همه چیز درباره خواب و استراحت
خواب و استراحت یکی از اساسیترین نیازهای انسان است، و برای حفظ سلامتی جسمی و روانی، از مهمترین اولویتها به شمار میآید. اما متأسفانه، بشر امروزی، با توجه به جهان تکنولوژیک و صنعتی که در آن زندگی میکند، درگیر عواملی مانند مشکلات اقتصادی و مشغلههای زندگی و کار شده است و برای به دست آوردن زمان بیشتر و رفع این مسائل از خواب و استراحت خود هزینه میکند. ما در این مطلب سعی داریم به اهمیت و مفهوم خواب و استراحت بپردازیم.
مفهوم خواب
در مورد خواب، تعاریف متنوعی در علوم مختلف وجود دارد، ولی در حالت کلی، خواب، حالتی است که اعضا بدن در پایینترین سطح هوشیاری قرار میگیرند. و توانایی ارادی در کنترل محیط فیزیکی ندارند. در واقع خواب فرآیند بیولوژیکی بسیار پیچیدهای میباشد، که هنوز محققان به یقین نرسیدهاند که چرا بدن انسان به یک چرخه کامل خواب در هر بیست و چهار ساعت نیاز دارد.
در هنگام خواب، به طور طبیعی در بدن انسان، تغییرات هورمونی رخ میدهد، با تاریک شدن هوا، بدن هورمون خواب، ملاتونین ترشح میکند، و با طلوع آفتاب، هورمونی به نام کورتیزول ترشح میشود که باعث ایجاد انرژی و هوشیاری میشود.
فواید خواب
خواب به بدن و مغز انسان کمک میکند تا بعد از یک روز طولانی، زمانی برای استراحت و شارژ در شب داشته باشد تا بتواند در طول روز بعدی به خوبی کار کند.
هر انسان به طور متوسط حدود یک سوم عمر خود را در خواب سپری میکند، اما افراد مختلف به مقادیر و کیفیتهای متفاوتی از خواب نیاز دارند، ولی به طور متوسط این مقدار، بین شش الی نه ساعت میباشد. بهترین زمان مناسب برای خواب بین ساعت ده شب الی هفت صبح میباشد. و طول زمان به خواب رفتن بین ده الی بیست دقیقه میباشد.
خواب مناسب باعث کنترل وزن، داشتن قلب سالمتر، افزایش تمرکز، بهبود کارکرد سیستم ایمنی بدن، افزایش طول عمر و روشنایی پوست میشود.
مفهوم استراحت
واژه استراحت با کلماتی مانند آرامش و آسایش مترادف میباشد. و میتوان گفت که استراحت به عنوان مرهمی است که انسان را آرام کند و در کنار آرامش، انرژی دوباره به جسم و روح انسان میبخشد.
استراحت فقط به معنای خوابیدن و عدم تحرک نیست، بلکه استراحت حالتی است که بدن در حداقل فعالیت خود میباشد، لذا احساس شادابی میکند. در روزهای تعطیل این حس را بیشتر در خود تجربه میکنید.
داشتن آرامش روحی و جسمی و رهایی از اضطراب، فاصله گرفتن از افکار شلوغ، داشتن تفریحات و سرگرمیها و رفتن به مسافرت نوعی استراحت محسوب میشوند. برخی با مطالعه، پیاده روی، ورزش و انجام حرکات کششی و یوگا، باعث ایجاد آرامش در جسم و روح خود میشوند.
استراحت کردن باعث تقویت حافظه و افزایش یادگیری، خوش خلقی، افزایش خلاقیت و هوشیاری، کاهش استرس، احساس انرژی و شادابی در طول روز میشود.
بهتر است در محیط کار نیز همانند زنگ تفریح مدارس، وقفههای کوتاه استراحتی در نظر گرفته شود. زیرا این استراحتهای کوتاه به افراد کمک میکند تا در محل کار فعالتر باشند و توانایی انجام کار را بهبود بخشند.
تفاوت خواب و استراحت
همانطور که گفته شد، خواب جزء مهمی از استراحت محسوب میشود و در آن تغییر در سطح هوشیاری با درجات مختلف، رخ میدهد و پاسخ به محرکها و آگاهی کاهش مییابد. اما در حال استراحت، انسان در تمام مدت هوشیار و آگاه از محیط اطراف خود میباشد. علاوه بر این، تغییرات هورمونی که در خواب در بدن انسان رخ میدهد، به هنگام استراحت روی نمیدهد.
یکی دیگر از این تفاوتها این است که برخلاف به خواب رفتن، شما میتوانید انتخاب کنید که چه مدت زمانی و کی استراحت کنید. این زمانهای استراحت حتی اگر کوتاه هم باشند اثرات عمیق خود را خواهند داشت.
استراحت و خواب اگرچه مقدمترین اقدام در درمان بیماریها معرفی شدهاند، اما باید گفت اثرات خواب بر سلامت روح و جسم انسان بیشتر از استراحت کردن است. در حقیقت، باید گفت، استراحت کردن به اندازهی تغذیه برای انسان مهم است، اما خواب به اندازه نیاز انسان به آب ضروری است.
در پایان باید اشاره کرد که پرخوابی و استراحت زیاد نیز مانند کم خوابی برای بدن مضر میباشد، پس بهترین حالت رعایت تعادل است. اگر عادات زندگی خود را با بدنتان هماهنگ کنید و ساعت داخلی بدن خود را كوك كنید، به مشکل بر نخواهید خورد. بدن ما یك ساعت داخلی دارد كه توسط مغز تنظیم میشود. نقش این ساعت داخلی تنظیم زمان خواب و بیداری است. و كلیدی كه این ساعت را تنظیم میكند نور و تاریکی است.
اگر کار را به طبیعت بدن خود بسپارید بعد از مدت زمانی خواب و بیداری شما نظم خواهد گرفت، و یک الگوی خواب سالم خواهید داشت.