زندگی نامه مهدی آذر یزدی + آثارش
مرد تنهای قصهها، مهدی آذر یزدی، پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران، در خرمشاه شهر یزد در اسفند سال ۱۳۰۰ دیدهاش را به جهان گشود. مادری کدبانو داشت که هنر آشپزی را بسیار خوب میدانست با پدری زحمتکش، که ذوق شعر و شاعری داشت. مهدی آذر یزدی نیز مانند اکثر مردمان آن دوران زندگی سختی را گذرانده بود و با این سختیها به خوبی بزرگ شده بود. از آن دوران تنها موضوعی که برایش آرزو و حسرت ماند داشتن کتاب و خواندن آن بود.
زندگینامه مهدی آذر یزدی
از کودکی مشغول به کار شد و تا سنین نوجوانی در کارگاه جوراب بافی کار میکرد. اوایل جوانیاش بود که صاحب کارگاه جوراب بافی، تصمیم به تأسیس یک کتابفروشی گرفت و اداره امور کتاب فروشی را به وی سپرد. عطش و عشق به کتاب دوباره در دلش زنده شد. سال ۱۳۲۲ هجری شمسی بود که برای پیوستن به جمع دوستداران دانش و علم، به تهران آمد و در چاپخانهای در خیابان ناصر خسرو مشغول به کار شد. جوان بود و میتوانست به کارهای دیگری مشغول شود ولی انگار سرنوشت برای او چیز دیگری رقمزده بود.
در آن دوران در حال خواندن قصهای از انوار سهیلی بود که جرقهای به ذهنش خطور کرد. او با خواندن داستانهای حکمتآموز این کتاب تصمیم گرفت قصهها را به زبان سادهتر و روان بنویسد تا کودکان نیز بتوانند از آن استفاده کنند و بتوانند به راحتی با زبان شیواتر قصهها را بخوانند. ۳۵ ساله بود که شروع به نوشتن كتاب برای كودكان را آغاز کرد. میخواست که کودکان کتابی مناسب خود و سن و سالشان داشته باشند. موضوعی که تا آن زمان کسی به آن نپرداخته بود. استاد ادیب میخواست آنچه را که خود در کودکی تجربه کرده است هیچ کودکی تجربه نکند. در یکی از نوشتههایشان مینویسند که نه شهرت میخواستم، نه پول. فقط میخواستم برای بچههایی که کتاب ندارند بنویسم.
بزرگترین لذت زندگی مهدی آذر یزدی نوشتن کتاب و خواندن ان بود. آنقدر عاشق بود که در سن هشتاد سالگی نیز کتاب میخواند. وی فرزندی نداشت اما برای فرزندان ایران زمین مانند یک پدر قصهها گفت.
از آثار مهدی آذریزدی
مردی که همه چیزش کتاب بود و خود را با کتاب ساخته بود توانست در سال ۱۳۳۵ با نوشتن « قصههای خوب برای بچههای خوب» به طور رسمی کار نویسندگی خود را آغاز کند. «قصههای خوب برای بچههای خوب» مجموعهای از قصههای بازنویسی شده از متون ادبی قدیم فارسی چون کلیله و دمنه، مرزبان نامه، سند بادنامه، سیاست نامه، گلستان، مثنوی و آثار عطار نیشابوری است. جلد اول «قصههای خوب برای بچههای خوب» برگرفته از قصههای «انوار سهیلی» میباشد.
این مجموعه تا به امروز به زبانهای اسپانیایی، ارمنی، چینی و روسی ترجمه شده است و دوره هشت جلدی این کتاب تا به حال بیش از ۶۴ بار تجدید چاپ شده است. همچنین از این مجموعه انیمیشنی ۲۶ قسمتی با نام «قصههای خوب، برای بچههای خوب» به تهیهکنندگی مرکز پویانمایی صبا تولید شده است که در اقدامی جالب قصهها توسط خود استاد برای کودکان روایت میشود.
استاد مهدی آذریزدی به خاطر جلد سوم «قصههای خوب برای بچههای خوب» در سال ۱۳۴۵ از یونسکو لوح تقدیر دریافت کردند و جلد چهارم و پنجم همین کتاب از سوی شورای كتاب كودك در سالهای ۱۳۴۵، ۱۳۴۶ به عنوان كتاب ویژه سال شناخته شد. از نکات جالب توجه کتاب «قصههای خوب برای بچههای خوب» محبوبیت و مقبولیت آن پس از گذشت سالیان دراز در میان علاقهمندان و دوستداران کتاب است. گواه این ادعا هم حضور متوالی این کتاب در میان پرفروشترین آثار بازار کتاب در طی سالهای اخیر است.
قصههای تازه از کتابهای کهن، خیر و شر، حق و ناحق، ده حکایت، بچه آدم، پنج افسانه، مرد و نامرد، قصهها و مثلها، هشت بهشت، گربه ناقلا، شعر قند و عسل، مثنوی بچه خوب، خاله گوهر، فالگیر، مکتب خانه، قصههای ساده، خاله سوسكه، بافنده داننده، لبخند، گربه تنبل و چهل حدیث از برخی آثار و کتابهای استاد آذر یزدی هستند. همچنین دو کتاب آموزشی بنامهای «خودآموز عکاسی و خودآموز شطرنج » را در کارنامه خود دارند. تعداد آثار این نویسنده به نظم و نثر افزون بر ۳۰ اثر میباشد.
درگذشت
به خاطر آثار ارزشمندشان در زمینه کتاب کودک، ۱۸ تیر ماه روز درگذشت او به نام روز ملی ادبیات کودک و نوجوان نامگذاری شد. ادیب، استاد مهدی آذر یزدی در سال ۱۳۸۸، دیدهاش را بر جهان برای همیشه فرو بست و در یزد در خاک آرمید.
زندگینامه ناصر کشاورز