تحقیق در مورد میراث فرهنگی هنری سلجوقیان

همه چیز درباره میراث فرهنگی و هنری سلجوقیان

میراث فرهنگی هنری سلجوقیان به صورت مختصر از کتاب مطالعات اجتماعی هشتم با دانشچی همراه باشید.

حکومت سلسله سلجوقیان، در سال ۱۳۰۷ میلادی مصادف با قرن پنجم هجری تشکیل شد.‌ طغرل بیگ، سر سلسله سلجوقیان، ترک تبار بود. دوره حکومت سلجوقیان، دوره شکوفایی علم، هنر و فرهنگ در ایران به شمار می‌رود. همچنین سلجوقیان قلمرو ایران را بسیار گسترش دادند به طوری که ایران از شرق تا هندوکش، از غرب تا شام و صحرای آناتولی، از شمال تا آسیای مرکزی و جنوب تا خلیج‌فارس گسترده بود.

سلجوقیان و توسعه فرهنگ و تمدن

در این دوره حاکمان سلجوقی که بر مذهب اسلام حنفی بودند به توسعه فرهنگ ایرانی_اسلامی کمک بزرگی نمودند. در این زمان سلجوقیان، زبان عربی را منسوخ و به زبان فارسی نوشتار نمودند و زبان رسمی ثبت تاریخ نیز فارسی شد.

از برجسته ترین اقدامات سلجوقیان می توان به گسترش ساخت مدارس در تمام کشور اشاره کرد. خواجه نظام الملک در شهرهای بسیاری از جمله بغداد، بلخ، نیشابور و اصفهان مدارس نظامیه تاسیس کرد. در این دوره دانشمندان به نامی مانند عمر خیام و امام محمد غزالی درخشیدند.

در مسئله فرهنگ در هر جامعه مسلما یکی از شاخصه های فرهنگ، رشد و تعالی آثار ادبی در آن جامعه است. بر مبنای همین شاخصه می توان گفت، نویسندگان شهیری در این دوره به خلق آثار ادبی پرداختند. حاکمان سلجوقی خود از ادیبان و شعرای این دوران محسوب می شدند. ملکشاه سلجوقی و همچنین طغرل سوم از شعرای این دوران بودند. از دیگر نویسندگان و شعرای این عصر می‌توان به شیخ شهاب الدین سهروردی، خاقانی، انوری، نظامی و … اشاره کرد.

ادبیات در این زمان تا اوج رشد و کمال پیش رفت و سبک عراقی در شعر متولد شد. از آنجا که سلجوقیان در جنگ های صلیبی فتوحات بسیار داشتند و نقش مهمی در این جنگ‌ها ایفا کردند، گسترش فرهنگ ایرانی_ اسلامی نیز بسیار چشمگیر بوده است.

بیشتر بخوانید: درباره زندگینامه خواجه نظام الملک طوسی

هنر در دوره سلجوقیان

همانطور که پیش تر اشاره شد، دوره حکومت سلجوقیان از دوره های بارز رشد فرهنگ و هنر در ایران بوده است. به ویژه هنر معماری در این دوره بسیار شکوفا شد. در این زمان معماری ساخت مساجد به طور کلی تغییر کرد. طراحی گنبدهای دو پوسته که از داخل نیم دایره و از بیرون به شکل بیضی بود و در قسمت بالا نسبتاً نوک تیز می شد به وجود آمد.

همچنین در ساخت بنا از تلفیق یک حیاط ۴ ایوان دار و سرسرای مربعی گنبددار استفاده شد. این سبک ساخت مسجد را می توان در “مسجد جامع اصفهان” به طور کامل مشاهده کرد.
سلجوقیان نه تنها در معماری بلکه در سفالگری، جلدسازی، خوشنویسی و تذهیب نیز آثار بدیع و بی‌نظیری را خلق کرده و به جا گذاشتند.