چرا حکومت ساسانیان سقوط کرد؟

همه چیز درباره علت سقوط حکومت ساسانیان

حکومت ساسانیان در سال ۲۲۴ میلادی با به قدرت رسیدن اردشیر بابکان، در ایران آغاز شد. ساسانیان ۴۰۰ سال بر ایران حکومت کردند. سلسله ساسانیان آخرین حکومت شاهنشاهی قبل از حمله عمر بن خطاب به ایران بود. مرکز حکومت ساسانیان شهر تیسفون، در حوالی بغداد بوده است.

این سلسله در سال ۶۵۱ میلادی در زمان یزدگرد سوم به علت حمله اعراب به ایران از بین رفت. علی رغم اینکه این خاندان به علت جنگ از میان رفت، اما دلایل زیادی وجود دارد که زمینه‌ساز این شکست بوده است. در ادامه به بررسی این علل می‌پردازیم.

علل سقوط حکومت ساسانیان

با اینکه یزدگرد سوم آخرین پادشاه سلسله ساسانی است، اما علل شکست ایرانیان مقابل اعراب، به زمان خسرو پرویز برمی‌گردد. خسروپرویز به عنوان یکی از مقتدرترین پادشاهان ساسانی، اقداماتی داشت که سبب پایه‌گذاری این شکست تاریخی بوده است.
در ذیل این عوامل را از نظر می‌گذرانیم.

۱- جنگ‌های طولانی با امپراتوری روم:

در طی این جنگ‌ها که حدود ۲۰ سال ادامه داشت، بارها ایران می توانست با قبول صلح از طرف رومیان جنگ را خاتمه دهد ؛اما میل به کشورگشایی خسرو پرویز این جنگ را ادامه داد.

۲- شکست خسرو پرویز از بهرام گور (بهرام چوبین):

خسرو پرویز در طی نبردی، از بهرام چوبین که از سرداران خاندان اشکانیان بود شکست خورد. وی پس از این شکست به امپراتوری روم پناه برد و در ازای قبول واگذاری شهرهایی از ایران به روم و ازدواج با مریم دختر امپراطوری روم توانست به جنگ بهرام برود و پایتخت را که در تصرف بهرام چوبین بود بازپس گیرد. این داستان باعث مداخله مستقیم روم در اداره دربار ایران شد.

۳- اخذ مالیات های سنگین از مردم:

با توجه به ۴ برابر شدن موجودی خزانه سلطنتی در دوران خسرو پرویز و وجود یک جنگ دائمی، کاملاً مشخص است که چه مالیات سنگینی از رعایا و تجار اخذ می شده است‌.

۴- قتل عام سران خاندانها:

خسروپرویز فردی بدگمان و خرافی بود ،که همین امر سبب شد هر از چند گاهی گروهی از سران و بزرگان خاندان های معروف و به نام را به بهانه‌های واهی گردن بزند. کسانی مانند گستهم (فرمانده خراسان و دایی خسرو پرویز).

۵- جنگ ذوقار و شکست خسرو پرویز:

این جنگ داخلی در اثر کشته شدن نعمان بن منذر پادشاه سلسله مسیحیان لحمی در حیره اتفاق افتاد.این گروه از اعراب به ساسانیان وفادار بودند.
پس از کشته شدن نومان به دست خسرو پرویز، سپاه ایران در جنگ مقابل طوایف عربی شکست خورد.

۶- شورش های پس از قتل خسرو پرویز :

خسرو پرویز به دست پسرش شیرویه به قتل رسید و شیرویه چند ماهی بر تخت نشست. او بر اثر طاعون از دنیا رفت. در فاصله مرگ خسرو پرویز تا به پادشاهی رسیدن یزدگرد سوم، ده نفر از این خاندان به پادشاهی رسیدند و توسط شخصی خودی کشته شدند. این هرج و مرج ها و خونریزی ها، باعث سست شدن ارکان سلطنت در سلسله ساسانیان شد و حمله اعراب توانست پادشاه ضعیف را به سرعت از میان بردارد و این سلسله ۴۰۰ ساله را در هم بشکند.

بیشتر بدانید: در مورد حکومت صفویه