خانه » فرهنگی و هنری » درباره مفهوم نماد های هفت سین عید

درباره مفهوم نماد های هفت سین عید

هفت سین از چه چیزی هایی تشکیل می شود

نماد های هفت سین عید نوروز در فرهنگ ایران

یکی از آداب و رسوم ایرانی ها در زمان تحویل سال پهن کردن سفره هفت سین است، که این سفره ها به اقتضای مکانی کمی تفاوت دارد، اما در اکثر آنها از سمنو، سیب، سکه، سرکه، سنجد، سماق و سبزه استفاده می شود.

معنا و مفهوم نماد های هفت سین عید نوروز

سمنو : نماد زایش و بارورى گیاهان است و از جوانه هاى تازه رسیده گندم تهیه مى شود.

سیب : نماد بارورى، زایش و سلامتی است.

سنجد : نماد عشق و دلباختگى است و از مقدمات اصلى تولد و زایندگى.

سبزه : نماد شادابى و سرسبزى و نشانگر زندگى بشر و پیوند او با طبیعت است.

سماق ، سرکه و سیر: نماد چاشنى و محرک شادى و سلامتی در زندگى به شمار مى روند.

سکه : به نیت برکت و درآمد زیاد انتخاب و بر سفره هفت سین می نشیند. اما غیر از این گیاهان و میوه هاى سفره نشین، خوان نوروزى اجزاى دیگرى هم داشته است، در این میان تخم مرغ نماد زایش و آفرینش است و نشانه اى از نطفه و نژاد.

آینه: نماد روشنایى است و حتماً باید در بالاى سفره جاى بگیرد.

آب: نشانه برکت و پاکی در زندگى است. اسپند، شاخه هاى سرو، دانه هاى انار، گل بیدمشک، شیر نارنج، نان و پنیر، شمعدان و… را هم مى توان جزو اجزاى دیگر سفره هفت سین دانست.

و این سفره ها در خانه های ایرانی از اول فروردین تا ۱۳ و گاهی اوقات تا آخر فروردین پهن می باشد و سپس جمع آوری می شود تا تحویل سال بعد.
علت این که هفت سین به راستی هفت سین است، اشاره به هفت “امشاسپند” است و چون کلمه “سپند” با سین شروع می شده، روی این اصل به علامت آن هفت مقدس جاودانی، چیزهائی در نظر گرفته شده که هم با حرف سین شروع شده باشند و هم مورد استفاده مثبت بشر واقع شوند.

علت پیدایش سفره هفت سین

عدد “۷” نزد ایرانیان باستان مقدس شمرده میشده و عدد هفت را پاس می داشتند. ایرانیان قدیم معتقد بودند که عقل مقدس یعنی ” اهورامزدا ” که به او “سپند مینو” نیز می گفتند، شش وزیر بزرگ به نام “امشاسپندان” دارد (مقدسان جاویدان )و این شش امشاسپند با “سپندمینو” تشکیل (هفت سپند) می دهند.هفت امشاسپندان مقدس عبارت بودند از : اهورامزدا(به معنى سرور دانا)، و هومن (اندیشه نیک )، اردیبهشت (پاکى وراستى )، شهریور (شهریارى آرزو شده با کشور جاودانى )، سپندارمزد (عشق و پارسایى )، خرداد (رسایى و کمال ) و امرداد (نگهبان گیاهان).
امروزه ایرانیان به هنگام چیدن سفره هفت سین اولین و مهمترین موردی را که بر سفره قرار می دهند، قرآن کریم است. ایرانیان مسلمان به نشانه توکل و توسل به خداوند متعال در آغاز سال و درخواست بهترینها از خالق خویش قرآن را در بهترین جای سفره قرار داده و پس از آن اجزای دیگر را می چینند. و با خواندن دعای یا مقلب القلوب والابصار از خداوند ی که تدبیر کننده امور است دگرگونی حال خود به بهترین حالات و تازه شدن وتغیر یافتن را همراه بهار می خواهند.

________________

سنجد سین اول، نماد فرزانگی و زایش

در روایات می خوانیم نخستین خلقت خداوند عقل بوده است. از طرفی در طب قدیم و جدید سنجد به عنوان تقویت عقل و حافظه شناخته شده است. پس سنجد به عنوان نماد خرد و فرزانگی و سنجیده عمل کردن قبل ازهمه سین ها توسط دختران نابالغ که نماد زایش وباروری هستند بر سفره هفت سین می نشیند. البته زرتشتیان آب وتخم مرغ را به عنوان نماد زایش بر سفره می گذارند.

سیب سین دوم، نماد سلامتی

همه این جمله را بارها شنیده ایم که هر کس روزی یک سیب بخورد به طبیب نیازی ندارد. سیب کلید راه یابی به شهر سلامتی است. مفهوم آن بر این استوار شده که تن و جان و جامعه انسانی را از گزند و آسیب دور می سازد. سیب را مادر یا پدربزرگ خانواده بر سفره هفت سین می چیند شاید به آن خاطر که همه ما بارها شاهد دلواپسی و نگرانی مادر خانواده برای حفظ سلامتی اعضای خانه بوده ایم.

سبزه سین سوم، یادآور سبزی و نشاط

از سین سوم به بعد بازی قاعده خاصی ندارد و هر کدام از اعضای خانواده می توانند بیاورند و بر سفره بچینند. سبزه نشانه خوش اخلاقی، خرمی و شادی است. اما رنگ سبز و سبزه در سراسر حوزه مدیترانه و یونان رنگ دل دادگی شناخته شده چنانچه در ایران و بسیاری از کشورها رسم است برای مسافران در هنگام بازگشت سبزه می اندازند و به او هدیه می دهند.

سمنو سین چهارم، سمبل قدرت

بشر همواره درآرزوی توانمندی بوده است. سمنو غذایی مقوی است که از آرد و گندم تهیه می شود، به آن غذای مرد آفرین می گویند و سرشارازویتامین E و مواد مغذی است و سمنو به عنوان نماینده ای از جهان قدرت بر سفره هفت سین می رود.

سیر سین پنجم، نماد سیری چشم و دل

حتما شنیده اید که می گویند: فلانی چشم و دلش سیر است و سیر برای ما بیانگر عدم تجاوز به حقوق دیگران است و به ما متذکر می شود که پایمان را از گلیم خود درازتر نکنیم. اما درآئین زرتشتی سیر و سرکه در سفره هفت سین نماد گندزدایی و دوری از آلودگی است.

سرکه سین ششم، نماد تسلیم و رضا

از سرکه در ادبیات و امثال ایرانی در توصیف اضطراب و اشک و گریه استفاده می شود. مانند سیر و سرکه جوشیدن دل. و مولانا از گریه و زاری با عنوان سرکه فشانی یاد می کند. سرکه بر سر سفره ی نوروزی ما را به پذیرش ناملایمات زندگی دعوت می کند.

سماق سین هفتم، سمبل صبر

آخرین سینی که به سفره هفت سین می رود سماق سمبل صبر و بردباری است. سماق در ضرب المثل هم آمده و سماق مکیدن حکایت از دعوت کسی به بردباری دارد.

پیشنهادی: همه چیز درباره عید نوروز در ایران
ℹ️ اشتراک گذاری به دوستان خود:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *