جواب به سوالات و فعالیت درس سیزدهم فارسی دوازدهم نظری ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس سیزدهم کتاب فارسی دوازدهم خوانِ هشتم صفحات ۱۱۵، ۱۱۶، ۱۱۷ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات فارسی دوازدهم درس سیزدهم خوانِ هشتم ( پاسخ گام به گام )
کارگاه متنپژوهی درس سیزدهم ص ۱۱۵
قلمرو زبانی ص ۱۱۵
۱- متضادّ واژههای مشخصّ شده را در متن درس بیابید.
باید به داوری بنشینیم / شوق رقابتی است / در بین واژهها و عبارتها / و هر کدام میخواهند معنای صلح را مرادف اوّل باشند. طاهره صفّارزاده
📗 پاسخ: ناورد به معنی نبرد، جنگ، کین
با اهل فنا دارد هرکس سر یکرنگی / باید که به رنگ شمع از رفتنِ سر خندد بیدل دهلوی
📗 پاسخ: تزویر
۲- این شعر اخوان را با توجّه به موارد زیر بررسی کنید.
الف) استفاده از واژهها، ترکیبها و ساختارهای دستوری زبان کهن
📗 پاسخ: همگنان، استاد، تاریک ژرف چاه پهناور، هریوه پاک آیین، هول، ناورد، خواه روز صلح و بسته مهر پیمان را، به کین سوگند، میدیده است، بر آن بر،… مواردی از زبان کهن است که در این شعر به کار رفته است.
ب) کاربرد واژهها و ترکیبهای نوساخته
📗 پاسخ: مرد مردستان، یادهای روشن، کلید گنج مروارید، تای بیهمتا،… مواردی از ساختارهای تازه است که در این شعر به کار رفته است.
۳- در متن زیر، گروههای اسمی و وابستههای پیشین و پسین را مشخّص کنید.
– رخش زیبا، رخش غیرتمند
رخش بیمانند، با هزاران یادبود خوب خوابیده است.
📗 پاسخ:
رخش زیبا ← رخش: هسته ـ زیبا: وابسته پسین، صفت بیانی
رخش غیرتمند ← رخش: هسته ـ غیرتمند: وابسته پسین، صفت بیانی
رخش بیمانند ← رخش: هسته ـ بیمانند: وابسته پسین، صفت بیانی
هزاران یادبود خوب ← هزاران: وابسته پیشین ـ یادبود: هسته ـ خوب: وابسته پسین، صفت بیانی
قلمرو ادبی ص ۱۱۵
۱- کدام نوع لحن برای خوانش متن درس، مناسب است؟ دلایل خود را بنویسید.
📗 پاسخ: لحن روایی، حماسی؛ زیرا داستانِ دلاوری رستم از زبان مرد نقّال بیان شده است، از جهت داستانی با لحن روایی و از جهت بیان قهرمانی و شجاعت رستم، با لحن حماسی باید خوانده شود.
۲- در این سروده، «رستم» و «شغاد» نماد چه کسانی هستند؟
📗 پاسخ:
رستم، نماد جوانمردی، پاکی، تکیهگاه و امید مردم، وفادار به پیمان و صلح
شغاد، نماد ناجوانمردی، ریاکاری و نیرنگ، افراد فرومایه و پست
۳- قسمتهای زیر را از دید آرایههای ادبی بررسی کنید.
الف) این نخستین بار شاید بود
کان کلید گنج مروارید او گم شد
📗 پاسخ:
دو مصراع ← کنایه از ناراحت و غمگین بودن
کلید گنج مروارید ← استعاره از لبخند
ب) همگنان خاموش،
گرد بر گردش، به کردار صدف بر گرد مروارید
📗 پاسخ:
به کردار صدف بر گرد مروارید ← تشبیه
صدف، مروارید ← مراعات نظیر
پ) پهلوان هفت خوان، اکنون
طعمه دام و دهان خوان هشتم بود.
📗 پاسخ:
پهلوان… طعمه دام ← تشبیه
دهان خوان هشتم ← تشخیص
قلمرو فکری ص ۱۱۶
۱- مقصود نقّال از «قصه درد» چیست؟
📗 پاسخ: قصه درد، قصه ریاکاری و نیرنگ است که باعث از بین رفتن خوبیها و پاکیها و عدم اعتماد به پیمانها میشود.
۲- درباره مناسبت موضوعی متن درس با بیت زیر توضیح دهید.
یوسف، به این رها شدن از چاه دل مبند / این بار میبرند که زندانیات کنند فاضل نظری
📗 پاسخ: رها شدن از یک خطر نباید باعث دلخوشی و بیاحتیاطی کردن انسان شود، همیشه باید هشیار بود و احتیاط کرد که معلوم نیست بعد از شادی، چه پیشامدی در انتظار است.
۳- شاعر در این سروده، بر کدام مضامین اجتماعی تأکید دارد؟
📗 پاسخ: تقابل پاکی و ناپاکی، صداقت و تزویر، وفای به عهد و نقض عهد، جوانمردی و ناجوانمردی و همچنین مبارزه با ظلم و ستم و سکوت در برابر تزویر، مضامین اجتماعی است که در شعر به کار رفته است.
شعر «ای میهن!» ص ۱۱۷
دانشآموز عزیز برای خواندن معنی شعر «ای میهن!» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.
درک و دریافت ص ۱۱۷
۲- وجه اشتراک این شعر را از نظر محتوا با فصلهای ادبیات پایداری و ادبیات حماسی بنویسید.
📗 پاسخ: در این شعر ملیگرایی، عشق به وطن، ستایش میهن، تعصب نسبت به وطن و همچنین زمینههای تخیلی که خارج از نظام عادت است و همینطور قهرمانسازی دیده میشود، پس از جنبههایی هم با ادبیات پایداری و هم با ادبیات حماسی، وجه اشتراک پیدا میکند.
جواب درسهای بعدی فارسی دوازدهم دانلود PDF کتاب فارسی دوازدهم