خانه » زیست شناسی » تحقیق درمورد نقش و چگونگی عمل انواع باله در ماهی ها

تحقیق درمورد نقش و چگونگی عمل انواع باله در ماهی ها

همه چیز راجع به چگونگی عمل انواع باله در ماهی هاهمه چیز درمورد ماهی ها

ماهی

ماهی‌ نام یک دسته از جانداران  خون سرد آبزی است. ماهی‌ها به کمک باله در آب حرکت می‌کنند که هنگام دور زدن از باله‌های سینه‌ای و هنگام حرکت سریع از بالهٔ دمی استفاده می‌کنند. پوست بدن ماهی‌ها از پولک پوشیده شده است و لغزنده است. ماهی‌ها با آب شش های دو طرف سر خود تنفس می‌کنند. ماهی‌ها در آب  تخم ریزی می‌کنند و از هر تخم یک ماهی متولد می‌شود.

ماهی ها نخستین مهره دارانی هستند که در روی زمین به وجود آمده اند. حدود ۳۲۰ میلیون سال پیش ، یعنی زمانی که عصر طلایی ماهی ها به حساب می آمد و آبزیان بهترین و پیشرفته ترین موجودات زنده دنیا را تشکیل می دادند ، تراکم و
گسترش ماهی ها دراوج خود قرار داشت.

نخستین ماهیانی که در سطح زمین بوجود آمدند ماهی ها بدون آرواره بودند که فسیل های آنان در رسوبات دوره دونین Devonian یافت می شوند.پس از آن در همین دوره ماهی ها آرواره دار اولیه همچون ماهی ها غضروفی که براستی اجداد اصلی کوسه ماهیان امروزی هستند به وجود آمدند .در اواخر دوره دونین ، ماهی ها استخوان دار اولیه در روی زمین ظاهر شدند . ماهی ها امروزی انواع تکامل یافته ای هستند که در طول اعصار ا ز دگرگونیها تکاملی این ماهی ها به وجود آمده اند .

به طور کلی ماهی ها زنده امروزی را به سه گروه بخش می کنند که بر این پایه اند:

۱- ماهی ها بدون آرواره
۲- ماهی ها غضروفی
۳- ماهی ها استخوانی

چگونگی عمل انواع باله در ماهی ها

تعداد باله ماهی ها متفاوت بوده و ۷ تا یا بیشتر است – باله به دو گروه زوج و فرد تعداد بال ماهی ها متفاوت بوده و ۷ تا یا بیشتر است – باله به دو گروه زوج و فرد تقسیم می شود که باله های فرد شامل بالۀ پشتی، مخرجی و دمی و باله های زوج شامل سینه ای و شکمی (لگنی) می شود.

باله دمی عامل اصلی حرکت است ولی بالۀ سینه ای و شکمی برای برقراری تعادل، چرخش و ترمز مورد استفاده قرار می گیرد.

باله های سینه ای:

عموما باله های سینه ای در ناحیه ی پهلو در موقعیت بالاتری قرار دارند ومحل آنها بستگی به حرکات دقیق ماهی برای گرفتن شکار از کف بستر یاستون های مختلف آب دارد . در ماهیان شکارچی سیار بیشتر در ناحیه ی   میانی یا زیر بدن قرار میگیرند. در ماهیانی که دارای سرعت شنای زیاد هستند(مانند ماهی تون)و بسیاری از ماهیانی که بدنی بلند دارند و شکار خود را ازروی بستر بلند می کننداین باله ها حالت دراز و تیز دارند .

در ماهیان  شکارچی سیار که دارای حرکات آرام تری هستند یا ماهیان دیگری که برای ثبات در هنگام شنا احتیاج به ناحیه ی سطحی بیشتر دارند عمدتاً باله های سینه ای حالت گرد پیدا می کنند . معمولا در ماهیان استخوانی ای که در کف بستر استراحت می کنند ، باله های سینه ای پهن و گرد شده ، در موقعیت شکمی قرار گرفته و به دو سوی بدن گسترش یافته اند

بر خلاف ماهیان استخوانی ،باله های سینه ای ماهیان غضروفی ،مانند کوسه ،نسبتاً شبیه بال سفت و محکم است که میتواند حرکت کند ،ولی جمع نمی شود .

میزان فعالیت ماهیان استخوانی پست به میزان استفادۀ آنها از باله ها سینه ای بستگی دارد . در این دسته از ماهیان ، باله های سینه ای در قسمت پایین بدن  قرار میگیرند و قاعدۀ آنها به طرف عقب پایین بدن به صورت اریب واقع می شود .

