دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
جواب به سوالات و فعالیت درس هفدهم مطالعات اجتماعی نهم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس هفدهم کتاب مطالعات اجتماعی نهم فرهنگ صفحات ۱۱۴، ۱۱۵، ۱۱۷، ۱۱۸ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات مطالعات اجتماعی نهم درس هفدهم فرهنگ ( پاسخ گام به گام )
فعّالیت‌های درس هفدهم
۱- فرهنگ چیست؟ شما چه برداشتی از واژه فرهنگ دارید؟
برداشت خود را از واژه فرهنگ بنویسید و به نوبت در کلاس بخوانید. معلم نکات مشترک را روی تخته بنویسد.
پس از پایان درس، یکبار دیگر نوشته خودتان و نکات روی تخته را مرور کنید و بگویید برای تکمیل توضیح فرهنگ، چه نکات دیگری را اضافه می‌کنید.
📗 پاسخ: از نظر من فرهنگ به آداب و رسوم یک جامعه و نحوه برقراری ارتباط بین مردم آن گفته می‌شود. فرهنگ ارتباط مستقیمی با شیوه زندگی و نحوه ادب و تربیت افراد هر جامعه دارد.
۲- اگر اعضای خانواده‌تان برای زیارت یا سیاحت به کشورهای همسایه یا سایر کشورها سفر کرده‌اند، بگویید در هنگام گفت‌وگو از خاطرات سفر به چه نکاتی درباره شیوه زندگی مردم آن کشورها اشاره می‌کنند؟
پاسخ این سؤال به عهده دانش‌آموز است.
۳- اگر درباره شیوه زندگی یک جامعه در سایر مناطق جهان کتابی خوانده‌اید یا فیلمی دیده‌اید، نکته هایی از آن را برای هم‌کلاسی‌هایتان توضیح دهید.
پاسخ این سؤال به عهده دانش‌آموز است.
۴- فرض کنید کودکی از هر نوع ارتباط با آدم‌های دیگر محروم باشد و فقط نیازهای طبیعی‌اش برطرف شود تا زنده بماند. به نظر شما این کودک چه ویژگی‌هایی خواهد داشت؟
📗 پاسخ: این کودک توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران را نخواهد داشت، نحوه احترام گذاشتن به اطرافیانش را نیاموخته و آداب و رسوم زندگی اجتماعی را آموزش ندیده است، بنابراین زندگی در کنار دیگران برای او سخت خواهد شد و به فردی منزوی تبدیل می‌شود.
۵- با توجه به تصاویر این دو صفحه، معنای هریک از نمادها و رفتارهای نمادین را بیان کنید.
📗 پاسخ: گنبد و گلدسته نماد مسجد و عبادتگاه مسلمانان است، صلیب نماد کلیسا و عبادتگاه مسیحیان است، چادر نماد یک زن مسلمان است، لباس ترکمنی نماد آداب و رسوم مردم ترکمن می‌باشد.
نماد کادر سمت چپ به ترتیب: پرچم ایران، در را ببندید، بوق زدن ممنوع، علامت استاندارد، رعایت سکوت و خطر مرگ.
نمادهای صفحه دوم از راست به چپ به ترتیب نماد احترام نظامی، نماد پیروزی و مقاومت، نماد احترام سیاسی.
۶- درباره نمادها و هنجارهای مربوط به سلام و احوالپرسی و تعارفات در چند منطقه کشور متفاوت پرس‌وجو کنید و نتیجه را در کلاس بیان کنید.
📗 پاسخ: در ایران معمولاً سلام و احوالپرسی با دست دادن، گاهی روبوسی و بغل و با بیان جملات مؤدبانه انجام می‌شود. در ژاپن به طور معمول افراد در هنگام ملاقات به یکدیگر تعظیم می‌کنند. در بلژیک افراد در هنگام ملاقات، یکدیگر را می‌بوسند. در هندوستان رسم سلام و احوالپرسی به صورت چسباندن دو کف دست به هم به طوری که نوک انگشتان رو به بالا قرار بگیرد، نزدیک کردن دو دست به قلب و گفتن کلمه «ناماسته» است. در تبت افراد وقتی به هم می‌رسند، اول زبان خود را نشان می‌دهند.
گفت‌وگو کنید:
۷- هر یک از هنجارهای زیر مبتنی بر کدام ارزش‌ها و عقاید اسلامی است؟ توضیح دهید.
الف) برخی نانواها، شب‌های جمعه یک یا چند تنور نان خود را به صورت رایگان و صلواتی به مردم می‌دهند.
📗 پاسخ: ارزش‌های اسلامی و اعتقادات دینی؛ این کار به جهت انفاق، کمک به نیازمندان و خیرات برای اموات انجام می‌شود.
