همه چیز درباره دیابت نوع ۲ و پیشگیری از آن
دیابت نوع ۲ چیست؟
دیابت نوع ۲ که قبلا آن را با نام دیابت شیرین غیر وابسته به انسولین (NIDDM) یا دیابت بزرگسالان می شناختند، نوعی اختلال در سوخت و ساز بدن است که طی آن بدن نمی تواند گلوکز را ذخیره و استفاده کند و گلوکز به جای تبدیل به انرژی به جریان خون برگشته و باعث ایجاد علایم مختلف می گردد. با دانشچی همراه باشید.
نشانه های دیابت نوع ۲
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ یک سری از نشانه ها و علایم زیر را تجربه می کنند. علایم کلاسیک دیابت عبارتند از ادرار زیاد (تکرر ادرار)، استسقاء (احساس تشنگی مفرط)، پرخوری (احساس گرسنگی مفرط)، و کاهش وزن.
علایم دیگر این بیماری که به وضوح میتوان آنها را در تشخیصها مشاهده کرد عبارتند از: سابقه تاربینی، احساس خارش، نوروپاتی محیطی، حاد شدن عفونتهای مهبلی، و خستگی.
بسیاری از افرادی که در سالهای اول هیچ نوع نشانهای از بیماری ندارند بیماری آنها در آزمایشهای معمولی تشخیص داده میشود. در افراد مبتلا به دیابت شیرین نوع ۲ به ندرت کمای غیرآستونمی هایپروسمولار دیده میشود (شرایطی که در آن قند خون بالا با کاهش سطح هوشیاری و فشار خون پایین همراه است).
اما باید بدانید در بعضی موارد دیابت نوع ۲ هیچ علامتی ندارد. در این گونه موارد افراد مبتلا ماه ها یا حتی سال ها بدون این که از بیماری خود مطلع باشند به زندگی ادامه می دهند. دیابت آن قدر به تدریج پیش می رود که حتی گاهی اوقات علایم آن قابل شناسایی نیست. به همین دلیل خیلی از مبتلایان به دیابت تا سال ها از بیماری خود اطلاع ندارند.
تشخیص دیابت نوع ۲
تعریف سازمان بهداشت جهانی از دیابت (نوع ۱ و نوع ۲) عبارتند از بالا رفتن گلوکز به همراه علایم، در غیر این صورت افزایش شاخصها در دو صورت، یا
گلوکز پلاسمای ناشتا ≥ ۷٫۰ mmol/l (۱۲۶ mg/dl)
یا:
با آزمایش تلورنس گلوکز، دو ساعت بعد از مصرف دوز خوراکی، گلوکز پلاسما ≥ ۱۱٫۱ mmol/l (۲۰۰ mg/dl)
اندازهگیری تصادفی قند خون بیشتر از ۱۱٫۱ mmol/l (۲۰۰ mg/dL ) همراه با علایم رایج بیماری و رو ش دیگر شخیص این بیماری هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c)) بیشتر از ۶٫۵٪ است.
در سال ۲۰۰۹ کمیته بینالمللی کارشناسان که عبارتند بودند از نمایندگان انجمن دیابت آمریکا (ADA)، فدراسیون بینالمللی دیابت (IDF)، و انجمن اروپاییها در زمینه تحقیقات دیابت (EASD) پیشنهاد کردند که برای تشخیص دیابت از آستانهای بین ≥۶٫۵٪ HbA۱c استفاده شود.
این پیشنهاد در سال ۲۰۱۰ مورد پذیرش انجمن دیابت آمریکا قرار گرفت. آزمایشهای مثبت باید تکرار شوند مگر آنکه نشانههای معمول بیماری و قند خون mmol/l 11.1<(mg/dl ۲۰۰<) در فرد ظاهر شود.
برای تشخیص دیابت این آستانه بر پایه رابطه میان نتایج تست تلورنس گلوکز، آزمایش قند ناشتا یا HbA۱c و عوارضی از قبیل مشکلات مربوط به شبکیه چشم میباشد. آزمایش قند خون ناشتا یا تصادفی بر تست تلورنس گلوکز ترجیح داده میشود چرا که انجام این آزمایش برای مردم راحتتر است.
HbA۱c این مزیتها را دارد که در آن نیازی به ناشتا بودن نیست و نتایج آن ثبات بیشتری دارد، اما عیب این آزمایش آن است که نسبت به اندازهگیری گلوکز خون هزینه بردارتر است. برآورد شدهاست که ۲۰٪ افراد مبتلا به دیابت در آمریکا از ابتلای خود به بیماری اطلاع ندارند.
دیابت شیرین نوع ۲ با گلوکز بالای خون در شرایط مقاومت دربرابر انسولین و کمبود نسبی انسولین مشخص میشود. این نوع از دیابت با دیابت شیرین نوع ۱ که در آن به دلیل تخریب سلولهای جزیرهای در لوزالمعده با کمبود مطلق انسولین مواجه هستیم و با دیابت شیرین بارداری که نوع جدیدی از قند خون بالا است که در دوران بارداری ظاهر میشود، متفاوت است.
دیابت نوع ۱ و ۲ معمولاً بر اساس شرایط موجود شناسایی میشوند. اگر در تشخیص تردیدی باشد میتوان از آزمایش پادتن برای تأیید دیابت نوع ۱ و از سطح پپتید سی. برای تأیید دیابت نوع ۲ استفاده کرد.
پیشگیری از دیابت نوع ۲
۱- تغذیه سالم و سرشار از فیبر ۲- کاهش وزن ۳- تحرک بدنی ۴- ترک سیگار
دیابت نوع ۲ را میتوان از طریق تغذیه مناسب و ورزش منظم به تأخیر انداخت یا از بروز آن جلوگیری کرد. نظارت متمرکز بر سبک زندگی میتواند خطر ابتلا به این بیماری را به بیشتر از نصف کاهش دهد. ورزش کردن بدون توجه به وزن اولیه فرد و کاهش بعدی وزن او فایده مند است.
البته شواهد چندانی در دست نیست که نشان دهند تغییر رژیم غذایی به تنهایی مؤثر خواهد بود، ولی شواهدی وجود دارد که رژیم غذایی همراه با سبزیجات برگ دار سبز و کاهش مصرف نوشیدنیهای شیرین میتواند مفید باشند.
در کسانی که مبتلا به اختلال تلورنس قند خون هستند، رژیم غذایی و ورزش به تنهایی یا در ترکیب با متفورمین یا اکاربوس میتواند خطر پیشرفت دیابت را کاهش دهند. مداخله در سبک زندگی میتواند مؤثرتر از مصرف متفورمین باشد.
درباره ی دیابت چقدر می دانید؟