تحقیق درباره زندگی انگل ها (پارازیت)

همه چیز درمورد انگل ها (پارازیت)

انگل چیست؟

اَنگَل یا پارازیت، به گیاه یا حیوانی که برروی یا داخل بدن موجود زنده دیگری زندگی کرده و از این زندگی فایده می‌برد و یا تغذیه می کند، گفته می‌شود. حدود ۷۰٪ انگل ها از نظر بزرگی جزو میکروارگانیسم ها هستند، مانند پارازیت بیماری مالاریا، در حالیکه طول برخی از انگل ها بیش از ۳۰ متر است.

انگل شناسی و زندگی انگلی

انگل‌شناسی علمی است که به وسیله آن شکل خارجی و داخلی و سیر تکامل و طرز سرایت انگل به انسان و حیوان مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

زندگی انگلی عبارتست از یکی از اشکال هم‌زیستی فیزیولوژیکی بین دو حیوان از دو جنس مختلف که یکی از آنها (انگل) معمولاً کوچک‌تر و ضعیف‌تر بوده و در سطح یا داخل بدن جنس قوی‌تر (میزبان)زندگی و تغذیه می‌کند و در بدن او ایجاد اختلال می‌نماید. این هم‌زیستی ممکن است دایم یا موقت باشد.

انواع مختلف زندگی انگلی

۱- انواعی که بر سطح بدن میزبان زیست می‌کنند و به آنها انگل‌های برون‌زی (Ectoparasite) گفته می‌شود. مانند شپش و کک.

۲- انواعی که در داخل بدن میزبان زندگی می‌کنند و به آنها انگل‌های درون‌زی (Endoparasite)گفته می‌شود. مانند کرم‌های روده.

۳- انواعی که در خارج بدن میزبان نیز می‌توانند زندگی کنند و به آنها ”’انگل‌های اختیاری”’ (Facultative) گفته می‌شود به دو دسته تقسیم می‌گردند:

• بیشتر زندگی ساپروفیتی دارند و تحت شرایطی می‌توانند بصورت پارازیت در آیند. که به آن‌ها پارازیت اختیاری (Facultative Parasite) می‌گویند.
• بیشتر زندگی پارازیتی دارند و تحت شرایطی می‌توانند بصورت ساپروفیت در آیند. که به آن‌ها ساپروفیت اختیاری (Facultative Saprophyte) می‌گویند.

۴- انواعی که برای ادامه زندگی حتماً باید در داخل بدن میزبان زتدگی کنند و گرنه از بین می‌روند و به آنها ”’انگل‌های اجباری”’ (انگلیسی:Obligatory) گفته می‌شود. مانند اکثر کرم‌های روده‌ای.

۵- انگل‌های گاهانی (Temporary) آنهایی هستند که مدت کوتاهی به میزبان می‌چسبند.

۶- انگل‌های همیشگی (Permanent) که تمام یا قسمت مهمی از زندگی خود را در داخل بدن میزبان می‌گذرانند. مانند اکثر کرم‌ها.

۷- انگل‌هایی که به طور اتفاقی وارد بدن میزبانی بجز میزبان اصلی خود می‌شوند که در این صورت سیر تکاملی آنها تغییر می‌کند و به آنها انگل‌های ناگهانی (Accidental)گفته می‌شود. مانند کیست هیداتید (کرم سگ) که ندرتاً در انسان مشاهده می‌شود و یا مالاریای میمون که ناگهانی باعث ابتلای انسان می‌شود.

۸- انگل یک‌میزبانی (Monoxenous)که دوره زندگی خود را در بدن یک میزبان می‌گذرانند. مانند آسکاریس.

۹- انگل‌های چندمیزبانی (Heteroxenous) که باید در بدن دو یا چند میزبان زندگی کنند. مانند انواع فیلرها.

۱۰- انگل‌های بیماری‌زا (Pathogene) که در بدن میزبان ایجاد ناراحتی می‌کنند.

۱۱- انگل‌های بی زیان یا گندروی (Saprophyte) که وجود آنها در بدن میزبان بی‌ضرر است. مانند بسیاری از آمیبهای روده و هم‌زیستی بین انگل و میزبان را اشتراکی (Commensalism) می‌گویند.

۱۲- انگل‌های سرگردان (Erratic) که به انگل‌هایی گفته می‌شود که در بعضی مواقع در اثر وجود عواملی از محل زیست اصلی خود به نقطه دیگری از بدن رفته و در آنجا جایگزین می‌شود. مانند آسکاریس که محل اصلی زیست این کرم در روده باریک است ولی در اثر شرایطی مانند تب بالا به نقاط دیگری از بدن مانند صفرا یا کبد می‌رود وبه همین علت به این کرم، کرم دیوانه (Mad worm) گفته می‌شود. حتی دیده شده که کرم آسکاریس بر اثر تب بالا از چشم پسر بچه‌ای بیرون آمده‌است.

