پاسخ سوالات درس هفتم فارسی دوازدهم در حقیقت عشق

جواب به سوالات و فعالیت درس هفتم فارسی دوازدهم نظری ( پاسخ ها به صورت گام به گام )

پاسخگویی به سوالات درس هفتم کتاب فارسی دوازدهم در حقیقت عشق صفحات ۵۴، ۵۵، ۵۶، ۵۷ با دانشچی همراه باشید.

جواب سوالات فارسی دوازدهم درس هفتم در حقیقت عشق ( پاسخ گام به گام )

کارگاه متن‌پژوهی درس هفتم ص ۵۴

قلمرو زبانی ص ۵۴

۱- از متن درس، معادل معنایی برای قسمت‌های مشخّص شده، بیابید. (پاسخ ها با رنگ سبز)

بیم آن است کز غم عشقت / سر برآرد دلم به شیدایی     فخرالدّین عراقی

سودایی

درد هر کس را که بینی در حقیقت چاره دارد / من ز عشقت با همه دردی که دارم ناگزیرم   فروغی بسطامی

لابُد

۲- واژه‌های مهمّ املایی را در متن درس بیابید و بنویسید.

📗 پاسخ: طالبِ حسن ـ وصول ـ مأوا ـ محبّت ـ غایت ـ معرفت ـ مسلّم ـ ایثار ـ فرض ـ تمهیدات ـ عین القضات همدانی

۳- اکنون از متن درس برای هر یک از الگوهای زیر نمونه‌ای بیابید و بنویسید.

الف) نهاد + مسند + فعل 📗 پاسخ: (همه عشقی محبّت باشد)

ب) نهاد + مفعول + مسند + فعل 📗 پاسخ: (او بنده خود را عاشق خود کند)

قلمرو ادبی ص ۵۵

۱- کاربرد نمادین «پروانه» را در متن درس و سروده زیر بررسی و مقایسه کنید.

ببین آخر که آن پروانه خوش / چگونه می‌زند خود را به آتش

چو از شمعی رسد پروانه را نور / درآید پرزنان پروانه از دور   عطار

📗 پاسخ: در هر دو، پروانه عاشق واقعی معرفی شده که همه نیروی خود را از آتش می‌گیرد و فرقی میان آتش و غیر آتش نمی‌بیند. عشق آتشی است که هر چه باشد معشوق به طرفش جذب می‌شود و برای وجود خودش ارزشی قائل نمی‌شود و عشق است که به زندگی او معنا می‌دهد.

۲- برای هر یک از آرایه‌های زیر، نمونه‌ای از متن درس بیایبد.

کنایه 📗 پاسخ: (جز او رخت، دیگری ننهد: رخت نهادن کنایه از اقامت کردن و ماندن)

تشبیه 📗 پاسخ: (عشق آتش است)

سجع 📗 پاسخ: (از جمله نام‌های حُسن یکی «جمال» است و یکی «کمال»)

قلمرو فکری ص ۵۶

۱- سهروردی، شرط دست‌یابی به عالم عشق را چه می‌داند؟

📗 پاسخ: نردبان ساختن از معرفت و محبّت و بالا رفتن از آنها؛ یعنی ابتدا باید معرفت پیدا کرد بعد محبت را در وجود خود گسترش داد و بعد به عالَمِ عشق که بالای این دو عالَم است رسید.

۲- درک و دریافت خود را از عبارت‌های زیر بنویسید.

الف) سودای عشق از زیرکی جهان بهتر ارزد و دیوانگی عشق بر همه عقل‌ها افزون آید.

📗 پاسخ: ارزش عشق از خردمندی و هوشیاری بیشتر است و از خود بی‌خود شدن عاشق بر عاقل بودن برتری دارد.

ب) ای عزیز، به خدا رسیدن فرض است، و لابد هرچه به واسطه آن به خدا رسند، فرض باشد به نزدیک طالبان.

📗 پاسخ: به خدا رسیدن واجب است و آموختن و به دست آوردن هر چه که انسان را به خدا برساند نیز برای کسانی که طالب خدا هستند، واجب است. [پس عاشق شدن واجب است برای کسی که می‌خواهد به خدا برسد].

۳- درباره ارتباط معنایی هر بیت زیر با متن درس توضیح دهید.

الف) صبر بر داغِ دل سوخته باید چون شمع / لایق صحبت بزم تو شدن آسان نیست     هوشنگ ابتهاج

📗 پاسخ: چون نیک اندیشه کنی، همه طالبِ حُسن‌اند و در آن می‌کوشند که خود را به حُسن رسانند و به حُسن ـ که مطلوب همه است ـ دشوار می‌توان رسیدن؛ زیرا که وصول به حُسن ممکن نشود؛ الّا به واسطه عشق، و عشق، هر کسی را به خود راه ندهد و به همه جایی مأوا نکند و به هر دیده، روی ننماید. (بیت و این عبارات متن هر دو درباره دشواری رسیدن به کمال هستی بیان شده است).

ب) من که هرآنچه داشتم اوّل ره گذاشتم / حال برای چون تویی اگر که لایقم بگو     محمّدعلی بهمنی

📗 پاسخ: در عشق قدم‌نهادن کسی را مسلّم شود که با خود نباشد و ترک خود بکند و خود را ایثار عشق کند. (هر دو به این نکته اشاره دارند که برای رسیدن به عشق باید از همه چیز گذشت و ارزشی برای وجود خود قائل نبود و با همه وجود در عشق ذوب شد).

پ) بی عشق زیستن را جز نیستی، چه نام است؟ / یعنی اگر نباشی، کار دلم تمام است    حسین منزوی

📗 پاسخ: وجود عاشق از عشق است؛ بی‌عشق چگونه زندگانی کند؟! حیات از عشق می‌شناس و مَمات بی‌عشق می‌یاب. (هر دو، زندگی و وجود عاشق را در عشق می‌دانند و بدون عشق برای زیستن ارزشی قائل نیستند).

ت) می‌تواند حلقه بر در زد حریم حُسن را / در رگ جان، هر که را چون زلف، پیچ و تاب هست     صائب تبریزی

📗 پاسخ: چون نیک اندیشه کنی، همه طالبِ حُسن‌اند و در آن می‌کوشند که خود را به حُسن رسانند و به حُسن ـ که مطلوب همه است ـ دشوار می‌توان رسیدن؛ زیرا که وصول به حُسن ممکن نشود؛ الّا به واسطه عشق. (هر دو، به این نکته اشاره دارد، هرکس که ذره‌ای عاشق باشد، می‌تواند مسیر کمال را با توجه به ظرفیت وجودی خودش طی کند).

شعر «صبح ستاره باران» ص ۵۷

دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی شعر «صبح ستاره باران» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.

» معنی شعر صبح ستاره باران

درک و دریافت ص ۵۷

۱- این شعر را با متن درس ششم، از نظر لحن و آهنگ خوانش مقایسه کنید.

📗 پاسخ: چون هر دو شعر، احساسات و عواطف شاعر را بیان کرده‌اند، لحن و آهنگ خوانش باید آرام و همراه با مکث باشد تا به شنونده فرصت تأثیرپذیری داده شود.

۲- شفیعی کدکنی، در کدام بیت، از شاعری پیشین تأثیر گرفته است؟ توضیح دهید.

📗 پاسخ:

بیت پنجم این شعر با اندکی تغییر، تضمینی از شعر سعدی است که می‌فرماید:

سعدی به روزگاران مهری نشسته در دل / بیرون نمی‌توان کرد الاّ به روزگاران

جواب درس‌های بعدی فارسی دوازدهم دانلود PDF کتاب فارسی دوازدهم