این نحوۀ استقرار برای تعادل ماهی در حال حرکت و استراحت بسیار مناسب است ، اما اختصاصاً برای حرکت ماهی مفید واقع نمی شود . البته دربسیاری از این ماهیان ، حرکتهای جزئی در اثر این باله ها ایجاد می شود ، اما

احتمالاً مهم ترین وظایف آنها تثبیت و تغییر جهت حرکت است .

باله های شکمی :

ممعمولاً ضمایم شکمی ماهیان از باله های سینه ای هستند ؛ از وظایف محدودتری برخوردارند و محل قرار گرفتن آنها بر روی بدن بسیار متغیر است در ماهیان پست تر ، مانند کوسه ها ، باله های شکمی در ناحیۀ شکمی  قراردارند . در بین آنها نیز هیچ ارتباطی داخلی وجود ندارد .

معمولاً وظیفۀ باله های شکمی ، ایجاد موازنه و ترمز کردن است . از این باله  ها کمتر برای حرکت ماهی استفاده میشود.

باله های میانی:

این باله ها شامل بالۀ پشتی در امتداد پشت بدن ، بالۀ دمی و بالۀ مخرجی هستند .

بالۀ اخیر در بسیاری از ماهیان در سطح شکمی ، درست در پشت مخرج قرار دارد . باله های پشتی در پشت بدن امتداد دارند و ممکن است به دو یا سه بالۀ مجزا تقسیم شود ، یا اینکه یک عدد و کوچک باشد . به ندرت پیش می آید که این باله در بعضی از ماهیان وجود نداشته باشد .

در بعضی از گروهها ، مانند قزل آلا ، گربه ماهیان مختلف و فانوس ماهیان بر روی ساقۀ دمی یک بالۀ چربی گوشت آلود کوچک و فاقد شعاع وجود دارد .

ظاهراً وظیفۀ باله های پشتی ، تثبیت و کمک به تغییر جهت سریع ماهی است .

اما این باله ها به همراه باله های دمی و مخرجی ، برای توقف و ترمز نیز استفاده میشوند . بسیاری از گونه هایی که بالۀ پشتی آنها در امتداد پشت کشیده شده است ، میتوانند با حرکات مواج این باله حرکت کنند .

بالۀ دمی:

شکل بالۀ دمی ارتباط تنگاتنگی با سرعت شنای متعارف ماهی دارد . بیشتر ماهیان شکاری سیار یا ماهیان دیگری که برای ادامۀ زندگی احتیاج دارند که به طور مداوم شنا کنند ، دارای بالۀ دمی دو شاخه هستند . عمیق ترین بالۀ دو شاخه در ماهیانی که بیشترین فعالیت را دارند دیده میشود . رفتارهای مربوط به شنا را میتوان تا حدودی ، از روی بالۀ دمی پی برد . معمولاً ماهیانی که بالۀ دمی هلالی شکل و ساقۀ دمی باریک دارند ، جزء سریعترین ماهیان هستند و میتوانند حرکات سریع و مداوم از خود نشان دهند .

ماهیانی که بالۀ دمی کوچک دارند ، یا بالۀ دمی آنها به بالۀ پشتی و مخرجی ملحق میشود ، شناگران ضعیفی هستند ، یا اینکه با لولیدن در کف بستر حرکت میکنند

پوشش بدن

بدن ماهی ها از پوست کمابیش سختی پوشیده شده است که گاهی جدا کردن آن مشکل می باشد .این پوست درداخل سوراخهای بدن ماهی نیز رخنه کرده و روی کره چشم را هم می پوشاند .بخشی از آن که روی چشم قرار می گیرد دارای رنگ شفاف می باشد .فلس ها که درواقع حفاظت پوست ، عضلات و اعضای داخلی بدن را بر دوش دارند، در داخل پوست قرار دارند .

اندازه فلسها از حد میکروسکوپی تا اندازه یک سکه دو ریالی یا بزرگتر متفاوت است .تعداد فلسهای روی یک رده گرد دور بدن و همچنین تعداد فلسهای روی خط جانبی ماهی ها یک گونه بیشتر برابر بوده و اکثرا در برپایه ه بندی ماهی ها نیز از آن استفاده می شود .از دید رنگ آمیزی نیز ماهی ها متغیر بوده و شدنی است بی رنگ، ساده و یا رنگین باشند .

پیشنهادی: عروس دریایی را بهتر بشناسید!

نقش و چگونگی عمل انواع باله در ماهی ها _ علوم نهم

ℹ️ اشتراک گذاری به دوستان خود:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *