تحقیق درباره زندگی روباه ، جانور مکار

زندگی روباه ، جانور مکار!

روباه ( ثعلب ) جانوری از تیرۀ سگسانان است. روباه تقریباً در همه جای دنیا زندگی می‌کند. روباه در نواحی قطبی در جلگه‌های بی‌درخت شمال و دور نیز به سر می‌برد. در سراسر دنیا روباه‌ها به رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند. در بیابان‌های آفریقا و در خاورمیانه در کویرها و در دشت‌های خشک نیز روباه زندگی می‌کند.

روباه به رنگهای گوناگون دیده می شود. روباه‌های سرخ در اروپا، آفریقا، ودر آسیا و آمریکای شمالی به سر می‌برند. البته همۀ روباهان سرخ، واقعاً سرخ‌رنگ نیستند.
دم کلفت او با موهای کرکی، هم او را زیبا کرده و هم کاربردهای دیگری دارد. با این دم در هوای سرد می تواند پاها و بینی خود را بپوشاند و با به حرکت درآوردن آن پیام هایی را برای روباهان دیگر بفرستد. در ناحیه زیر دم غددی با ترشحات بسیار بد بو وجود دارند و موجب فرار جانورانی می شوند که دشمن روباه هستند.

شکار و شکارچی روباه

روباه در طبیعت دشمنان فراوانی دارد و گوشتخوارانی چون گرگ، گربه های وحشی ، خرس و همچنین پرندگان شکاری مانند عقابها و جغد بزرگ به روباه حمله کرده و او را شکار می کنند. شکارچیان گاهی روباه را برای دم، پوست پرمو و نرمش به دام می اندازد و دربعضی از نقاط دنیا از گوشتش هم استفاده می کنند. بیشتر روباهان تنها زندگی و شکار می کنند و هنگام پرورش توله ها زندگی مشترک دارند. روباه حیوانی است که خیلی سخت به تله می افتد و گاهی اوقات پای خود را که در تله افتاده به وسیله دندان قطع نموده و از تله نجات پیدا می کند.

انواع روباه در طبیعت

• روباه سرخ
• روباه ترکمنی
• روباه قطبی
• شاه روباه
• روباه صحرایی

۱-روباه سرخ

روباه سرخ یا روباه معمولی (نام علمی: Vulpes vulpes) فراوان‌ترین گونه سگسانان است که بومی بسیاری از نقاط نیمکره شمالی از جمله آسیا و شمال آفریقا و اروپا و آمریکا است و توسط انسان به استرالیا هم وارد شده است.

روباه سرخ بزرگترین نوع روباه است. این حیوان بیشتر از جوندگان تغذیه می‌کند اما رژیم غذایی بسیار متنوعی دارد و خرگوشها، پرندگان، خزندگان، بی‌مهرگان و سم‌داران کوچک را هم شکار می‌کند و گهگاه از گیاهان به خصوص میوه‌ها هم تغذیه می‌کند. روباه قرمز و به خصوص بچه‌های آن در مقابل شکارچیان بزرگتر همچون پلنگ، گرگ و عقاب‌ها و جغدهای بزرگ آسیب‌پذیر هستند. این حیوان در تمامی انواع زیستگاه‌ها زندگی می‌کند اما بیشتر مناطق معتدل را ترجیح می‌دهد و از نواحی بسیار خشک و جنگل‌های انبوه دوری می‌کند.

۲-روباه ترکمنی

روباه ترکمنی کوچکتر از روباه قرمز می‌باشد و پاهایش نسبتاً بلندتر و گوشش کوچکتر است که در قاعده پهن می‌شود و دندانهای کوچک و همچنین جمجمه‌ای پهن دارد. رنگش خاکستری می‌باشد و با ته رنگ نقره‌ای-خاکستری و قهوه‌ای روشن و قرمز. زیر پوزه‌اش سفید است. طول بدنش بین ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر است و طول دمش بین ۲۲ تا ۳۵ سانتیمتر و پشتشان سفید مایل به قرمز هست.

جثه این روباه، کوچک‌تر و دست‌وپای آن، بلندتر از روباه معمولی است و مشخصه اصلی آن دم نسبتاً کوتاهی به‌شمار می‌رود که برخلاف سایر گونه‌ها، انتهای آن به زمین نمی‌رسد. روباه ترکمنی در فصل زمستان، موهایی بسیار بلند و به‌رنگ خاکستری متمایل به سفید دارد که این رنگ در تابستان، به رنگ نخودی مایل به قرمز و موها تغییر پیدا کرده و موهای آن نیز کوتاه می‌شود.

۳- روباه قطبی

روباه قُطبی (Vulpes lagopus) گونه‌ای روباه است که در نواحی قطبی اروپا، آسیا و آمریکای شمالی زندگی می‌کند. طول بدن آنها بین ۴۶ تا ۶۸ سانتیمتر است و اندازه دم آنها تا ۳۵ سانتیمتر می‌رسد.

