معنی و مفهوم شعر یاد حسین (علیه السلام) فارسی پایه هشتم از فدایی مازندرانی
در این پست، معنی و مفهوم شعر یاد حسین (علیه السلام) از فدایی مازندرانی را از کتاب فارسی هشتم برای شما دوستان عزیز آماده کرده ایم. با دانشچی همراه باشید.
معنی شعر یاد حسین
۱- شد چنان از تَف دل کام سخنور تشنه – که ردیف سخنش آمده یک سر تشنه
معنی: شاعر چنان از گرمای عشقی که در دلش می جوشید، تشنه لب گشت که هنگام شعر گفتن، تمام ردیف شعرش را با کلمه ” تشنه ” سرود.
نکته: در این بیت آرایه حسن تعلیل بکار رفته؛ یعنی علتِ آوردن کلمه تشنه بر ردیف شعر را، تشنه بودن کام شاعر به دلیل گرمای شدید عشق میداند.
۲- خشک گردید هم از دود دل و دیده دوات – خامه با سوز رقم کرد به دفتر تشنه
معنی: از سوختن دل و اشک چشم، دوات (جوهر) خشک شد و قلم (بجای اینکه با جوهر بنویسد) با سوز دل تشنگی را بر دفتر نوشت.
نکته: شاعر در مصرع دوم به شدت تشنگی اشاره می کند و برای اینکه آن را ملموس تر نشان دهد، از آرایه جان بخشی به اشیاء بهره می گیرد و شدت تشنگی را در خشک شدن جوهر قلم به تصویر می کشاند.
۳- آه و افسوس از آن روز که در دشت بلا – بود آن خسرو بی لشکر و یاور تشنه
معنی: واقعا باید آه کشید و افسوس خورد که در آن دشت بلا یعنی سرزمین کربلا، آن سرور دو جهان ( امام حسین علیه السلام) تنها و بی یاور و تشنه ماند. (باید بر چنین جهانی افسوس خورد)
۴- با لب خشک و دل سوخته و دیده ی تر – غرقه ی بحر بلا بود در آن بر تشنه
معنی: امام حسین، با لب هایی که از تشنگی خشک شده بودند و دلی که داغدار بود ( از اینکه مردم را به راه حق دعوت می کرد اما آنها در جهل خود دست و پا میزدند) و چشمانی که از اشک خیس شده بودند، در آن بیابان، با لبی تشنه غرق در دریای بلا بود.
نکته: شاعر به زیبایی با آوردن کلمات متضاد، عمق مطلب را می فهماند! تر و خشک/ بحر و بر (دریا و بیابان)/ در دریای بلا، با لبی تشنه غرق شوی…
۵- همچو ماهی که فتد ز آب برون، آل نبی – می تپیدی دلشان، سوخته در بر تشنه
معنی: اهل بیت پیامبر (در آن صحرای سوزان) همچون ماهی ای که از آب بیرون بیفتد و له له بزند، دلشان از شدت تشنگی می سوخت.
۶- آل احمد همه عطشان ز بزرگ و کوچک – نسل حیدر همه از اکبر و اصغر تشنه
معنی: خاندان پیامبر اکرم و فرزندان حضرت علی، از کوچک و بزرگشان همگی تشنه بودند.
۷- تشنه لب کشته شود در لب شط از چه گناه؟ – آن که سیراب کند در لب کوثر تشنه؟
معنی: او (امام حسین) چه گناهی کرده است که با لب تشنه کنار آب فرات به شهادت می رسانندش؟ درحالیکه او خودش ساقی کوثر است و در بهشت، تشنگان را از آب حوض کوثر سیراب می کند.
نکته: مصرع اول استفهام انکاری دارد یعنی هیچ گناهی نکرده و معصوم است.
۸- برد عباس جوان، ره چو سوی آب فرات – ماند بر یاد حسین (ع) تا صف محشر تشنه
معنی: وقتی حضرت عباس جوان به سوی آب فرات رفت، وقتی آب را دید و یاد تشنگی امام حسین افتاد (از آب نخورد) و تا قیامت تشنه ماند. (یعنی او نیز از آب نخورد و آنجا با لب تشنه به شهادت رسید.)
۹- گشت ازکلک فدایی چو دلش دود بلند – بر ورق کرد رقم بس که مکرر تشنه
معنی: قلم هم از بس کلمه ی تشنه را بر کاغذ نوشت، از سوز تشنگی، از دلش دود بلند شد.
بیشتر بخوانید: انگیزه امام حسین (ع) از قیام عاشورااختصاصی-دانشچی