دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
جواب به سوالات و فعالیت درس نهم مطالعات اجتماعی نهم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس نهم کتاب مطالعات اجتماعی نهم ایرانی متحد و یکپارچه صفحات ۵۶، ۵۷، ۵۹، ۶۰، ۶۱ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات مطالعات اجتماعی نهم درس نهم ایرانی متحد و یکپارچه ( پاسخ گام به گام )
فعّالیت‌های درس نهم
۱- کاربرگه شماره (۷) را انجام دهید.
کاربرگه شماره ۷: نقشه سیاسی ایران در آستانه تأسیس حکومت صفویه
حاکمان محلی ایران در آستانه تأسیس حکومت صفویه
| خراسان: شاهزادگان تیموری
ساری و آمل: سادات مرعشی لاهیجان: کیاییان شیراز، اصفهان و همدان: سلطان مراد آق قویونلو ابرقو: رئیس محمد یزد: مراد بیک بایَندُر کرمان: ابوالفتح بیک بایَندُر |
هویزه: خاندان مشعشع
خرم آباد: ملک رستم سمنان: حسین کیا چلاوی کاشان: قاضی محمد و مولانا مسعود تبریز: الوندبیک آق قویونلو شروان: شروان شاهان بغداد: باریک بیک پُرناک |
به نقشه دقت کنید و به پرسش‌ها پاسخ دهید.
۱- در آستانه شکل‌گیری حکومت صفویه، تقریباً چند حکومت محلی در ایران وجود داشت؟
📗 پاسخ: حدوداً ۱۴ حکومت محلی در آستانه شکل‌گیری حکومت صفویه در ایران وجود داشت.
۲- در آستانه شکل‌گیری حکومت صفویه، کدام کشورها ایران را تهدید می‌کردند؟ روی نقشه مشخص کنید.
📗 پاسخ: ازبکان از شمال شرق و عثمانی از شمال غربی ایران را تهدید می‌کردند.
۳- جدول را کامل کنید.
| تهدیدهای داخلی | تهدیدهای خارجی | پیامدها و مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی |
| – نداشتن حکومت واحد و قدرتمند
– تفرقه بین مردم و تجزیه شدن کشور – جنگ بین حاکمان محلی |
– حمله‌های پیاپی حکومت عثمانی برای افزایش قلمرو خود
– تاخت و تاز ازبک‌ها در شمال شرقی ایران به مرزهای کشور |
– از رونق افتادن تجارت
– از بین رفتن امنیت و آرامش کشور – نبود قدرت و دین واحد در سرتاسر کشور – از بین رفتن اتحاد بین مردم |
۲- پس از مطالعه متن توضیح دهید که با تأسیس حکومت صفوی، چه تغییرات مهم سیاسی، اجتماعی و مذهبی در ایران ایجاد شد.
📗 پاسخ: شاه اسماعیل پس از تاج‌گذاری، مذهب شیعه را مذهب رسمی کشور اعلام کرد. او حاکمان مناطق مختلف را یکی پس از دیگری از میان برداشت و با شکست دادن ازبک‌ها در خراسان، بر سراسر ایران مسلط شد. در نتیجه موفقیت‌های سیاسی و نظامی او، حکومت کشور ما یکپارچه، مستقل و نیرومند شد؛ به طوری که قلمرو آن به حدود قلمرو دوره ساسانیان رسید. حکومت صفوی همچنین همه اقوام ایرانی را زیر حاکمیت خود گرفت و موجب هم بستگی و اتحاد بیشتر ایرانیان شد.
۳- الف) کدام شهرها پایتخت صفویان بودند؟ نام ببرید.
📗 پاسخ: تبریز، قزوین و اصفهان
ب) دلیل تغییر پایتخت صفویان را توضیح دهید.
📗 پاسخ: در ابتدا پایتخت صفویان تبریز بود. اما شاه تهماسب پایتخت را از تبریز به قزوین انتقال داد؛ زیرا تبریز همواره در معرض هجوم سپاه عثمانی بود.
۴- دلایل سیاسی و نظامی ضعف و فروپاشی حکومت صفوی چه بود؟
📗 پاسخ: سیاست کشتن و کور کردن شاهزادگان و جلوگیری از حکومت آنها بر ولایت‌ها، باعث شد تا آنان شیوه کشورداری را نیاموزند. به همین دلیل پس از شاه عباس اول، ایران از داشتن پادشاهی توانمند محروم شد. در نتیجه ضعف و بی‌لیاقتی شاهان، مقام‌های کشوری و لشکری دچار اختلاف و درگیری شدند و از انجام دادن مسئولیت‌های مهم خود بازماندند. بنابراین، امور حکومت مختل شد و هرج و مرج کشور را فراگرفت.
۵- الف) آثار و نتایج اقدام‌های اداری و نظامی شاه عباس اوّل را توضیح دهید.
📗 پاسخ: شاه عباس اوّل برای تقویت حکومت مرکزی و جلوگیری از نافرمانی و بی‌نظمی سران ایل قزلباش، حکومت ولایت‌ها را از آنان گرفت و به افرادی غیر از قزلباش‌ها سپرد. همچنین در کنار سپاه قزلباش، سپاه جدیدی از افراد غیرقزلباش تشکیل داد و با کمک گرفتن از اروپاییان، این سپاه را به تفنگ و توپ مجهز کرد.
ب) کاربرگه شماره (۸) را انجام دهید.
کاربرگه شماره ۸: اداره شهرها و روستاها در عصر صفوی
در عهد صفویه شهرها و روستاها را تعدادی از صاحب‌منصبان اداری و نظامی اداره می‌کردند که تحت فرمان والی یا حاکم ولایت بودند. این صاحب‌منصبان عبارت بودند از:
داروغه: مسئول برقراری نظم و امنیت و جلوگیری از دزدی، غارت و نزاع در شهر و حومه آن بود.
حاکم شرع: قاضی شهر که به اختلافات و دعاوی حقوقی افراد براساس احکام شرعی رسیدگی می‌کرد.
محتسب: وظیفه داشت بر وزن و نرخ کالاها نظارت کند و از کارهای خلاف شرع جلوگیری نماید.
کلانتر: رابط میان اهالی شهر و اصناف با مقام‌های حکومتی بود و وظیفه داشت مراقبت کند که مالیات‌ها منصفانه میان مالیات‌دهندگان تقسیم شوند و مأموران حکومتی به مردم اجحاف و ستم نکنند.
کدخدا: وظایف کلانتر را در روستا انجام می‌داد.
از طریق وصل کردن عبارت‌های دو ستون، مشخص کنید که در زمان کنونی چه نهادهایی، وظایف صاحب‌منصبان دوره صفویه را انجام می‌دهند؟
📗 پاسخ: داروغه = نیروی انتظامی؛ حاکم شرع = دادگستری؛ محتسب = سازمان تعزیرات حکومتی؛ کلانتر = سازمان امور مالیاتی؛ کدخدا = شورای روستا
۶- انگیزه‌ها و هدف‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اروپاییان از ارتباط با ایران دوره صفوی را از متن درس استخراج و دسته‌بندی کنید.
📗 پاسخ:
اهداف سیاسی: حذف نفوذ پرتغالی‌ها در ایران برای گسترش نفوذ اروپایی‌ها
اهداف اقتصادی: تأسیس شرکت‌های بزرگ در اروپا و تلاش برای افزایش روابط تجاری با ایران
اهداف فرهنگی: تلاش برای توسعه جهانگردی در کشور اروپا و شناختن آداب و رسوم و فرهنگ ملل دیگر
جواب درس‌های بعدی مطالعات اجتماعی نهم دانلود PDF کتاب مطالعات اجتماعی نهم
