همه چیز درمورد حشرات
حشرات یکی از متنوعترین و گستردهترین گروههای جانوری روی زمین هستند که در تقریباً تمام زیستبومهای کره زمین حضور دارند و فواید زیادی برای محیط زیست دارند. این موجودات کوچک با داشتن ویژگیهایی چون بدن بندبند، پاهای مفصلی و اسکلت خارجی، نقش بسیار مهمی در تعادل طبیعت ایفا میکنند. از گردهافشانی گیاهان و کنترل جمعیت آفات گرفته تا تجزیه مواد آلی، همگی از جمله فواید بیشمار حشرات به شمار میروند. در این تحقیق، به بررسی ویژگیهای اصلی حشرات و نقشهای سودمند آنها در محیط زیست و زندگی انسان پرداخته میشود.
تعریف حشرات
حَشَرهها یا حشرات، ردهای از بیمهرگان هستند که بزرگترین گروه را در میان گروه بندپایان به خود اختصاص میدهند. بندپایان حیواناتی هستند که دارای استخوانبندی بیرونی بوده و اعضای آنها بههمپیوستهاند. حشرات شش پا دارند و بیشتر آنها دارای بال هستند. بدن یک حشره از ۳ بخش تشکیل میشود: سر، سینه و شکم.
حدود یک میلیون گونهٔ مختلف حشره در جهان شناسایی و توسط دانشمندان نامگذاری شدهاست. مجموع حشرات روی زمین تا مرز ده میلیون گونهٔ مختلف میرسد. حشرات تقریباً در همهٔ نقاط روی زمین پیدا میشوند و همچنین میتوان آنها را در آبهای شیرین یافت. حشرات اولین حیوانات پرندهاند که در روی زمین به وجود آمدند. ۳۵۰ میلیون سال قبل، اولین بار آنها توانستند در هوای زمین شروع به پرواز کنند، و این میلیونها سال قبل از پرواز پرندگان و خفاشها بود.
حشرات اجتماعی
این گروه از حشرات شامل گونههای بیشماری از زنبورهای معمولی و تمام گونههای مورچهها و موریانهها میشود. حشرات اجتماعی در گروههای خانوادگی و یا بهصورت قبیلهای زندگی میکنند و لانههای بسیار بزرگ میسازند. در هر قبیله فقط یک حشره، یعنی ملکه، تولید مثل میکند. بیشتر حشرات دیگر کارگر هستند که به جمعآوری غذا و حفاظت از لانه میپردازند.
گردش خون حشرات
اندام اصلی دستگاه گردش خون کلی در حشرات نوعی رگ لولهای است که درست در زیر دیواره جسم نخاعی واقع شده است که در امتداد طول بدن حشره میباشد. خون نیز معمولاً همولنف نامیده میشود که وارد بخش شکمی (قلب) از طریق منفذ دهانهای جفتی میگردد و از بخش سینهای به سمت جلوتر بدن پمپ میشود (منفذ آئورتی).
آئورت نیز در برخی از حشرات انشعاباتی ارسال میکند که لولهای ساده با منفذ انتهایی در سر میباشد. موج انقباضی معمولاً از بخش قدامی آغاز و به بخش عقبی میرود. ضربان قلب نیز میوژنی میباشد ولی از طریق ورودی عصبی و ترشحات عصبی اصلاح میشود. اندامهای فرعی ضربانی یا نبضها نیز در پایه این سامانهها واقعند نظیر گیرندهها، پاها و بالها که سبب بهبود جریان گردش خون به این بخشهای ضمیمه میشوند، همولنف اکسیژن را منتقل نمیکند اما در انتقال مواد تغذیهای و هورمونها و دفع مواد زائد مهم است.
برخی از گروه های حشرات
گروه عظیم حشرات در قالب گروههای کوچکتر متعددی جای گرفتهاند. اعضای هر یک از این گروههای کوچکتر در بعضی موارد شبیه هم هستند.
- سوسکها دارای بالهای خارجی سخت و محکم یا بال قاب مانند میباشند. این بالها سبب محافظت از بالهای نازکتر زیرین که برای پرواز به آنها نیاز است، میگردد.
- پروانهها (و بیدها) یکی از رنگارنگترین گونههای حشراتاند. پروانهها (و بیدها) بالهایی دارند که با فلسهای بسیار کوچک پوشیده شدهاند. این فلسها سبب رنگهای زیبای پروانهها و بیدها میباشد.
- مگسها فقط دو بال دارند. در پشت این بالها بر روی ساقهها دو برآمدگی کوچک به رنگ روشن وجود دارد که ممکن است در خیلی وقت پیش آنها هم بال بوده باشند.
- زنبورهای عسل (و سایر زنبورها)، چهار بال شفاف و نازک دارند. برخی از زنبورهای ماده این گروه میتوانند نیش بزنند.
