آثار و پیامد های منفی شبکه های ماهواره ای منحرف
ارتباطات ماهوارهای انتقال مییابد و توسط یک دیش ماهوارهای و ریسیور دریافت میشود. در بسیاری از مناطق جهان، حتی نقاطی که تلویزیونهای زمینی و کابلی قابل استفاده نیستند، میتوان از شبکهها و سرویسهای ماهواره استفاده کرد.
شبکه های ماهواره ای منحرف و مبتذل
فرهنگ مبتذل غربی که از طریق برنامههای ماهوارهای بین مسلمانان رواج یافته و گاهاً جای گزین ارزشهای اصیل و اسلامی آنها می شود؛ مانند شیطان گام به گام از نظر اعتقادی و اخلاقی افراد را منحرف میکند به طوری که هر فرد خود میتواند ترویج کننده آن فرهنگ باشد.
متأسفانه استفاده از ماهواره -بخوانید تکنولوژی شیطانی- عادات زشتی را در جامعه ترویج میدهد و باعث میشود که گوهر تقوا از بین برود. بسیاری از شبکههای ماهوارهای منشأ فساد هستند و آثارشان بر تربیت انسانها بسیار مخرب است. ظاهر زیبا، جذاب و فریبنده این دستگاه تاکنون خانوادههای زیادی را گرفتار کرده و اگر حساسیت نشان داده نشود و مراقبت صورت نگیرد، آمار خانوادههای گرفتار در این دام روز به روز افزایش خواهد یافت.
آرام، بی سرو صدا و نامرئی و تدریجی بودن از ویژگیهای این جنگ نرم است که به مراتب از جنگ سخت دشوارتر است. پیشگیری و مراقبت بر عدم ابتلا به دام دشمن بسیار سودمندتر از درمان است، بنابراین باید مقابل هجمههای مخرب هوشیار بود.
ماهواره در پی القای سبک زندگی شیطانی است
باید اذعان داشت که ماهواره همانند اینترنت مانند چاقوی دولبه نیست که هم استفاده صحیح وهم غیر صحیح داشته باشد.در واقع ماهواره، مانند شراب است که ضررهای آن بیشتر ازمنافع آن است و درمانی در آن نیست.
در مجموع دو هزار و ۲۰۰ شبکه ماهواره ای میبینیم که که حدود ۱۲۰ شبکه آن فارسی زبان است و ۵۰ شبکه به طور مستقیم در دسته بندی سبک زندگی قرار می گیرند که با فرهنگ ما سازگار نیستند.
با بررسی بیشتر میتوان دریافت که معمولا سریال های پخش شده از این شبکهها، ساخت «شبکههای خصوصی» کشورهای کلمبیا، ترکیه و آسیای جنوبشرقی است که در تلویزیونهای خودشان پخش نمیشود.
اکثر سریالها با موضوع روابط جنسی و دوستی با جنس مخالف در “قبل” و “بعد” از ازدواج است که این مطالب را به مخاطب القا میکند و سبب ازبین رفتن قبح طلاق می شود.متأسفانه در پی آثار مخرب ماهواره شاهد هستیم برخی برای طلاق خود که به عنوان «بدترین حلال» تعبیر شده است، جشن هم میگیرند.
از میان رفتن قبح روابط زن و مرد، بی احترامی به پدر و مادر، برگزاری جشن طلاق، سوق جوانان به داشتن خانوادهای بی قید “ازدواج سپید- روابط سیاه- “، بی بند و باری و بدحجابی کمترین آثار ماهواره است که این روزها شیوع ژیدا کرده است. درواقع ماهواره در پی القای سبک زندگی شیطانی است.
انجام کارهایی برای چشیدن طعم خوشحالی ظاهری و نامعقول، خیانت به شریک زندگی و پاسخ به خیانت در جواب خیانت شریک زندگی در سریالهای ماهواره امری عادی است. از میان بردن حیا در برنامه های مکمل این شبکهها تنها برای توجیه درست بودن سبک شبکه دیگر موضوعی است که به هوشیاری دشمن انجام شده است.
ماهواره و بلوغ جنسی در کودکان
در خصوص حکم فقهی استفاده خانواده های ایرانی از ماهواره باید توجه داشت، مجوز استفاده از هر وسیله ای به نوع استفاده آن بستگی دارد، در خصوص ماهواره بهره مندی از برنامه های علمی بالامانع و دیدن برنامه هایی که فرهنگ غربی و سبک و سیاق زندگی آنها را ترویج می کند، حرام است.
