دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
در مورد غضروف و وظایف آن بیشتر بدانید!
تمام حرکاتی که شما انجام می‌دهید مثل دویدن، نشستن، خم کردن مچ دست، گرفتن یک خودکار و… همه این‌ها، به دلیل وجود مفصل می‌باشد؛ که وسیله اتصال دو و یا چند استخوان به یکدیگر است.
حال برای اینکه این دو استخوان متصل به هم، به یکدیگر ساییده نشوند بافتی به نام غضروف داریم که انتهای این استخوان‌ها قرار گرفته و مفصل را احاطه کرده است. نقش اصلی یک غضروف در بدن، کاهش اصطکاک بین دو استخوان و تسهیل حرکات مفصل است. برای اینکه با غضروف و وظایفش آشنا شوید و داستان زندگی آن را بدانید در این مطلب با ما همراه شوید.
غضروف چیست؟ و ساختار آن چگونه است؟
غضروف یک بافت زنده در بدن است که ساختاری پیچیده، محکم و ارتجاعی دارد. سلول‌های تشکیل‌دهنده غضروف را کندروسیت مینامند. که با فاصله نسبتاً زیادی از یکدیگر قرار گرفته‌اند؛ فواصل بین سلول‌ها را، ماده‌ای که حاوی پروتئین و قند است، پر کرده‌است. این ماده را ماده بین سلولی می‌گویند. در داخل این ماده بین سلولی نیز رشته‌های نازکی به نام فیبریل قرار دارند. دلیل وجود، فاصله زیاد بین سلول‌ها، در غضروف این است که این بافت حالت فشرده به خود نگیرد و غضروف بتواند با خاصیت ارتجاعی خود، حرکات بدن را راحت‌تر کند.
یکی از وظایف رگ‌های خونی در بدن، رساندن اکسیژن و مواد غذایی به بافت‌های بدن است. غضروف‌ها چون رگ خونی ندارند. مواد غذایی و اکسیژن خود را از ماده بین سلولی دریافت می‌کنند.
انواع غضروف و ویژگی‌های آن‌ها
انواع غضروف که وظایف مختلفی را در بدن برعهده دارند عبارتند از:
غضروف شفاف یا هیالن
در این نوع غضروف، ماده بین سلولی غضروف به صورت یکدست و شفاف است. و فیبریل‌ها در ماده غضروفی در زیر میکروسکوپ دیده نمی‌شوند مانند غضروف حنجره. هنگامی که غضروف هیالین روی سطوح مفاصل را می‌پوشاند؛ آن را غضروف مفصلی مینامند. مانند غضروف مچ دست یا مچ پا.
غضروف رشته‌ای یا فیبروکارتیلاژ
این غضروف به دلیل داشتن کلاژن بیشتر به سخت‌ترین نوع غضروف، معروف است. که در آن فیبریل‌ها سفید رنگ و ضخیم‌تر هستند. دیسک‌های بین مهره‌ای ستون فقرات از این نوع غضروف هستند.
غضروف الاستیک یا ارتجاعی
این غضروف به دلیل داشتن رشته‌های الاستین بیشتر، انعطاف‌پذیرین غضروف می‌باشد. که در آن فیبریل‌ها زرد رنگ هستند. غضرف گوش خارجی از این نوع است.
راه‌های محافظت از غضروف‌ها
به دلیل نبود عروق و اعصاب در یک غضروف، این بافت، قابلیت بازسازی خود به خود را، به سختی دارد. هم‌چنین با افزایش سن نیز، از ضخامت آن کاسته شده و نازک می‌شود، پس لازم است با توجه به اهمیت غضروف‌ها در بدن، از آن‌ها محافظت شود.
پیچ خوردگی‌های شدید، فعالیت جسمانی که در حد توان شما نباشد، اضافه وزن زیاد، استرس و برخی عوامل ژنتیکی می‌توانند غضروف‌ها را دچار مشکل کنند. غضروف‌ها نه مانند استخوان‌ها سفت و نه مثل ماهیچه‌ها نرم هستند و خیلی سریع آسیب می‌بینند و پس از آسیب‌دیدگی بسیار سخت ترمیم می‌شوند.
با داشتن یک رژیم غذایی مناسب، می‌توان از غضروف‌ها محافظت کرد. البته ویتأمین‌ها و غذا‌ها مستقیماً تولید غضروف نمی‌کنند؛ بلکه این بافت را تا حدودی ترمیم یا از مشکلاتی که باعث از بین رفتن غضروف می‌شود جلوگیری می‌کنند.
اسید‌های چرب امگا ۳؛ التهابات غضروف را کاهش می‌دهند. میگو، ماهی تن، ساردین، آجیل و دانه‌های روغنی از منابع اسید‌های چرب امگا ۳ هستند. ادویه‌هایی از جمله زردچوبه، زنجبیل نیز خاصیت ضد التهابی دارند. مصرف لبنیات نیز در کاهش التهاب غضروف‌ها مؤثر هستند. برای همین از پیشرفت آرتروز جلوگیری می‌کنند. آرتروز یکی از انواع بیماری‌هایی است که در آن غضروف ملتهب می‌شود.
کلاژن نوعی پروتئین است که بافت‌های غضروفی، تاندون‌ها و استخوان‌ها را استحکام می‌بخشد. برای کلاژن‌سازی می‌توانید ژله و ژلاتین مصرف کنید.
ویتأمین‌هایی مانند منیزیم، کلسیم، D، K، A، C برای ترمیم غضروف و تقویت مفاصل لازم می‌باشند. پس مصرف بسیاری از سبزیجات مانند؛ پیاز، فلفل، کاهو، کلم بروکلی، اسفناج و جعفری را در برنامه غذایی خود داشته باشید.
مصرف پای مرغ، آب قلم، حبوبات و گوشت قرمز فراموش نشود.
حتماً از انواع مرکبات مانند پرتقال، لیمو، نارنج، کیوی، استفاده کنید. از میوه‌هایی مانند آناناس، هلو، توت فرنگی، کیوی، و تمشک غافل نشوید.
حتماً به مقدار کافی آب بنوشید؛ تا رطوبت مفاصل و غضروف‌های شما تأمین گردد.
در پایان باید اشاره کنیم که با پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و مصرف غذا‌های غضروف‌ساز و داشتن یک زندگی سالم می‌توانید؛ نه تنها روند تخریب غضروف‌ها بلکه همه بافت‌های بدن را به کمترین میزان برسانید.
درباره علائم پوکی استخوان