انگل های شایع

انگل ها صدها نوع متفاوت دارند که برخی تنها در نواحی خاصی از دنیا موجودند. انگل ها از نظر سکونت در قسمت های مختلف بدن انسان نیز متفاوت هستند. شایع ترین انگل ها شامل موارد زیر است:

کرم های معده و روده، مثل کرم قلابدار و کرم کدو

کرم ها در واقع جانوران کاملی هستند (هرچند خیلی کوچکند) که در درون بدن ما زندگی می کنند. معمولا تخم این انگل ها از طریق خوردن وارد بدن انسان می شوند. سپس کرم ها سر از تخم درآورده و در درون بدن رشد می کنند. اگر این کرم ها به روده برسند، باعث کاهش جذب مواد مغذی شده و شما را با سوء تغذیه روبرو می کنند. این انگل ها همچنین می توانند در سایر اندام ها مانند خون یا کبد زندگی کرده و موجب بیماری های خطرناکی شوند.

مایت های پوست، شپش های مو و بدن مانند جرب، شپش سر، ساس

مایت ها، حشرات کوچکی هستند که با چشم دیده می شوند. آنها می توانند پوست تان را سوراخ کنند و مدفوع و تخم های شان را آنجا جاسازی کنند. شما می توانید از بروز عفونت ناشی از مایت زود باخبر شوید، چون باعث خارش و قرمزی و التهاب می شود.

تک یاخته ای ها مانند ژیاردیا و مالاریا

تک یاخته ای ها، موجودات زنده ی تک سلولی هستند که بسیار شبیه باکتری ها می باشند و قابل دیدن با چشم غیرمسلح نیستند. این ها معمولا موجب بیماری های جدی می شوند.

منشا انگل ها

عفونت های انگلی بیشتر در سرزمین های استوایی و نواحی که بهداشت ضعیفی دارند دیده می شوند. بسیاری از انگل ها از طریق فرد آلوده و یا آب و غذا و خاک آلوده به دیگران منتقل می شوند.

مایت ها و شپش ها از طریق رختخواب (مثلا در هتل ها یا بیمارستان ها)، لباس، شانه سر و تماس مستقیم منتقل می شوند.

در کشورهای توسعه یافته، بچه ها و اعضای خانواده شان در معرض ابتلا به این انگل ها هستند، چون بچه ها در تماس مستقیم با سایر همسالان بوده و دوست دارند در خاک های آلوده بازی کنند و معمولا نسبت به شستشوی دست ها نیز بی توجه هستند.

درمان

در مورد انگل ها نمی توان از شیوه های خانگی برای درمان استفاده کرد، چون چند روز تاخیر در مراجعه به پزشک، یعنی اجازه دادن به آنها برای تکثیر بیشتر

متاسفانه به غیر از پرهیز از مواردی که گفته شد، کار چندانی نمی توانیم برای ایمنی خودمان در برابر انگل ها انجام دهیم.

حفظ باکتری های مفید روده از طریق مصرف مکمل های پروبیوتیک، ماست های طبیعی و تغذیه سالم و متعادل می تواند مفید باشد.

علایم وجود انگل

بسته به نوع دقیق انگل و محل سکونتش، علائم می توانند متفاوت باشند. در بیشتر موارد، اگر انگل داشته باشید، می فهمید. علائم شکمی شامل کم خونی، اسهال، تب، یبوست، خارش نشیمنگاه، کرم های قابل دیدن در مدفوع، درد معده، کاهش وزن و ضعف و بی حالی می شود. در مورد مایت ها و شپش ها فرد کهیر و خارش خواهد داشت.

پیشگیری از ابتلا به انگلها:

بهترین وسیله برای مبارزه با بیماریهای انگلی و پیشگیری از مبتلا شدن با آنها دقت در رعایت بهداشت فردی،‌ بهداشت محیط و مواد غذائی همراه با درمان افراد مبتلا است.
بنابراین عمل کردن به موارد زیر به پیشگیری از مبتلا شدن به بیماریهای انگلی کمک زیادی خواهند نمود.

۱ـ دقت کافی در پخت کامل گوشت گاو

۲ـ شستشوی مکرر دستها با آب و صابون بخصوص قبل از غذا خوردن و بعد از مستراح

۳ـ کوتاه نگهداشتن ناخنها

۴ـ جوشاندن آب آشامیدنی در جاهائی‌ که آب لوله‌کشی وجود ندارد.

۵ـ جوشانیدن ظروف و البسه در خانواده‌ای که فرد مبتلائی در آن باشد،‌ برای از بین بردن تخم انگلها

۶ـ جلوگیری از بازی کودکان با خاک آلوده و همچنین وادار ساختن کودکان به شستن دستها با آب و صابون بعد از هر بازی

۷ـ خودداری از خوردن آب آلوده

۸ـ نخوردن سبزی خام در نقاط آلوده

۹ـ خودداری از اجابت مزاج در خارج از مستراح

۱۰ـ استفاده نکردن از کود مستراحی تازه در جالیزارها و مزارع سبزیکاری و صیفی‌کاری و باغهای میوه

۱۱ـ مراجعه به پزشک و دقت در مداوای صحیح مبتلایان

۱۲ـ درمان همزمان تمامی افراد خانواده‌ای که فردی از آن مبتلا به انگل است و همچنین جوشاندن لباسهای زیر و ملافه‌ای رختخواب در روزهای درمان

۱۳- شستشوی کامل سبزیجات و میوه‌جات خام و ضدعفونی کردن آنها قبل از مصرف بخصوص اگر از مزارع با کود حیوانی حاصل شده باشد.

پیشنهادی: باکتری ها را بهتر بشناسیم!