خانه » تاریخی » تحقیق در مورد رصدخانه ی سمرقند

تحقیق در مورد رصدخانه ی سمرقند

مختصر درباره رصدخانه سمرقند(الغ بیگ)

رصدخانه سمرقند - الغ بیگ

علم نجوم و ستاره شناسی از زمان‌های گذشته تا به امروز جایگاه ویژه‌ای در بین دانشمندان و تشنگان علم داشته است. نام‌های دانشمندان علم نجوم همچون عمر خیام، خواجه نصیرالدین طوسی و ابوریحان بیرونی بر آسمان علم درخشان مانده است.
در این میان دانشمندان بزرگی بودند که با بنا کردن رصدخانه به پیشرفت این علم تا بالاترین سطح کمک کردند. از جمله این رصدخانه‌ها، می‌توان رصدخانه “الغ بیگ” سمرقند اشاره کرد.

معرفی رصدخانه سمرقند

رصدخانه الغ بیگ واقع در سمرقند در حال حاضر، متعلق به کشور ازبکستان می‌باشد. این رصدخانه در سال ۱۴۲۴ به همت الغ بیگ تیموری، نوه تیمور بنیانگذار سلسله تیموریان، در سمرقند ساخته شده است. وی خود از ستاره شناسان و منجمان عصر خویش بود. الغ بیگ پسر شاهرخ میرزا و گوهرشاد آغا، با اینکه پادشاه ایران بود، بسیار در گسترش علم نجوم در ایران با ساخت دانشگاه نجوم و رصدخانه الغ بیگ کوشید.

بنای رصدخانه و معماری آن

در ساخت رصدخانه سمرقند، الغ بیگ، از چند تن از ستاره شناسان و دانشمندان شهیر زمان خود دعوت کرد تا علاوه بر تحقیق و تدریس در دانشگاه علم نجوم ،در ساخت رصدخانه او را یاری دهند. این افراد “غیاث الدین جمشید کاشانی”، “قوشچی” و “قاضی‌زاده رومی” بودند. ساخت این بنا تقریباً پنج سال زمان برد.

این رصدخانه دایره ای شکل و دارای دو طبقه ۴۸ متری بوده است که محوری در وسط آن درست منطبق بر نصف النهار سمرقند، به سمت چهار جهت قرار گرفته است.
یک زاویه یاب که به زاویه یاب “فخری” معروف است، بر روی محور شمال به جنوب برای رصد ماه و خورشید نصب شده است. هر دو طبقه دارای اسطرلابی بزرگ است که به منظور رصد ستارگان در این محل تعبیه شده است. این بنا از آجر پخته ساخته شده و تمام نمای درونی آن به وسیله لعاب کاری و کاشی های معرق کاری شده طرح داده شده است. این رصدخانه در زمان خود از برجسته ترین بناهای علمی در جهان بوده است.

کلام پایانی

رصدخانه الغ بیگ در قرن پانزدهم رو به تخریب گذاشت و در سال ۱۴۴۹ این بنای بی نظیر و زیبا توسط متعصبین و افراطیون مذهب شیعه کاملا تخریب شد.
در سال ۱۹۰۸ بقایای این رصدخانه، توسط کاوشگر و باستان شناس روسی به نام ویاتکین کشف شد. این کاوش، بر اساس وقف نامه‌ای بود که در آن درباره وضعیت دقیق جغرافیایی محل قرار گیری رصدخانه شرح داده شده بود.

رصدخانه سمرقند و همچنین دانشگاه نجوم الغ بیگ از جاذبه های توریستی کشور ازبکستان محسوب می‌شود.

بیشتر بدانید: درباره علم نجوم
ℹ️ اشتراک گذاری به دوستان خود:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *