تحقیق مختصر در مورد حیوانات خزنده (خزندگان)
خزندگان یکی از قدیمیترین و جالبترین گروههای جانوری هستند که نقش مهمی در تعادل اکوسیستمهای طبیعی ایفا میکنند. این موجودات که شامل مارها، سوسمارها، لاکپشتها و کروکودیلها میشوند، به دلیل ویژگیهای خاص زیستی خود، از جمله پوست خشک و فلسدار، تخمگذاری و خونسردی، از سایر جانوران متمایز هستند. مطالعه زندگی خزندگان نهتنها به درک بهتر تنوع زیستی کمک میکند، بلکه میتواند در حفاظت از محیط زیست و گونههای در حال انقراض نیز نقش مؤثری داشته باشد. این تحقیق با هدف بررسی ویژگیها، زیستگاهها، نحوهی تغذیه و نقش خزندگان در طبیعت تهیه شده است.
خزنده یعنی چه؟
خَزَندِگان از آبپردهداران هستند. سطح بدنشان از پوست خشک و شاخی پوشیده شده است. بدن پوشیده از پولک، یا قطعات و صفحات استخوانی متنوع است. اسکلت خزندگان کاملاً استخوانی است. قلبشان چهار حفرهای است.
از آنجا که آرایه قدیمی «خزندگان» یک گروه فراگیر نیست، در سالهای اخیر کمتر استفاده میشود. طبقهٔ سنتی «خزندگان» (منطقه سبزرنگ در شکل) یک گروه نافراگیر شامل همه آبپردهداران (Amniota) به جز پستاندران و پرندگان است. بر خلاف آن، کلاد آبپردهداران خودش یک گروه فراگیر است.
نیای خزندگان از دوزیستان بهشمار میآیند. خزندگان اولین جانورانی هستند که توانستهاند زندگی در خشکی را بطور کامل تحمّل نمایند.
در قلب آنها دهلیزها کامل و در بطنها دیوارهٔ بین آنها کاملاً نیست. جنین از چهار پردهٔ درونشامه amnion، برونشامه Chorion، کیسه زرده و آلانتوئیس پوشیده میشود. مارها، مارمولکها، تمساح و سوسمار، لاک پشتها جزء رده خزندگان است. طبقهبندی خزندگان بر اساس حفرههای ناحیهٔ گیجگاهی است که به شکل تاق و کمان هستند. خزندگانی که در جمجمه، خود دو حفره کمانی دارند دوکمانان (دیاپسید) نامیده میشوند. آنهایی که بدون حفره کمانی هستند بیکمانان (آناپسید) و گروهی که یک حفره درهمجوشیده دارند همکمانان (سیناپسید) نام دارند.
ویژگیهای خزندگان
خزندگان جانورانی خونسرد هستند، به این معنا که دمای بدن آنها با دمای محیط تغییر میکند. پوست آنها معمولاً خشک و پوشیده از فلس یا زره سخت است که از بدنشان در برابر آسیب و تبخیر آب محافظت میکند. بیشتر خزندگان تخمگذارند و تخمهایشان را در خاک یا مکانهای گرم دفن میکنند تا رشد جنین انجام شود. این حیوانات دارای اسکلت داخلی و دستگاه عصبی نسبتاً پیشرفتهای هستند که به آنها امکان میدهد شکار کنند، از دشمنان فرار کنند یا در محیط خود به خوبی جهتیابی نمایند. همچنین برخی از آنها مانند مارها، توانایی بلعیدن طعمههایی بزرگتر از اندازهی سر خود را دارند، که از ویژگیهای منحصربهفرد این گروه جانوری است.
انواع خزندگان
چه چیزی خزنده را خزنده می کند؟ خزنده پوستی پولک دار دارد، تخم می گذارد و ((خون سرد)) است. یعنی بدن خزنده گرما تولید نمی کند و به اندازه ی محیط گرم و سرد می شود. مارمولک ها، مارها، لاک پشت ها و تمساح ها همه خزنده اند. دایناسورها نیر با این ویژگی به عنوان جانور خزنده محسوب می شدند.