دستگاه آنتن ماهوارهاى از این جهت که صرفاً وسیلهاى براى دریافت برنامههاى تلویزیونى است که هم برنامههاى حلال دارد و هم برنامههاى حرام، حکم آلات مشترک را دارد، لذا خرید و فروش و نگهدارى آن براى استفاده در امور حرام، حرام است و براى استفادههاى حلال جایز است، ولى چون این وسیله براى کسى که آن را در اختیار دارد زمینه دریافت برنامههاى حرام را کاملًا فراهم میکند و گاهى نگهدارى آن، مفاسد دیگرى را نیز در بر دارد، خرید و نگهدارى آن جایز نیست، مگر براى کسى که به خودش مطمئن است که استفاده حرام از آن نمیکند و بر تهیه و نگهدارى آن در خانهاش مفسدهاى هم مترتّب نمیشود، لکن اگر قانونى در این مورد وجود داشته باشد باید مراعات شود. (استفتائات مقام معظم رهبری)
با توجه به حکم شرعی ارائه شده در خصوص استفاده از ماهواره توجه به چند نکته ضروری است.
۱- اگر ماهواره، فقط برای تقویت شبکه های ایران باشد و قابلیت استفاده از شبکه های مفسده انگیز جهانی را نداشته باشد، هیچ اشکالی ندارد.
۲- اگر قابل استفاده برای شبکه های مفسده انگیز هم باشد این چند صورت دارد.
الف- اگر به خودش مطمئن نباشد و شاید استفاده حرام از آن بکند در این صورت حرام است.
ب- اگر بر تهیه و نگهدارى آن در خانهاش مفسدهاى مترتّب باشد در این صورت نیز حرام است.
ج- اما اگر کسى به خودش مطمئن باشد که استفاده حرام از آن نمیکند و بر تهیه و نگهدارى آن در خانهاش مفسدهاى هم مترتّب نمیشود اشکالی ندارد.
۳- همه این ها در صورتی است که از نظر قانونى در این مورد منعی وجود نداشته باشد، امّا اگر از نظر قانون منعی وجود داشته باشد باید مراعات گردد.
متأسفانه بسیاری از خانواده های ایرانی از برنامه ها و سریال هایی شبکه هایی استفاده می کنند که استحکام کانون خانواده و ریشه ارزش های فرهنگی ایرانی – اسلامی را هدف قرار داده است.
یاری رساندن و سرپرست قرار دادن کفار و الگوگیری از سبک و شیوه زندگی آنها که قطعا مقابل الگو و سبک زندگی مسلمانان است، کاری ناپسند و از نظر شرعی حرام است.
از پیامدهای سوء ماهواره تماشای خانوادگی و بدون در نظر گرفتن گروه های سنی است. کودکان و نوجوانان قربانیان بی توجهی والدین هستند چرا که دیدن برنامه های ماهواره به ویژه سریال ها، کوتاه کننده دوران کودکی و مخرب بزرگسالی آنان می شود.
از بین رفتن زمینه های تقوا در کودکان را از مهم ترین پیامدهای سوء دیدن برنامه های ماهواره ای است. کسی که زمینه های پرورش تقوا را در کودکی از دست داده باشد، در پذیرش بذر هدایت و رشد معنوی، مستعد نخواهد بود و بازکشت او به شیوه درست زندگی راحت نخواهد بود.
بلوغ جنسی زودرس، میل به ارتباط جنسی با جنس مخالف، ارتباط با همجنس و از بین رفتن عفت و حیا از پیامدهای سوء دیدن برنامههای ماهوارهای در بین کودکان و نوجوانان است و درگیر شدن با این مسائل نه تنها باعث آزار روحی و جسمی کودک شده بلکه او را از داشتن زندگی سالم زناشویی در آینده بینصیب میکند.
حمله به ساحت خانواده در برنامههای شبکههای ماهواره ای
خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی نقش مهم در روند سعادت، شقاوت و کلیت انسان بازی می کند. در واقع این خانواده است که شخصیت فرزندان را ساخته و آنها را منطبق و سازگار با الگوهای جامعه بار می آورد، اما خانواده همیشه به معنی نگه داشت انسجام و هدایت اعضا به سمت یک هدف نیست و برخی از اوقات دچار گسست در بین اعضای خود می گردد که در نهایت این فاصله می تواند منجر به فروپاشی این نهاد بسیار مهم شود.
در سال های اخیر طلاق به مانند یک موریانه پایه های خانواده ایرانی را فروریخته و در هیچ زمانی مانند عصر حاضر جامعه ما دچار خطر انحلال کانون خانواده و آثار سوء ناشی از آن نبوده است. آیا رو به گسترش طلاق حاکی از رشد دو برابری میزان طلاق در یک فاصله زمانی ده ساله از ۱۳۷۵ تا سال ۱۳۸۵ بوده است.
یافته های تحقیقات نشان داده است که در مجموع ساختار خانواده هایی که از شبکه های ماهواره ای استفاده نمی کنند در مقایسه با خانواده هایی که از شبکه های ماهواره ای استفاده می کنند، استحکام بیشتری دارند.
دشمن می خواهد به ساحت خانواده حمله کند زیرا خانواده محور انتقال فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است وقتی خانواده متزلزل شد این انتقال به درستی صورت نمی گیرد و زمانی که خانواده نتواند این امر را انجام دهد رسانه تربیت نسل بعد را برعهده می گیرد و گسست نسل ایجاد می شود.
حال که دشمن در جنگ سخت ناامید شده است با جنگ نرم و استحاله درونی می خواهد از قدرت موتور انقلاب بکاهد و با حیا زدایی، ایمان و باورهای دینی مردم را کاهش دهد تا درنتیجه حمایت مردم از نظام دین سالار کم شود ولی تا این لحظه به هدف خود نرسیده است. این هجوم دشمن و هزینه های فراوانی که در این زمینه انجام می شود نشان دهنده موفقیت جمهوری اسلامی در ارائه الگوی رفتاری مقتدر و صاحب سبک در دنیا است که اگر این فشار ها و تحریم ها نبود صدور انقلاب اسلامی با سرعت بیشتری صورت می گرفت.
طبق آمارهای ارائه شده توسط غربی ها در کشورهای اروپایی حدود یک سوم فرزندان متولد شده خارج از چارچوب ازدواج به دنیا می آیند، با دیدن وضعیت امروز غرب می توان ترمز این حرکت به سمت غرب را گرفت.
با راهکارهای آموزش مهارت های زندگی، آموزش سواد رسانه ای، هویت یابی، تعریف صحیح سبک زندگی اسلامی ایرانی با پیوست رسانه ای، تعمیق باورهای دینی با آموزش اصول دین، آگاه سازی خانواده و بیان اثرات مخرب شبکه های ماهواره ای، احیای خورده فرهنگ ها مانند شب نشینی ها، احیای زیارت قبور درعصر پنج شنبه ها که سبب زنده شدن یاد مرگ می شود، احیای جلسات و روضه های هفتگی خانوادگی و رزق حلال می توان با این هجمه دشمن مقابله کرد.
استفاده از ماهواره و کاهش مطلوبیت مناسبات خانوادگی
با توجه به تغییرات صورت گرفته و رشد تکنولوژی، شاهد پیدایش رقبای جدیدی در کنار خانواده نظیر رسانههای ارتباط جمعی در امر جامعه پذیری افراد هستیم. در بین رسانههای متنوع و نوین می توان از ماهواره به عنوان یکی از پر مخاطب ترین رسانهها در سراسر دنیا یاد کرد که امروزه نقش مهمی در رشد شخصیت افراد بازی میکند.
بر اساس نتایج بدست آمده از تحقیقات، ماهواره در بروز طلاق تأثیرگذار بوده است. بنابراین لازم است برنامهریزیهای اساسی در جهت گذران اوقات فراغت خانوادهها در داخل کشور تهیه گردد، تا خانوادهها جذب شبکههایی که با قصد و بدون قصد تنها در جهت افزایش در آمد شخصی و منافع گروهی و حزبی و تخریب ارزشهای خانواده های ایرانی فعالیت میکنند، نشوند.
امروزه بسیاری از خانوادهها سعی می کنند از طریق شبکههای ماهواره و تلویزیونهای کابلی ارتباطات دورن مرزی و برون مرزی خود را بسط دهند. استفاده از ماهواره موجب شده که تجربه روابط بین فرهنگی با ارزانترین هزینه عملی شده و استفاده از این شبکهها در سطحی فزاینده تسهیل شود، غافل از اینکه گسترش تمامی این ارتباطهای شفاهی موجب افزایش تناقضها در روابط انسانی می شود و جالب تر اینکه در این دنیای شفاف اطلاعات، به دلیل کاهش تعاملهای رو در رو انسانها بسیار کمتر از گذشته قادر به درک نیازهای یکدیگر می شوند.
