آشنایی با پلنگ ها و خصوصیات آن
پلنگ (نام علمی: Panthera pardus) جانوری از خانوادهٔ گربهسانان و کوچکترین حیوان در میان سه گربهٔ بزرگ در سردهٔ پلنگمانندها است که شیر و ببر دو عضو دیگر آنند. پلنگ گوشتخواری است بزرگ که طول بدن آن تا ۱۶۰ سانتیمتر و گاهی تا ۱۸۰ سانتیمتر و طول دم تا ۱۱۰ سانتیمتر و بلندی در ناحیه شانه تا ۷۵ سانتیمتر میرسد. بدن دراز و باریک و دستها و پاها قوی و به اندازه متوسط و پنجهها ناخن بزرگ که بطور واضح از دو طرف فشرده شده است. گوشها کوتاه و مدور و بدون موهای بلند انتهایی است. دم دراز و طول آن معمولا از نصف طول بدن بیشتر و ظریف و باریک است. رنگ بدن پلنگ خالدار و در رنگ سفید زمینه آثاری از زردی یا زرد قرمز یا زرد خاکستری وجود دارد.
تغذیه پلنگ ها
پلنگ تقریباً از هر حیوانی که بتواند شکار کند تغذیه میکند. از حشراتی چون سوسک و ملخ تا بزرگترین پستانداران در فهرست طعمههای او قرار دارند و در صورت پیدا نکردن شکار لاشهخواری هم میکنند. اما شکار اصلی آنها پستانداران متوسط جثه (وزن بین ۲۰ تا ۸۰ کیلو) است. بزرگترین شکاری که از یک پلنگ ثبت شده شکار یک گاو کوهی معمولی ۹۰۰ کیلویی به دست یک پلنگ نر آفریقایی بوده است. اما آنها هم معمولاً به سراغ حیوانات بسیار بزرگ نمیروند.
نحوه زندگی و زیستگاه پلنگ ها
زیستگاه پلنگ در گذشته از آفریقای جنوبی تا کره را دربر میگرفت و این جانور در سراسر آفریقا و جنوب آسیا پراکنده بود. اما تخریب زیستگاه و شکار، قلمرو این حیوان را به شدت کاهش داده و امروزه بیشترین تراکم پلنگها در آفریقای جنوب صحرا است. اتحادیه بینالمللی حفاظت از محیط زیست این حیوان را با توجه به کاهش جمعیت و کاهش محدودهٔ زندگی آن در فهرست گونههای «در مرز تهدید به انقراض» قرار دادهاست. اما با همهٔ این احوال جمعیت پلنگها از دیگر گونههای خویشاوند خود یعنی شیر، ببر و جگوار بیشتر است و وضعیت حفاظتی بهتری دارد.
پلنگ در نقاط جنگلی ، کوهستانها در ارتفاعات نسبتا زیاد تا ۳۵۰۰ متر زندگی میکنند. نواحی پر درخت و صخرهای و نزدیک رودخانه را ترجیح میدهند. کمتر به کوهپایهها پایین میآیند و به ندرت در دشتها دیده میشوند. اگر چه بیشتر شبها فعالیت میکنند ولی در روز هم دیده میشوند. خوراک اصلی آنها سمدارانی چون گوسفند ، بز کوهی و گاهی خوک وحشی است. هنگامی که این نوع شکارها کمیاب باشد از پرندگان و جوندگان و حیوانات کوچک دیگر تغذیه میکنند. گاهی به گلههای گوسفند و بز حمله کرده و تلفاتی وارد میسازند. چنانچه زخمی شوند برای انسان بسیار خطرناک هستند.
از صخرهها و درخت به خوبی بالا رفته و ممکن است لاشه شکار خود را در بالای درخت نگهداری کنند. فصل جفتگیری آنها در اواخر زمستان و اوایل بهار است. دوران آبستنی در حدود ۳ ماه طول میکشد. تعداد بچه ها ۲ ، ۳ و یا گاهی به ۵ عدد نیز میرسد. بچهها در لانه که معمولا در شکاف صخرهها و داخل غارها است و اغلب از گیاهان و برگ خشک پوشانیده شده است، نگهداری میشوند. بچه ها بعد از ۱۰ روز چشم باز میکنند و در سن بلوغ به غیر از دوران جفتگیری بطور انفرادی دیده میشوند.
قلمرو
پلنگها دارای قلمرو میباشند و آن را به وسیلهٔ ادرار خود مشخص میکنند.
پلنگها مثل اکثر گربهسانان دیگر زندگی انفرادی دارند و فقط در فصل جفتگیری کنار هم هستند. آنها قلمرویی را برای خود مشخص کرده و به شدت برای حفظ آن تلاش میکنند. قلمرو پلنگهای نر بین ۳۰ تا ۷۸ کیلومتر مربع و قلمرو پلنگهای ماده حدود ۱۵ کیلومتر مربع گزارش شدهاست. در یک مطالعه در نامیبیا قلمروهای بسیار وسیع تا حد ۳۰۰ کیلومتر مربع گزارش شدهاست. ممکن است قسمتی از قلمرو پلنگهای نر و ماده با یکدیگر مشترک باشد. در یک مطلعه در ساحل عاج مشخص شد که قلمرو یک پلنگ ماده کاملاً داخل قلمرو یک پلنگ نر است اما تداخل در قلمرو پلنگهای همجنس به هیچ وجه اتفاق نمیافتد.
انواع گونه ها پلنگ :
پلنگ های سرتاسر جهان متعلق به ۹ زیرگونه اند . این زیرگونه ها عبارتند از :
- پلنگ آفریقا
- پلنگ آمور
- پلنگ عربی
- پلنگ هندی
- پلنگ جاوه
- پلنگ شمال چین
- پلنگ هندوچین
- پلنگ سریلانکا
- پلنگ ایرانی
گونه های دیگری از پلنگ به نام های پلنگ بلوچستان و پلنگ آناتولی وجود دارند که اطلاعات بسیار کمی درباره آنها موجود است و حتی شاید این دو گونه دیگر وجود نداشته باشند . پلنگ بلوچستان در بلوچستان ایران و قسمت هایی از پاکستان زندگی می کرده است که امروزه دیگر در ایران وجود ندارد . احتمالا در سال های خیلی دور این پلنگ در هند هم می زیسته است . پلنگ آناتولی هم در شبه جزیره آناتولی زیست می کرده است که البته هنوز هم خبرهایی از وجود این پلنگ در کوه های جنوب و جنوب غرب ترکیه به گوش می رسد .
پراکندگی پلنگ ها در ایران
پلنگ در ایران تاکنون از گیلان ، مازندران ، گرگان ، خراسان ، آذربایجان ، کردستان ، لرستان ، همدان ، اصفهان گزارش شده است.
پراکندگی پلنگ ها در جهان
پلنگ در کشورهای سودان ، سومالی لند ، مصر ، مراکش ، عربستان ، ترکیه ، ایران ، پاکستان ، هندوستان ، چین و … یافت شده است.
پیشنهادی: درباره زندگی خرس قطبی بیشتر بدانید
عالی فقط کره کره ی جنوبی منظورتونه؟
کره شمالی