جواب به سوالات و فعالیت درس اول مطالعات اجتماعی نهم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس اول کتاب مطالعات اجتماعی نهم زمین، مهد زیبای انسانها صفحات ۴، ۵، ۶، ۸ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات مطالعات اجتماعی نهم درس اول زمین، مهد زیبای انسانها ( پاسخ گام به گام )
فعّالیتهای درس اول
۱- الف) پرسوجو کنید که آیا تاکنون در اکتشافات فضایی، اثری از حیات در نقاط دیگر فضا یافت شده است؟
📗 پاسخ: دانشمندان همیشه به دنبال یافتن نقطهای خارج از کره زمین بودند که در آن حیات وجود داشته باشد. حیات تنها به معنی زندگی انسانی نیست، بلکه وجود هر نوع گیاه، جانور، انسان و حتی باکتری در کره دیگر به معنی وجود حیات در آن است. تا کنون شواهدی بر این اساس پیدا نشده ولی در سال ۲۰۱۳ ستارهشناسان مأموریت کپلر گزارش دادند، سیارهای همانند زمین موجود است که قابل سکونت میباشد. دانشمندان میگویند این سیاره که به نام کپلر ۶۹سی نامیده شدهاست، همانند سیارههای منظومه خورشیدی در مداری ویژه پیرامون ستارهای میچرخد. این سیاره فراخورشیدی احتمالاً نخستین سیارهای است که در آن زندگی خارج از زمین وجود دارد.
ب) به نظر شما چرا در کاوشهای فضایی به تحقیق درباره سیاره بهرام (مریخ) بسیار توجه میشود؟
📗 پاسخ: سیاره مریخ چهارمین سیاره منظومه شمسی است که در فاصله نسبتاً مناسبی از خورشید قرار گرفته است. این سیاره نه آنقدر نزدیک به خورشید است که دمای آن قابل تحمل نباشد و نه آنقدر دور است که از سرما تمام موجودات در آن یخ بزنند. به همین دلیل دانشمندان فکر میکنند به دلیل تشابه خاک و شرایط موجود در مریخ با زمین، شاید بتوان روزی مریخ را به عنوان سیاره دوم برای زندگی انتخاب کرد.
۲- الف) با مراجعه به کتابهای علوم و نجوم یا پایگاههای اینترنتی، چند مورد از شگفتیهای کهکشانها و اجرام آسمانی، منظومه خورشیدی و سیاره زمین را استخراج کنید و در کلاس بخوانید.
📗 پاسخ:
– در میانه خورشید یک میدان مغناطیسی وجود دارد.
– کهکشان راه شیری بسیار وسعت داشته و حجم زیادی نسبت به خورشید دارد که چون بخشی از آن در قسمت تاریک واقع شده است، همه حجم آن برای اندازهگیری قابل مشاهده نیست، ولی بر اساس تحقیقات اخیر جرم سیستم کیهان ما ۹۶۰ میلیارد برابر جرم خورشید تخمین زده شده است.
– کیهان در مقیاس بزرگ به صورت یک شبکه عظیم از نقاط نورانی و متراکم دیده میشود که از طریق رشتههای باریکی به هم وصل شدهاند و در بین آنها حفرههایی بزرگ و تقریباً خالی وجود دارد.
– یک سیاه چاله فوقالعاده بزرگ در مرکز کهکشان راه شیری وجود دارد که جرمی حدوداً ۴ میلیون برابر خورشید دارد.
– در کهکشان راه شیری مقدار زیادی روغن سمی وجود دارد که توسط برخی ستارهها تولید شده و سپس به فضای بین ستارهای کهکشان نشت میکنند.
– احتمالاً زمین در گذشته دو قمر داشته که قمر کوچکتر با برخورد با قمر بزرگتر، نابود شده است.
– کره زمین با سرعت ۱۶۰۰ کیلومتر در ساعت روی محور خود و با سرعتی حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر در ساعت به دور خورشید میچرخد.
– به دلیل اینکه شکل زمین کاملاً کروی نیست، نیروی جاذبه در همه جای آن یکسان نیست.
ب) به نظر شما، تفکر در این شگفتیها چه ارتباطی با موضوع خداشناسی دارد؟
📗 پاسخ: این شگفتیها تنها بخش کوچکی از دانستههای انسان در رابطه با قدرت خداست. هنوز بسیاری حقایق در مورد این دنیا، کهکشان، زمین و خورشید وجود دارد که انسان نسبت به آن آگاهی ندارد. اما همین اندک دانش ما درباره دنیایی که در آن زندگی میکنیم، ما را از قدرت خدا و عظمت این دنیا آگاه میکند و متوجه میشویم که این جهان چقدر نظاممند است و چه قدرت خارقالعادهای آن را خلق کرده است.
پ) از معنی آیه ۵۷ سوره غافر چه میفهمید؟
📗 پاسخ: اینکه بسیاری شگفتی دیگر در این دنیا وجود دارد که انسانها از آن آگاهی ندارند و بشر با دانستن حتی ذرهای از آن حیرتزده میشود.