- عنکبوت ها هشت پا (چهار جفت پا) دارند که یک جفت از حشرات دیگر بیشتر است. بدن آنها متشکل از دو قسمت (سر و سینه در قسمت جلو، و شکم در قسمت عقب) است. آنها هیچ وقت بال ندارند.
- بسیاری از عنکبوتها برای به دست آوردن غذا تور میبافند.
- عقرب، کنه و شپش از اقوام نزدیک عنکبوتها هستند. عقربها بدنی دو قسمتی و کنهها و شپشها بدنی یک قسمتی دارند. آن ها هم مانند عنکبوتها چهار جفت پا دارند.
- ساسها نوع خاصی از حشرات هستند که زائدههای دهانی منقار مانند بلندی دارند.
- صدپا و هزارپا بدنهای جمع شونده بلندی دارند که از بخشهای جداگانه تشکیل شده است. صدپاها در هر بخش از بدن خود یک جفت پا، و هزار پا دو جفت پا دارد.
- حلزونها و لیسهها پا ندارند. آنها بر روی شکمهای نرمشان میخزند. حلزون داخل صدف زندگی میکند، ولی لیسه میتواند بدون صدف زنده بماند.
- کرمهای خاکی بدنی نرم و بلند دارند که با موهای خیلی ریزی پوشانده شده است. کرم خاکی اسکلت یا صدف ندارد که از او محافظت کند. آنها زیر سطح زمین و در خاک نرم و مرطوب زندگی میکنند.
ویژگیها و خصوصیات حشرات
اگر یک حشره را به دقت بنگرید ملاحظه میکنید که همواره در حال تکان دادن شاخکهایش است. با این کار سعی میکند تا توسط آنها بوی آشنایی را تشخیص دهد. و یا در هنگام حرکت از آنها برای یافتن مسیر استفاده کند.
همچنین یک حشره با لمس کردن اجسام دور و برش، ترکیب شیمیایی آنها را تشخیص میدهد. یعنی به وسیله آنتنهایش مزه اشیاء را میچشد. حشرات شاخکهای حسی مختلفی دارند. ممکن است تا به حال حشرهای را دیده باشید که در مقابل آفتاب شاخکهای حسی خود را تمیز میکند.
ممکن است بعضی مواقع حشره با این کار واقعا شاخکهای حسی خود را تمیز نماید. ولی اغلب اوقات حشره به این طریق موادی را که به روی پاهایش وجود دارند، بو کرده و یا میچشد.
بعضی از حشرات در پاهایشان سلولهایی دارند که شبیه سلولهای موجود در شاخکهای حسی میباشد. به وسیله این سلولها حشرات مزه چیزهایی را که بر روی آن ایستادهاند میچشد.
چشم حشرات چشم مرکب است این چشمها از واحدهای ظریف و بسیار کوچکی تشکیل یافته که هر واحد از آن فقط میتواند مستقیما به جلو نگاه کند.
مثلا در سنجاقک که دارای چشمان بسیار بزرگی در حدود ۳۰۰۰۰ واحد وجود دارد.
آروارههای حشره در درون دهانش نیست بلکه در طرفین دهان و بیرون از آن قرار گرفته است.
آناتومی حشرات
اغلب حشرات سه جفت پا دارند و معمولاً همراه با دو جفت بال متصل به سینه هستند.
بالهای جلویی بزرگتر و قویتر از بالهای پشتی حشره است و هنگام پرواز با انقباض و انبساط ماهیچههای بالی خود از هر چهار بال برای پرواز استفاده میکنند.
بالهای جلویی و پشتی طوری به هم متصل شدهاند. که هنگام پرواز دارای حرکت هماهنگ و یک نواخت میباشند.
بیشتر حشرات در پاهای خود ساختمان چشایی دارند و به همین دلیل به راحتی میتوانند با گذاشتن پاهایشان بر روی اشیاء مزه و طعم آنها را بچشند.
فواید حشرات
حشرات با وجود جثه کوچک خود، نقشهای بزرگی در طبیعت و زندگی انسان ایفا میکنند. یکی از مهمترین فواید آنها گردهافشانی گلهاست که برای تولید میوه و حفظ چرخه زندگی گیاهان ضروری است. همچنین برخی از حشرات مانند کفشدوزکها، دشمن طبیعی آفات کشاورزی هستند و به کاهش استفاده از سموم شیمیایی کمک میکنند. علاوه بر این، حشراتی مانند زنبور عسل با تولید عسل، موم و سایر فرآوردهها، منبع درآمد و تغذیه برای انسان محسوب میشوند. نقش دیگر آنها در تجزیه مواد آلی و بازگرداندن عناصر غذایی به خاک، باعث حاصلخیزی زمین و حفظ سلامت اکوسیستم میشود.
پیشنهادی: همه چیز راجع به بندپایان