دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
تحقیق مختصر درباره ریشه و انواع آن
ریشه یکی از بخشهای اصلی گیاهان است که نقش حیاتی در رشد، تغذیه و پایداری آنها دارد. این اندام زیرزمینی نه‌تنها وظیفه جذب آب و مواد معدنی از خاک را بر عهده دارد، بلکه با ذخیره‌سازی مواد غذایی و نگه‌داشتن گیاه در خاک، نقش مهمی در بقای گیاه ایفا می‌کند. در این تحقیق، به بررسی ساختار، انواع، وظایف و اهمیت ریشه در زندگی گیاهان پرداخته می‌شود تا درک بهتری از عملکرد این بخش اساسی گیاه به دست آید.
ریشه‌های گیاهان، خصوصیات و انواع آن
ریشه بخشی از گیاه است که معمولاً زیر خاک قرار دارد و گیاه با آن، آب و مواد معدنی را جذب می‌کند. ریشه، گیاه را محکم در خاک نگه می‌دارد. این بخش از گیاه متناسب با نوع گیاه و نوع محیط در سطح خاک پخش شده یا به اعماق خاک فرو می‌روند. ریشه‌ها ممکن است در هوا یا در آب وجود داشته باشند. ریشه‌های گیاه به کمک (تارهای کشنده) که مانند مو هستند آب و دیگر مواد را می‌گیرد تا آنها را به برگ و ساقه برساند.
ریشه مهم‌ترین قسمت گیاه است و گیاهان بدون آن نمی‌توانند حتی اندکی رشد کنند. بعضی ریشه‌ها مثل هویج و تربچه خوراکی‌اند. به طور ساده ریشه‌ها را به دو گروه راست و افشان تقسیم می‌کنند. ریشه گیاهان بخش مهمی از گیاه می باشد که در رشد گیاهان نیز مؤثر است. مثلاٌ اگر فشردگی (تراکم) خاک در زمان رشد گیاه زیاد باشد ارتفاع رشد محصول کم شده و اگر پیوستگی ذرات خاک کمتر باشد رشد گیاه بیشتر خواهد بود درنتیجه باعث افزایش طول گیاهان می‌شود.
انواع ریشه
ریشه ها، از روی شکل ظاهری به دو گروه تقسیم می‌شوند:
۱- ریشه‌های راست
۲- ریشه‌های افشان
گیاهان دارای ریشه راست:
- ریشه‌های این گیاهان، به درون زمین نفوذ می‌کنند تا به آب برسند.
- این گیاهان دارای برگ‌های پهن هستند.
- رگبرگ‌ها در گیاهانی که دارای ریشه راست می‌باشند، موازی نیستند.
- دانه‌های این گیاهان، دو قسمتی است، مانند لوبیا و نخود.
گیاهان دارای ریشه افشان:
- ریشه‌های این گیاهان، در زیر سطح خاک پخش می‌شوند.
- رگبرگ‌های این گیاهان، موازی هستند.
- دانه‌های آنها، یک قسمتی است. مانند: ذرت، برنج، خرما و گندم.
♦ کاکتوس‌ها هم ریشه‌های افشان دارند که در زیر سطح زمین به طور وسیع پخش می‌شوند. تا آب باران را جذب کنند.
حالا می‌توانیم بگوییم که ریشه‌های راست، برای گرفتن آب از قسمت‌های عمیق و ریشه‌های افشان برای گرفتن آب از سطح زمین مناسب هستند.
۱- ریشه‌های راست: اغلب گیاهان دولپه‌ای، ریشه‌های مستقیم ایجاد می‌کنند که به عمق زمین می‌روند که به اینگونه ریشه‌ها، ریشه‌های راست می‌گویند. مثل اسفناج، تاج خروس، گل سرخ.
۲- ریشه‌های ذخیره‌ای: این ریشه‌ها ذخیره‌ای از مواد غذایی‌اند که برای استفاده گیاه ساخته می‌شوند، این نوع گیاهان معمولاً دو ساله‌اند و اندوخته غذایی را معمولاً در سال دوم به مصرف اندام‌های تولید مثل گل، دانه و میوه می‌رسانند. مانند: چغندر، هویج، ترب، شلغم و تربچه.
۳- ریشه‌های افشان: در قشر سطحی خاک گسترش می‌یابند و شبکه وسیعی را جهت جذب آب و مواد محلول در آن ایجاد می‌کند. مانند: تک لپه‌ای‌ها به خصوص گندمیان. در تک لپه‌ای‌ها پس از رشد ساقه چه و رسیدن به سطح خاک از محل گره‌های ساقه درداخل خاک ریشه‌های نابجا تولیدشده و ریشه اصلی از بین می‌رود، سپس ریشه‌های نابجا به شکل ریشه‌های افشان توسعه می‌یابند. ریشه‌های افشان از لحاظ ضخامت یکسانند و تفاوتی بین ریشه اصلی و فرعی آنها نیست.
♦ ریشه‌ها به انواع مختلف دیگر نیز یافت می‌شوند که گاهی فعالیت دیگری نیز دارند، برخی از گیاهان ریشه‌های هوایی ایجاد می‌کنند که ظاهراً در جذب رطوبت هوا مؤثرند. مثل: انجیر معابد و ثعلب و ذرت.
در ذرت ریشه‌های هوایی سبب استحکام گیاه شده ونقش جذب آب ومواد را نیز برعهده دارند.
در ثعلب ریشه‌های هوایی کلروفیل دارد و فتوسنتز می‌کند.
خصوصیات ریشه:
ساختمان نخستین ریشه: بسیای از ریشه‌ها در نوک خود کلاهک ریشه دارند، بر خی گیاهان به کلی فاقد کلاهک می‌باشند،عمل کلاهک دقیقاً مشخص نیست ولی بسیاری از متخصصان دو عمل مهم را به کلاهک نسبت داده‌اند:
۱- حفاظت از بخش مریستم نوک که درست در نوک ریشه و زیر کلاهک قرار دارد.
۲- هدایت زمین گرایی مثبت ریشه را بر عهده دارد که اگر کلاهک قطع شود ریشه سرگردان می‌شود.
ریشه‌های دارای مریستم انتهایی یا نوک است که مسئول رشد ساختمان نخستین ریشه می‌باشد. مریستم نوک در رأس ریشه و درست زیر کلاهک قرار گرفته است این سلولهای مریستمی بخشهای ریشه را می‌سازند. این سلولها بتدریج که از ناحیه مریستم فاصله می‌گیرند به بافتهای مختلف متمایز می‌شوند.
پیشنهادی: تحقیق درمورد شگفتی های برگ