۳- ایران در نیمکره شمالی قرار دارد یا نیمکره جنوبی؟ نیمکره شرقی یا نیمکره غربی؟ چگونه میفهمید؟
📗 پاسخ: با دقت در کره جغرافیایی متوجه میشویم که ایران چون بالای خط استوا قرار دارد، پس در نمیکره شمالی است و چون در شرق نصفالنهار مبدأ قرار گرفته است، در نیمکره شرقی واقع شده است.
۴- چند کره جغرافیایی به کلاس بیاورید. هر گروه با یک کره کار کند.
الف) مدار استوا، مدار قطبی شمال، مدار قطبی جنوب، مدار رأسالسرطان و مدار رأسالجدی را روی کره پیدا کنید و نشان دهید.
پاسخ این مورد به عهده دانشآموز است.
ب) نصفالنهار مبدأ را پیدا کنید و درجه آن را بخوانید. امتداد نصفالنهار مبدأ را در آن سوی کره پیدا کنید و درجه آن را بخوانید.
📗 پاسخ: درجه نصفالنهار مبدأ برابر با صفر است و امتداد آن در آن سوی کره ۱۸۰ درجه است.
۵- به کمک معلم، چند کره جغرافیایی را به کلاس بیاورید؛ به طوری که هر گروه، یک کره در اختیار داشته باشد. سپس در هر گروه:
الف) طول و عرض جغرافیایی یک مکان را که درجه آن صفر است، روی کره نشان دهید.
📗 پاسخ: محل برخورد نصفالنهار مبدأ و خط استوا تنها نقطه با طول و عرض جغرافیایی صفر است.
ب) سه مکانی را که روی یک مدار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان عرض جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
📗 پاسخ: بله، همه مکانهایی که روی یک مدار قرار دارند دارای عرض جغرافیایی یکسانی هستند ولی طول آنها متفاوت است.
پ) سه مکانی را که روی یک نصفالنهار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان طول جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
📗 پاسخ: بله، چون مکانهایی که روی یک نصفالنهار قرار دارند، طول جغرافیایی یکسانی داشته و عرض جغرافیایی متفاوتی دارند.
۶- کاربرگههای شماره ۱ و ۲ را کامل کنید.
کاربرگه شماره ۱: طول و عرض جغرافیایی
به شکل کره زمین که خطهای فرضی نصفالنهار و مدار از آن عبور کردهاند، دقت کنید. این خطها با قطع کردن یکدیگر، شبکههایی را به وجود آوردهاند.
۱- هر یک از عبارتهای زیر را مانند مثال در جای مربوط بنویسید.
نصفالنهار مبدأ، قطب جنوب، استوا، عرض جغرافیایی، طول جغرافیایی
📗 پاسخ: به ترتیب از بالا به پایین: قطب شمال، عرض جغرافیایی، نصفالنهار مبدأ، استوا، طول جغرافیایی، قطب جنوب
۲- با توجه به شکل زیر طول و عرض جغرافیایی مکانهای زیر را بنویسید.
کاربرگه شماره ۲: طول و عرض جغرافیایی بر روی نقشه
در این تصویر، نقشه استان کرمان را مشاهده میکنید. (توجه: هر درجه (ͦ ) ۶۰ دقیقه (́ ) است.)
۱- نزدیکترین طول و عرض جغرافیایی به هر یک از مکانهای زیر را بنویسید.
۲- نام شهر یا روستایی را که در نقاط زیر واقع شده است، به طور تقریبی بنویسید.
۳- به نظر شما، آیا ممکن است برای نشان دادن طول و عرض جغرافیایی مکانی در کشور ایران از علامتهای W (غرب) و S (جنوب) استفاده کنیم؟ چرا؟
📗 پاسخ: خیر، چون ایران در نیمکره شمالی و شرقی قرار دارد به همین دلیل تنها از علامتهای N (شمال) و E (شرق) میتوان استفاده کرد.
شهر مکه در کشور عربستان و در جنوب غربی ایران واقع است. بنابراین، در ایران ما به سمت جنوب غربی نماز میخوانیم و هرگاه میخواهیم جهت قبله را پیدا کنیم، ابتدا جهت جنوب را جستوجو میکنیم و سپس به سمت غرب متمایل میشویم. میزان تمایل ما به سمت غرب، در نواحی مختلف ایران متفاوت است. به نقشه روبهرو توجه کنید و از سه شهر مشهد، بندرعباس و تبریز خطی به سمت خانه کعبه رسم کنید.
۷- مردم بندرعباس برای اینکه در جهت قبله قرار بگیرند، بیشتر به سمت غرب متمایل میشوند یا مردم تبریز؟
📗 پاسخ: مردم بندرعباس
۸- در آدیس آبابا (اتیوپی) و قاهره، قبله در کدام سمت است؟
📗 پاسخ: در آدیس آبابا قبله به سمت شمال و در قاهره قبله به سمت جنوب شرقی میباشد.
۹- با استفاده از یک نقشه جهاننما بگویید که در مالزی قبله رو به کدام سمت است.
📗 پاسخ: شمال غربی
جواب درسهای بعدی مطالعات اجتماعی نهم
دانلود PDF کتاب مطالعات اجتماعی نهم