از آنجاییکه ماهوارهها با دقت، تعهد و وسواس خاصی سریالهایی را برای مخاطب ایرانی و فارسی زبان پخش میکنند که موضوع اصلی اکثر آنها روابط خانوادگی و زناشویی است؛ لذا این رسانهها تأثیرات منفی زیادی در خانوادههای ایرانی میگذارد، بنابر این هر چه میزان استفاده از شبکه های ماهواره ای بیشتر شود، مطلوبیت مناسبات خانوادگی ضعیف تر میشود. اصولا خانوادههایی که از شبکههای ماهوارهای استفاده نمیکنند به مراتب از مناسبات خانوادگی، روابط والدین و فرزندان و روابط زناشویی و اعتماد زناشویی بهتری در قیاس با خانوادههایی که از شبکههای ماهوارهای دیدن میکنند، برخوردارند.
از سویی کسانیکه از شبکههای ماهوارهای استفاده میکنند بیشتر از طبقات بالا و پایین جامعه هستند و چون شبکههای ماهوارهای بیننده خود را با انواع رفتارهای زناشویی آزاد و بی قید و بند آشنا کرده و با تکرار آن، این روابط را در مخاطبین درونی کرده و مقدمات شکل گیری گرایشات جدید را در مخاطبین ایجاد میکنند، گرایشات نو پدید در اثر کثرت به ارزش و هنجاری در جامعه تبدیل میشوند و به صورت رفتاری ملموس در زندگی مردم بروز میکنند و بدین نحو گرایشات منفی ایجاد شده باعث تضعیف مناسبات خانوادگی میشوند و از سویی دیگر از آنجا که در طبقات بالای جامعه مطلوبیت روابط عاطفی و مناسبات خانوادگی نسبت به طبقات میانتر جامعه کمتر است، به همین خاطر میتوان گفت؛ دیدن شبکههای ماهوارهای نیز این عدم مطلوبیت را تشدید میکنند.
پیشگیری استفاده از ماهواره با آموزشها و مهارتهای سبک زندگی اسلامی
به نظر میرسد اعضای خانواده در جامعه ایرانی امروز نیازمند آموزش مهارتهای زندگی است که می توان با دادن آموزش مهارتهای زناشویی به بهبود در روابط و مناسبات خانوادگی کمک شایانی کرده و از اثرات منفی محصولات ماهواره ای جلوگیری و یا آن را به حداقل رساند.
سازمان های فرهنگی به خصوص صدا و سیما باید به تقویت آموزهها و باورهای الهی و دینی در جامعه توجه ویژه داشته باشد، زیرا که انسجام خانوادگی تأثیر فوق العاده دارد. به عبارت دیگر، باورهای دینی مهمترین منبع و عامل حمایت کننده است که می تواند افراد را در برابر خطرات و امواج منفی بیمه کند.
مطالعات صورت گرفته در ایران نشان داده است که خانواده ها و به ویژه زنان ایرانی به سریال های فارسی دو بله شده که موضوع خانوادگی دارند علاقهمندند. به نظر میرسد دستندکاران شبکه های ماهواره ای نیز این نکته را به خوبی دریافته و به همین جهت حجم چشمگیری از برنامههای خود را به این موضوعات اختصاص دادند.
از نظر بسیاری از کارشناسان، در عصر جهش ارتباطات، می توان جلوی ارسال امواج ماهواره و رسوخ آموزهها و هنجارهای غیر خودی را در درون کانون خانوادهها سد کرد، اما میتوان در پرتو ارائه مبانی هنجاری خود در رسانههای خاص به مقابله با شبیخون فرهنگی بیگانه پرداخت.
برای مثال می توان با ایجاد شبکههایی مخصوص نمایش لباس و مد و ارائه الگوهای ایرانی – اسلامی و به نظارت اهل فن، بخش عمدهای از تأثیر منفی برخی از شبکههای ماهواره را تعدیل کرد.
به نظر میرسد باید بر لزوم غنی سازی برنامههای رسانه ملی تأکید کرد. در خصوص آشنایی با شبکه های ماهواره ای و محتوای مطالب آنها و … لازم است که سازمان های فرهنگی و آموزشی به برگزاری کارگاههای آموزش اقدام کنند.