ب) مردها در هنگام ورود به خانه دیگران با صدای بلند «یا الله» می‌گویند.
📗 پاسخ: ارزش‌های اسلامی و اجتماعی؛ مردها برای اعلام حضور این کار را انجام می‌دهند تا به بانوان خانه اطلاع دهند که مرد نامحرمی در حال ورود به خانه است.
پ) افراد در موقع دیدن کودک «ماشاالله» می‌گویند.
📗 پاسخ: ارزش‌های اسلامی و اجتماعی؛ از قدیم برای جلوگیری از چشم زخم در زمان دیدن کودک از این جمله استفاده می‌شود.
ت) رزمندگان مسلمان هنگام پیروزی در نبرد «الله اکبر» می‌گویند.
📗 پاسخ: ارزش‌های اسلامی و اعتقادات دینی؛ بر اساس باورهای مذهبی، هر پیروزی نتیجه یاری خداوند متعال است، به همین دلیل در هنگام پیروزی با ندای الله اکبر به بزرگی خدا اشاره می‌شود.
۸- همه هنجارها، مفید و خوب نیستند. برای مثال، ممکن است در یک گروه دوستان، یک مدل نامناسب لباس به هنجار تبدیل شود یا در بین عده‌ای، فال‌گیری رواج پیدا کند یا یک گروه عادت کنند تیم ورزشی رقیب را با نام‌های زشت خطاب کنند یا در بعضی خانواده‌ها خودنمایی و خرید اسباب و اثاثیه گران قیمت متداول شود. آیا پیروی کورکورانه از همه هنجارها درست است؟ ملاک تشخیص درست و مفید بودن هنجارها چیست؟
📗 پاسخ: خیر، انسان باید با عقل و منطق خود هنجارهای درست و غلط را از هم تشخیص دهد و با تقلید کورکورانه از هنجارهای غلط، سبب رواج بیشتر آنها نشود. برای ما که مسلمان هستیم، اعتقادات اسلامی ملاکی است که با آن هنجارها و ارزش‌ها را می‌سنجیم و هر کدام را که با این اصول اعتقادی سازگاری دارند، می‌پذیریم.
۹- عوامل مختلفی می‌توانند نمادها، ارزش‌ها و هنجارهای یک جامعه را تغییر دهند و در فرهنگ آن جامعه تغییر و دگرگونی پدید آورند. درباره این عوامل و چگونگی تأثیر آنها بر فرهنگ گفت‌وگو کنید و مثال‌هایی بیاورید.
| عوامل | مصداق | تغییر در نمادها، ارزش‌ها و هنجارها |
| پیشرفت‌های صنعتی و فناوری | زندگی کاشانه‌نشینی (آپارتمان‌نشینی)، پیشرفت وسایل حمل‌ونقل و افزایش مسافرت | خانه‌های چند طبقه، فضای کمتر برای بازی بچه ها و… |
| رسانه‌های جمعی | موبایل، تبلت، ماهواره، فضای مجازی | تغییر در نحوه پوشش و نحوه کلام مردم، تغییر در مد |
| نفوذ فرهنگی بیگانگان و کشورهای سلطه‌گر | ماهواره، فضای مجازی | تغییر در شیوه زندگی، تغییر در باورها و عقاید مردم |
۱۰- کاربرگه شماره (۱۳) را انجام دهید.
کاربرگه شماره ۱۳: لایه‌های فرهنگ
متن زیر درباره روستای خان آباد نوشته شده است. خان آباد (محمدیه) روستایی کوهستانی در بخش جنوبی استان مرکزی و در ۳۵ کیلومتری غرب شهرستان خمین است و حدود ۵۰۰ نفر جمعیت دارد. متن زیر را بخوانید و چند مورد از نمادها، هنجارها، ارزش‌ها و عقاید مردم این روستا را از متن استخراج و دسته‌بندی کنید و در جدولی بنویسید.
برای مطالعه متن به صفحه ۱۸۱ کتاب درسی مراجعه کنید.
| نمادها | هنجارها | ارزش‌ها و عقاید |
| سنگ گنه
کوه گره
|
رفتن به مهمانی شبانه یا شب‌نشینی
پخت آش نذری کریز برگزاری جشن ناقالی «کردعلی کوه»، «سده» یا «سده‌سوزی» برگزاری جشن خرمن نحوه پوشش زنان و مردان |
دیدار با خانواده شهدای روستا
برگزاری عزاداری دهه محرم برگزاری مراسم تخ تخی اعتقاد به چشم زخم اعتقاد به داشتن پای سبک |
