دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
درباره عیسی بهنام باستان شناس ایرانی
دکتر عیسی بهنام، در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی در محله عودلاجان در تهران متولد شد. او از ابتدای شروع تحصیلات ابتدایی علاقه‌ی وافری به تاریخ و باستان شناسی داشت. اما در آن زمان هیچ مدرسه یا دانشگاهی این رشته را تدریس نمی‌کرد. او دوره‌ی ابتدایی را در مدرسه آلیانس به پایان رساند. سپس وارد رشته ادبیات در دبیرستان شد.
زندگی نامه عیسی بهنام
در سن ۱۸ سالگی او که رویای تحصیل در رشته باستان شناسی را در سر می‌پروراند، به همراه یک گروه از دانشجویان برای نیل به این هدف راهی فرانسه شد. بهنام هشت سال در فرانسه ماند و در طی این هشت سال علاوه بر مدرک لیسانس باستان شناسی از دانشگاه علوم و فرانسه، موفق به اخذ درجه دیپلم موسسه هنر باستان‌شناسی فرانسه شد.
عیسی بهنام در آخرین سال حضورش در فرانسه از طرف دولت ایران و وزارت فرهنگ برای مراسم افتتاحیه یک موزه باستان شناسی در ایران به کشور دعوت شد. بهنام که این دعوت را افتخار بزرگی برای خود می‌دانست، پایان نامه دکترا را رها کرد و به ایران بازگشت.
او در سال ۱۳۱۶ به عنوان ریاست موزه ایران باستان منصوب شد و تصمیم به ماندن در ایران گرفت. دو سال بعد از طرف وزارت فرهنگ، ماموریت یافت به همراه “علی سامی“، به کاوش و جستجو در تخت جمشید بپردازد. در سال ۱۳۱۹ “اریخ اشمیت”، که رئیس هیئت علمی تخت جمشید بود، بازنشسته شد و عیسی بهنام جانشین او شد و به صورت رسمی به استخدام وزارت فرهنگ درآمد.
بیشتر بخوانید: درباره تخت جمشید ، تاریخچه و معماری آنوی یک سال بعد، یعنی در سال ۱۳۲۰ آرزوی کودکی خود را جامه عمل پوشاند و رشته باستان شناسی را در دانشگاه تهران ثبت کرد و خود تدریس آن را عهده دار شد. تا سال ۱۳۳۳ بهنام معادل دکترای خود را از هیئت علمی دانشگاه تهران اخذ نمود و به مدت ۲۳ سال تدریس در دانشگاه را عهده دار بود. البته در این مدت چند صباحی نیز منشی سفارت افغانستان در تهران بود، اما چون این شغل چندان با روحیه ی کاوشگری و علم آموزی استاد سازگار نبود آن را واگذار کرد.
فعالیت‌های دکتر عیسی بهنام
دکتر بهنام علاوه بر خدمات و فعالیت‌هایی که پیشتر اشاره شد، در طی سال‌ها کار تاریخی خود، فعالیت‌های دیگری نیز داشتند که به چند نمونه‌ی بارز تر اشاره خواهیم کرد.
- فعالیت در شورای موزه‌های ایران
- پاسخگویی کنگره مردم شناسی در شهر پاریس – او نماینده‌ی رسمی دولت و مردم ایران، برای انتقال عتیقه‌های ایران به نمایشگاه آثار هفت هزار ساله ی هنر ایران بود که در پایتخت فرانسه برگزار شد.
- برپایی نمایشگاه نقاشی در مسکو و لنینگراد
- افتتاح موزه مردم شناسی در تهران
وی علاوه بر تمام این فعالیت‌های موثر در رشد و تعالی فرهنگ باستان‌شناسی ایران، بارها و بارها به دریافت جوایز و عناوین بین المللی از سوی دانشگاه‌ها و انجمن های معتبر در جهان نائل آمده است.
آثار عیسی بهنام
دکتر بهنام در طی عمر پربار خود، آثار ارزشمند بسیاری را مکتوب و به چاپ رساندند که عبارتند از:
- تالیف تاریخ صنایع و تمدن مردم فلات ایران پیش از تاریخ
- تاریخ صنایع اروپا در قرون وسطی
- ترجمه تمدن های ایرانی
- هنر مادها و هخامنشیان
- باستان شناسی ایران باستان
کلام پایانی
دکتر بهنام، به عنوان پایه گذار رشته‌ی باستان شناسی در دانشگاه تهران، به همراه اساتید ارزشمند این رشته هم چون، امینه پاکروان، فردریک کرفتر و سعید نفیسی، سال‌ها به تدریس این رشته پرداختند او اولین مدیر گروه رشته باستان شناسی در دانشگاه بود.
بهنام با مشارکت دکتر عزت الله نگهبان سال‌ها در بالابردن سطح و ارتقاء دانش باستان شناسی در ایران کوشیدند. پس از سال‌ها تلاش و فعالیت در این راه پر فراز و نشیب، وی، که داغ از دست دادن همسرش بر سینه‌ی او سنگینی می‌کرد، تنها چند روز پس از مرگ او، در سن ۷۸ سالگی در نهم آذر سال ۱۳۶۳دارفانی را وداع گفت.
مرگ او ضایعه‌ای بزرگ برای پژوهندگان تاریخ و فرهنگ ایران بود.
