بوی بد دهان ناشی از چه چیزهایی است؟

دلایل بوی بد دهان و درمان آن

بوی بد دهان عبارت است از بوی ناخوشایندی که هنگام تنفس یا صحبت کردن شخص به مشام می رسد. این بو ممکن است به صورت گذرا یا مزمن وجود داشته باشد که در این صورت در زندگی شخصی و نیز روابط اجتماعی فرد باعث پریشانی خود و اطرافیانش می شود و در بسیاری از موارد می تواند منجر به کاهش اعتماد به نفس، افسردگی و منزوی شدن شخص مبتلا شود. بوی بد دهان در اثر عوامل مختلفی اتفاق می افتد و معمولا” قابل درمان می باشد. در اینجا با علت های بوی بد دهان آشنا خواهیم شد.

علل بوی بد دهان

بوی بد دهان مشکلی آزاردهنده است که می‌تواند اعتماد به‌نفس را کاهش دهد. در ادامه به مهم‌ترین علت‌های آن اشاره می‌کنیم:

1- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

باقی‌ماندن غذا بین دندان‌ها و روی زبان باعث رشد باکتری‌ها و ایجاد بوی بد می‌شود. مسواک زدن دوبار در روز، استفاده از نخ دندان و پاک‌سازی زبان از جمله کارهای ضروری برای داشتن دهانی خوش‌بوست. متأسفانه بسیاری از افراد حتی قبل از خواب هم مسواک نمی‌زنند یا تنها برای چند ثانیه دندان‌هایشان را می‌شویند که اصلاً کافی نیست.

2- مشکلات دندان و لثه

پوسیدگی دندان، آبسه، یا حتی رشد ناقص دندان عقل می‌توانند منبع بوی بد دهان باشند. یکی دیگر از مهمترین دلایل بوی بد دهان، بیماری های لثه هستند. بسیاری از افراد تا وقتی که متوجه بوی بد دهان خود نشوند، از ضایعاتی که در لثه شان در حال وقوع است، آگاهی ندارند. مراجعه مکرر و منظم به دندانپزشک در فواصل زمانی مشخص ( مثلا هر 6ماه یک بار)، سلامت دهان و دندان و پیشگیری از بوی بد دهان، را برای شما به ارمغان می آورد.

3- خشکی دهان

بزاق نقش مهمی در تمیز نگه‌داشتن دهان دارد. وقتی دهان خشک باشد، پلاک و باکتری‌ها بیشتر رشد می‌کنند. عواملی مثل تنفس دهانی، برخی داروها یا اختلال در عملکرد غدد بزاقی، باعث خشکی دهان می‌شوند. نوشیدن مایعات کافی، مخصوصاً بعد از غذا، توصیه می‌شود. اگر خشکی دهان شدید است، حتماً با پزشک مشورت کنید.

4- عفونت‌های سینوس، بینی و لوزه

ترشحات عفونی سینوس‌ها یا تجمع باکتری‌ها در لوزه‌ها می‌تواند باعث بوی بد دهان شود. اگر چنین علائمی دارید، به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

5- مشکلات گوارشی

ریفلاکس معده (بازگشت اسید به دهان) یکی از دلایل بوی بد دهان است. این مشکل ممکن است در اثر پرخوری یا خوابیدن بلافاصله بعد از غذا ایجاد شود. در صورت تکرار، بهتر است با یک متخصص گوارش مشورت کنید.

6- استعمال دخانیات

سیگار نه تنها بوی خاص و بدی دارد، بلکه باعث خشکی دهان، آسیب به بافت‌های دهانی و ایجاد عفونت می‌شود. اگر در حال ترک سیگار هستید، دندانپزشک می‌تواند راهکارهایی برای کمک به شما ارائه دهد.

7-دندان مصنوعی

دندان‌های مصنوعی اگر به‌درستی تمیز نشوند، محل رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شوند. باید طبق دستور دندانپزشک آن‌ها را تمیز کرده و هر ۵ تا ۷ سال یک‌بار تعویض کنید.

درمان خانگی بوی بد دهان

اگر با وجود رعایت بهداشت دهان همچنان دچار بوی بد دهان هستید، وقت آن است که به فکر درمان باشید. این مشکل ممکن است بر روابط اجتماعی، کاری و تحصیلی شما اثر بگذارد. پس بی‌تفاوت نباشید و برای حل آن با دندانپزشک یا پزشک مشورت کنید.

دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب سنتی، توضیح می‌دهد که بوی بد دهان می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. بنابراین در گام نخست، باید علت اصلی شناسایی شود و سپس برای درمان اقدام کرد. در برخی موارد، مراجعه به دندانپزشک ضروری است، چراکه استفاده از خوراکی‌ها یا قرص‌های خوشبوکننده تنها تأثیری موقتی دارد و درمان واقعی محسوب نمی‌شود.

1- شربت سکنجبین عسلی بنوشید

اگر پس از غذا خوردن همچنان دهانتان بوی بدی دارد و احساس می‌کنید غذا در معده‌تان می‌ماند و به‌درستی هضم نمی‌شود، این نشانه‌ای است از ضعف عملکرد گوارش. نکته مهم برای این افراد پرهیز از خواب روز است، زیرا خواب روزانه می‌تواند این مشکل را تشدید کند.
یکی از درمان‌های موثر برای این شرایط، مصرف شربت سکنجبین عسلی است. برخلاف سکنجبین معمول که با سرکه و شکر تهیه می‌شود، در این نسخه، به جای شکر از عسل استفاده کنید تا هم سالم‌تر باشد و هم اثر بهتری در کاهش بوی بد دهان داشته باشد.

2- خوشبوکننده‌ها درمان دائمی نیستند

افرادی که حرارت معده‌شان بالاست، ممکن است با خوردن خوراکی‌های خوشبو مانند هل، دارچین، گلاب، بهارنارنج یا نعنا، موقتاً بوی بد دهان خود را پنهان کنند. اما توجه داشته باشید که این روش‌ها درمان محسوب نمی‌شوند، بلکه فقط به‌طور موقتی علائم را پنهان می‌کنند.

استفاده از قرص‌ها، آدامس‌ها یا محصولاتی با اسانس‌های معطر مانند لیمو، دارچین یا اسطوخودوس نیز همین اثر را دارند. فراموش نکنید که گاهی حتی با دندان‌ها و لثه‌های سالم هم، گیر کردن ذرات غذا بین دندان‌ها می‌تواند باعث بوی بد شود. بنابراین تمیز نگه داشتن فواصل دندانی با خلال یا نخ دندان اهمیت زیادی دارد.

3- ترکیب کف دریا و نمک دریایی را امتحان کنید

در برخی موارد، بوی بد دهان ناشی از پوسیدگی دندان‌هاست. مراجعه به دندانپزشک برای درمان پوسیدگی ضروری است. اما در طب سنتی، توصیه می‌شود ترکیبی از کف دریا، نمک دریایی و در صورت امکان، خاکستر صدف تهیه کرده و آن را روی دندان‌ها قرار دهید.
اگر خاکستر صدف در دسترس نبود، ترکیب کف دریا و نمک دریایی نیز کافی است. این مخلوط به کاهش مشکلات دندانی و همچنین بهبود بوی دهان کمک می‌کند.

4- با سرکه قرقره کنید

نوعی دیگر از بوی بد دهان مربوط به لثه‌های شل و عفونی است؛ لثه‌هایی که هنگام مسواک زدن به‌سرعت خونریزی می‌کنند. درمان ریشه‌ای برای این وضعیت در طب سنتی، انجام حجامت یا فصد است؛ روش‌هایی که طی آن از رگ‌های خاصی خون‌گیری می‌شود تا بدن پاک‌سازی شود.
به‌جز این روش‌ها، قرقره کردن سرکه نیز بسیار مفید است. انواع مختلف سرکه (سیب، انگور و…) قابل استفاده‌اند. برای اثر بیشتر، می‌توانید گیاه مورد را با سرکه بجوشانید، صاف کرده و از آن به‌عنوان محلول قرقره استفاده کنید. اگر پودر گیاه مورد موجب تحریک دهانتان می‌شود، جوشانده آن در سرکه بهترین جایگزین است.

برای بوی بد دهان به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای درمان بوی بد دهان، معمولاً ابتدا باید به دندانپزشک مراجعه کنید، چون شایع‌ترین علت، مشکلات دهان و دندان مانند پوسیدگی، عفونت لثه یا جرم دندانی است.

اگر دندانپزشک مشکل خاصی پیدا نکند، ممکن است شما را به یکی از موارد زیر ارجاع دهد:

• متخصص گوش، حلق و بینی (ENT): اگر مشکل از سینوس‌ها، لوزه‌ها یا گلو باشد.
• متخصص گوارش: در صورت احتمال مشکلات معده مثل رفلاکس معده یا عفونت معده با باکتری هلیکوباکتر.
• متخصص داخلی یا غدد: اگر بوی بد دهان ناشی از بیماری‌های متابولیکی یا سیستمیک باشد (مانند دیابت).