روباه قطبی به خوبی برای زندگی در هوای بسیار سرد تکامل پیدا کرده و ضخیم‌ترین خز را دارد که باعث می‌شود بتواند حتی تا دمای منفی ۷۰ درجه را تحمل کند. آنها بدنی مدور و پاهای کوتاه و پرمو دارند و گوشهای آنها کوچک و تقریباً گرد است تا دفع گرما به حداقل برسد. این روباه جوندگان کوچک، توله فک، ماهی، پرندگان آبزی و دریایی را شکار می‌کند و همچنین از لاشه‌ها و باقی‌مانده غذای خرس قطبی، میوه‌ها، گیاهان دریایی، حشرات و بی‌مهرگان دیگر هم تغذیه می‌کند.

روباه‌های قطبی در ماه‌های مه و ژوئن پس از ۵۱ تا ۵۷ روز بارداری چهار تا یازده توله به دنیا می‌آورند و پدر و مادر هر دو از توله‌ها نگهداری می‌کنند. روباه قطبی حیوانی تک‌همسر است و لانه‌های زیرزمینی پیچیده‌ای برای بزرگ کردن توله‌های خود می‌سازنند و گاهی اعضای دیگر خانواده نیز به آن‌ها در پرورش توله‌ها کمک می‌کنند.

این روباه ها در تابستان پوششی متفاوت دارند که برنگ کوه‌ها و صخره‌هاست و در زمستان، سفید شده و به رنگ برف در می‌آیند. در حال حاضر به نوعی در جاهایی مانند مکان‌های محصور و پر از غذا زندگی می‌کنند.

۴- شاه روباه

شاه‌روباه یا روباه افغانی حیوانی است از جنس روباهان (Vulpes)، که در علفزارهای کوهستانی افغانستان و ایران و برخی نقاط دیگر خاورمیانه زندگی می‌کند. جثهٔ آن کمی کوچک‌تر از روباه معمولی است و بر روی صورت، دو نوار سیاه و مشخص دارد که از چشم‌ها به طرف بیرون امتداد یافته‌اند.
طول بدن آن در حدود ۵۰ سانتیمتر است و کمیاب‌ترین روباه ایران به‌شمار می‌آید. موهای بدن آن انبوه است و دمی بسیار بلند و پُر مو دارد.
مانند تمام روباه‌هائی که در کویر زندگی می‌کنند گوش‌های بزرگی دارد تا گرما را از خود دور کند اما بر خلاف سایر روباه‌های کویر لایه‌های پوشیده شده از مو ندارد تا پنجه‌هایش را از شن داغ بیابان محافظت کند. دم آن تقریباً به اندازهٔ بدنش هست و رنگ پوستش برنزهٔ روشن و در زیر بدن سفید است و لکه‌ای سیاه نیز در نوکِ دُمش دارد.

۵- روباه صحرایی

روباه صحرا (Fennec fox) حیوانی است از تیره سگ‌سانان جنس روباه‌ها (Vulpes) که در شمال آفریقا و خاورمیانه زندگی می‌کنند.

زیستگاه آنها همانطور که از نامشان پیداست در صحرای بزرگ آفریقا و شمال آفریقا است. اندازه بدن آنها ۳۷ تا ۴۱ سانتیمتر و اندازه دمشان ۱۹ تا ۲۱ سانتیمتر است. روباه صحرا کوچک‌ترین گونه روباه است و به دلیل داشتن گوشهای بسیار بزرگ به راحتی قابل تشخیص می‌باشد. آنها جانورانی شب کار هستند و روز را در سوراخهایی که در شن حفر می‌کنند به سر می‌برند. این روباهها از جوندگان کوچک، پرندگان، حشرات و خزندگان کوچک صحرایی تغذیه می‌کنند. روباههای صحرا به صورت دست جمعی زندگی می‌کنند. جفتها در تمام زمان زندگی خود با یکدیگر می‌مانند. هر جفت و یا هر خانواده‌ای دارای قلمرویی مخصوص به خود است.

روباههای صحرا در بهار و پس از ۵۰ یا ۵۱ روز باردای ۲ تا ۵ توله به دنیا می‌آورند.

روباه در فرهنگ فارسی

در فرهنگ و ادبیات ایرانی، روباه به مکاری و حقه بازی معروف است.

تغذیه روباه

روباه حیوان همه چیز خواری است و بیش‌تر جوندگان، پرندگان و حشرات را شکار می‌کند. در مواقعی که غذا کم باشد به لاشه خواری هم روی می‌آورند. همچنین می‌توانند از میوه‌های گوشتی و دانه‌ها تغذیه کنند.

ضرب‌المثل در مورد روباه

«از روباه پرسیدند شاهدت کیست؟ گفت دُمم!»

« بهتر است که دوم شیر باشی تا کله روباه.» ضرب‌المثل عبری

«دُم روباه گواه روباه است!»

«روباه تا ته چاه است کرباس خیر می‌کند.»

پیشنهادی: ضرب المثل درباره روباه