وجود چنین کارگاههای آموزشی علاوه بر اینکه نوجوانان و جوانان را در جریان تکنولوژی جدید قرار میدهد، آنها را در جریان آسیب های ناشی از استفاده افراطی هم قرار خواهد داد. همچنین با توجه به اینکه هر چه اوقات فراغت افراد بیشتر باشد بیشتر به سمت شبکههای ماهواره ای کشیده می شدند، پیشنهاد میشود با فراهم ساختن زمینههای لازم برای گذراندن اوقات فراغت افراد آنها را از استفاده افراطی از شبکههای ماهواره به سمت انجام فعالیتهای مفید و ثمر بخش هدایت کرد.
غنی کردن کردن برنامههای داخلی صدا و سیما، شناختن نیازهای افراد جامعه، تعلیم، آگاهی بخشیدن و آشنا کردن اعضای خانواده با اثرات منفی و مخرب برنامههای شبکههای ماهوارهای توسط جامعه شناسان، روانشناسان و علما بهترین راه مبارزه با شبکههای ماهواره است.
بازگشت به فرهنگ غنی اسلامی، مقابله با فرهنگ مخرب ماهواره
عصر حاضر را که عصر دوم رسانه ها و یا عصر ارتباطات مینامند؛ پیشرفت علوم و فناوری، چنان رشد سریعی دارد که توان مقاومت در برابر آن به سختی امکان پذیر است و راه اندازی شبکههای متعدد ماهوارهای در سرار دنیا نیز میتواند موجب نوعی جنگ روانی عظیم شود. حتی اگر بخواهیم ابعاد منفی را نادیده بگیریم و جنبههای مثبت موضوع مورد بحث را که ممکن است مفید وسازنده هم باشند در نظر آوریم، باز هم این واقعیت وجود دارد که کشورهای دریافت کننده امواج، هیچ گونه نقش و دخالتی در انتخاب برنامه نخواهد داشت و این امر برخلاف اصل حاکمیت دولتها در عرصه حقوق بین الملل است.
القائات شبکه های ماهواره به مخاطبان خود تا حدی زیاد تأثیر گذار است که به هیچ عنوان نمی توان ادعا کرد بزرگسالان از آسیب های آن مصون هستند و تنها باید نوجوانان و جوانان را در این خصوص واکسینه کرد. سریال های ماهواره ای عاملی در تحول بسیاری از خانواده های ایرانی می باشند، زمانی که اعضای خانواده ساعت ها به مشاهده برنامه های مختلف ماهواره از جمله سریال های خانوادگی می پردازند، رعایت بسیاری از ارزش ها از جمله حریم میان زن و مرد برای آن ها کم رنگ می شود؛ هم اکنون دختران و پسران جوان تحت تاثیر شبکه های ماهواره ای خیلی راحت بدون در نظر گرفتن جنس با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند، به گونه ای که شاهد افزایش ارتباطات نامشروع خانوادگی هستیم و ارزش هـای خانوادگـی که در پناه آن ارتباطات میان زن و مرد نامحرم محدود می شد، کنار گذاشته شده است.
با توجه به مضراتی که برای دیدن ماهواره برشمردیم و همچنین بحث مسلمان بودن و مذهبی بودن ما که مطرح می شود، خود این امر باعث می شود که ما ماهواره را نگاه نکنیم و سعی کنیم به سمت آن نرویم و الّا علاوه بر اثرات سوئی که می تواند برای جامعه اسلامی داشته باشد با اعتقادات ما کاملا منافات دارد و انسان نمی تواند به مقصد نهایی خود که ایمان به خدا باشد برسد.
آنچه مهم است یافتن راه حلی برای بازگشت به ریشهها و به دست آوردن انگیزههایی است که پیکر جامعه اسلامی را در برابر این گونه میکروب ها حفظ و مقاوم کند و همچنین رسیدن به راههای اساسی و بنیادی برای حل معضل مفاسد اجتماعی،به دلیل آلوده شدن به گناهان، که امری طاقت فرسا است.
در بسیاری از موارد ثابت شده که عامل اصلی عقب افتادگی مسلمین و افول تمدن آنها و تأخر در امر دین و دنیا، روی گردانی و تخلف از قوانین و مقررات الهی در زندگی است، پروردگار متعال میفرماید{مَن أعرَضَ عَن ذِکرِی فإنّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنکاً و نَحشُرُه یَومَ القیَامَهِ أعمَی}(طه/ ۱۲۴). «هرکس از یاد من (و تبعیت از احکام دین) روی گردان شود، زندگی تنگ و سختی خواهد داشت».
پیشنهادی: جذابیت های سبک زندگی اسلامی ایرانی
خیلی ممنون
خوب بود ممنون