دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
جواب به سوالات و فعالیت درس ششم فارسی دهم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس ششم کتاب فارسی دهم مهر و وفا صفحه ۴۷، ۴۸، ۴۹، ۵۰ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات فارسی دهم درس ششم مهر و وفا ( پاسخ گام به گام )
شعر «مهر و وفا» ص ۴۷
دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی شعر «مهر و وفا» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.
کارگاه متن‌پژوهی درس ششم ص ۴۸
قلمرو زبانی ص ۴۸
۱- معنای واژه‌های مشخّص شده را با کاربرد آنها در متن درس مقایسه کنید.
ارباب حاجتیم و زبان سؤال نیست در حضرت کریم تمنّا چه حاجت است حافظ
📗 پاسخ:
معنی بیت: حاجت داریم و روی درخواست آن را نداریم، در محضر و بارگاه بخشنده نیازی به بیان حاجت نیست.
در این بیت «حضرت» به معنی «حضور، محضر، بارگاه» است و در متن درس به معنای «پیشگاه، جناب» به کار رفته است.
تعلیم ز ارّه گیر در امر معاش نیمی سوی خود می‌کش و نیمی می‌پاش ابوسعیدابوالخیر
📗 پاسخ:
معنی بیت: در مورد آنچه که با آن زندگی را می‌گذرانی از ارّه یاد بگیر، نیمی از براده‌ها را به سمت خود می‌کشد و نیمی را به طرف دیگر می‌پاشد.
در این بیت «معاش» به معنی «آنچه که با آن زندگی می‌کنند، خوردنی، پوشیدنی، وسایل زندگانی» است و در متن درس به معنی «زندگانی» به کار رفته است.
۲- در شعر «مهر و وفا»، نمونه‌ای از کاربرد ضمایر متّصل را بیابید و نقش دستوری آن را مشخّص کنید.
📗 پاسخ:
خداش در همه حال از بلا نگه دارد ← خداش (خدا او را) ← ش (او): مفعول
فرشته‌ات به دو دست دعا نگه دارد ← فرشته‌ات (فرشته تو را) ← ات (تو): مفعول
گرت هواست که معشوق نگسلد پیمان ← گرت هواست (اگر هوای تو) ← ـَـ ت (تو): مضاف‌الیه
چو گفتمش که دلم را نگاه دار، چه گفت؟ ← گفتمش (به او گفتم) ← ـَـ ش (او): متمم
قلمرو ادبی ص ۴۹
۱- در متن درس، دو نمونه «مجاز» بیابید و مفهوم آنها را بنویسید.
📗 پاسخ:
ز دست بنده چه خیزد، خدا نگه دارد ← دست مجاز از توان، نیرو، اختیار
سر و زر و دل و جانم فدای آن یاری ← سر مجاز از وجود، جان ـ زر مجاز از دارایی، مال
۲- در ادبیات فارسی، شاعران یا نویسندگان، واژۀ «صبا» را در کدام مفهوم نمادین به کار می‌برند؟
📗 پاسخ:
۱- مفهوم خوش‌خبری مثل هدهد سلیمان
۲- قاصد و پیام‌رسان میان عاشق و معشوق
۳- رایحه‌ای معطر و دل‌انگیز
۴- غمّاز بودن یعنی با انتشار عطر خود پرده از وجود معشوق برمی‌دارد.
۳- بیت زیر را از نظر کاربرد آرایه «ایهام» بررسی کنید.
گفتم که بوی زلفت گمراه عالمم کرد گفتا اگر بدانی هم اوت رهبر آید
حافظ
📗 پاسخ: «بو» در دو معنای «عطر و رایحه» و «آرزو و امید» به کار رفته است.
قلمرو فکری ص ۴۹
۱- با توجّه به متن درس، حافظ، شرط وفاداری معشوق را در چه می‌داند؟
📗 پاسخ: می‌فرماید: گرت هواست که معشوق نگسلد پیمان / نگاه دار سرِ رشته تا نگه دارد یعنی اگر عاشق وفادار باشد و نقض عهد و پیمان نکند، معشوق هم وفادار می‌ماند.
۲- بیت زیر، با کدام قسمت از سرودۀ حافظ، ارتباط مفهومی دارد؟
تا نگردی آشنا، زین پرده رمزی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش
حافظ
📗 پاسخ: بیت دوم: حدیث دوست نگویم مگر به حضرت دوست / که آشنا سخن آشنا نگه دارد
۳- از کدام بیت درس، می‌توان مفهوم آیۀ شریفۀ «وَ مَن یَتَوَکَّل عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسبُهُ.» را دریافت؟
📗 پاسخ:
بیت اول: هر آن که جانب اهل وفا نگه دارد / خداش در همه حال از بلا نگه دارد
بیت ششم: چو گفتمش که دلم را نگاه دارد، چه گفت؟ / ز دست بنده چه خیزد، خدا نگه دارد
گنج حکمت «حُقّه راز» ص ۵۰
دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی متن «حُقّه راز» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.
جواب درس‌های بعدی فارسی دهم دانلود PDF کتاب فارسی دهم