مار ها
همه ی مارها گوشت خوارند. برخی از آن ها حشرات و کرمها را می خورند و برخی می توانند طعمه ای به بزرگی تمساح را بخورند. مارها در همه ی نقاط جهان به جز قطب جنوب، وجود دارند.
مارمولک ها
بیشتر مارمولک ها موجوداتی کوچک و چاپک اند. برخی از آن ها تا طول سه متر (۱۰ فوت) رشد می کنند. مارمولک ها هم مانند مارها در همه جای زمین دیده می شوند.
تمساح ها
تمساح ها و بستگان نزدیک آن ها، آلیگاتورها (تمساح آمریکایی و چینی)، شکارچی هایی درنده اند. تمساح ها در کناره ی رودخانه های مناطق گرمسیر دیده می شوند. تمساح ها در شرایط مناسب بیش از ۱۰۰ سال زندگی می کنند.
لاک پشت غیر آبزی
لاک پشت غیر آبزی مانند بقیه ی لاک پشت هاست، اما به جای آب روی خشکی زندگی می کند. لاک سخت بیرونی لاک پشت ها از آن ها محافظت می کند.
لاک پشت ها
لاک پشت ها بیشتر عمر خود را در دریاهای کم عمق و گرم به سر می برند و فقط برای تخم گذاری به خشکی می آیند. برخی لاک پشت ها صدها کیلومتر شنا می کنند تا محل مناسبی برای تخم گذاری بیابند. لاک پشت ها به جای پا، باله دارند.
پیشینه خزندگان
خزندگان از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که درنتیجهٔ تکامل تخمی که میتوانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به آب آزاد شده بود. خزندگان بسرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیطهایی که توسط پسر عموهای دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ تریاس بتدریج از میان رفتند.
خزندگان حتی تا اواخر دورهٔ پرمین در استیلا بر دیگر زیستمندان و بر محیط موفق بودند، و این موفقیت بویژه از ان دو گروه بود، پلیکوسورها و دَدکاوان (تراپسیدها). ددکاوان، با توجه به این حقیقت که پلیکوسورها (که توسط بالههای پشتی بزرگشان شناخته میشوند) را در ابتدای دورهٔ تریاس از لحاظ گوناگونی تحتالشعاع قرار دادند، ممکن است فعالتر و مهاجمتر بوده باشند.
نقش خزندگان در طبیعت
خزندگان در زنجیره غذایی طبیعت نقش بسیار مهمی دارند. آنها با شکار حشرات، جوندگان، و سایر جانوران کوچک به کنترل جمعیت این موجودات کمک میکنند و به این ترتیب تعادل اکوسیستم را حفظ میکنند. همچنین خود خزندگان نیز غذای بسیاری از پرندگان شکاری، پستانداران و حتی دیگر خزندگان هستند، که این موضوع نشاندهنده جایگاه مهم آنها در چرخه زیستی است. برخی از خزندگان، مانند لاکپشتها، در پخش بذر گیاهان و پاکسازی لاشهها نیز نقش دارند. حفظ جمعیت خزندگان بهعنوان بخشی از تنوع زیستی، به حفظ سلامت و پایداری محیط زیست کمک میکند.
درمورد جانوران دوزیست بیشتر بدانید
با سلام. من یه سوال دارم. آیا دایناسورها عضو خزندگان نبودند؟
سلام بله آنها جز خزندگان بودند.
اون سری از دایناسور ها که جزو خزندگان نبودند ، جزو کدام دسته از جانوران بودند؟
یکسری جانوران عظیم الجثه در گروه پرندگان و پستاندارن بودن. ولی به صورت کلی در کتاب و متون علمی دایناسورها در گروه خزندگان قرار گرفتن. حتی اگر دایناسوری بال داشت هم به عنوان خزنده بالدار شناخته می شد.
منبع: ویکیپدیا