جواب به سوالات و فعالیت درس چهاردهم مطالعات اجتماعی هفتم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس چهاردهم کتاب مطالعات اجتماعی هفتم منابع آب و خاک صفحات ۷۹، ۸۰، ۸۱، ۸۳، ۸۵، ۸۶ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات مطالعات اجتماعی هفتم درس چهاردهم منابع آب و خاک ( پاسخ گام به گام )
فعّالیتهای درس چهاردهم
۱- همفکری کنید و روی یک کاغذ بنویسید مردم در چه فعّالیتهایی (در منزل، شهر، روستا، مدرسه و…) از آب استفاده میکنند؟ فهرست خود را در کلاس بخوانید.
📗 پاسخ: آشامیدن، نظافت، شستشو، استحمام، آبیاری گلدان و باغچه، سرمایش و گرمایش منازل و…
۲- به شکل چرخه (گردش) آب درطبیعت توجّه کنید ومقابل اعداد ۱ تا ۵، هر مرحله را توضیح دهید. (پاسخها به رنگ سبز)
۱- تبخیر آبها در اثر تابش خورشید، ۲- تشکیل ابرها، ۳- بارش باران، ۴- تشکیل جویبارها از آبهای جاری و پیوستن به یکدیگر، ۵- ریختن آبها به داخل دریاچهها و برکهها یا فرورفتن در زمین (آبهای زیرزمینی)
۳- میانگین بارش سالانه کشور ما حدود ۲۳۰ میلیمتر است. روی نمودار مقابل این میانگین را با برخی از کشورهای همسایه مقایسه کنید. چه نتیجهای میگیرید؟
📗 پاسخ: میانگین بارش سالانه درکشور ما نسبت به کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، پاکستان و ترکیه کمتر است و از کشورهای عراق و ترکمنستان بیشتر است. بنابراین به طور کلی ایران کشوری کم بارش و کمآب است.
۴- کاربرگۀ شمارۀ (۱۱) نقشۀ پراکندگی رودهای ایران را در کلاس کامل کنید.
کاربرگه شماره ۱۱: پراکندگی رودهای ایران
روی نقشه
– نام رودهایی را که با شماره مشخص شده بنویسید.
📗 پاسخ: ۱- اترک، ۲- ارس، ۳- سفیدرود، ۴- سیمینه رود، ۵- دز، ۶- زاینده رود، ۷- دالکی
– نام دریاچهها را بنویسید.
– نام باتلاقی که زایندهرود به آن میریزد چیست؟ 📗 پاسخ: باتلاق گاوخونی
– دریاچهها و دریاها و مسیر رودها را با مداد آبی رنگ کنید.
– کدام یک از رودها و دریاچههایی که نام بردید، خشک یا بسیارکم آب شدهاند؟ پرسوجو کنید و بنویسید.
📗 پاسخ: سیمینه رود، زاینده رود، باتلاق گاوخونی، دریاچه بختگان، دریاچه ارومیه
۵- اگر به شما بگویند چرا با آنکه کشور ایران از شمال و جنوب به دریاهای بزرگی راه دارد با مشکل کمبود آب مواجه است، شما چه پاسخی میدهید؟
📗 پاسخ: آب دریاها شور میباشد و قابل مصرف نیست. از طرفی دیگر کوههای البرز اجازه ورود ابر به مناطق مرکزی تهران را نمیدهند، به همین دلیل فقط مناطق شمالی ایران بارندگی خوبی دارند. همچنین ایران دارای دو کویر بزرگ است که خورشید در این مناطق به صورت مستقیم تابیده و آب و هوای گرم و خشک بیابانی را در مرکز ایران شکل داده است.
۶- آیا تاکنون نام سواحل مکران را شنیدهاید؟ با معلم خود این محدوده را در نقشه مشخص کنید.
📗 پاسخ: سواحل مکران در جنوب کشور و در استان سیستان و بلوچستان، در امتداد خط ساحلی چابهار و دریای عمان قرار گرفته است. بومیهای این منطقه به آن «سواحل مَکران» میگویند. مکران جاییست که بیابان و دریا به هم میرسند و مناظر زیبایی را در آنجا به وجود میآورند. وسعت این سواحل به حدی زیاد است که از شرق بندر عباس آغاز شده و تا مرز میان ایران و پاکستان ادامه دارد. خود شهر چابهار هم در میانه این سواحل قرار گرفته است.
۷- با یکی از سالمندان خانواده یا فامیل طبق کاربرگۀ شمارۀ (۱۲) مصاحبه کنید و نتیجه را در کلاس بخوانید.
کاربرگه شماره ۱۲: مصاحبه درباره مصرف آب
مصاحبه من با خانم / آقای ………… درباره مصرف آب در زمان گذشته
سؤال: آیا وقتی هم سن من بودید به راحتی به آب دسترسی داشتید؟ چطور؟
📗 پاسخ: پاسخ: خیر. ما آب لولهکشی نداشتیم. در ابتدا که به محلی به نام موتورآب میرفتیم و از آنجا برای مصرف یک روزمان آب برمیداشتیم. بعدها میراب برای هر محل آب میاورد و ما آب انبار خانهها را پر میکردیم و تا چند روز از آن استفاده میکردیم.
سؤال: وقتی جوان بودید، مصرف آب در خانه شما چه فرقی با امروز داشت؟
📗 پاسخ: پاسخ: ما آب لولهکشی نداشتیم. به همین دلیل داخل حوض حیاط مقداری آب جمع میکردیم و با آن ظرفها و لباسها را میشستیم. چون آب، کم در دسترس بود، در مصرف آن بسیار صرفهجویی میکردیم.
سؤال: آیا شما در خانهتان حمام و دوش داشتید؟
📗 پاسخ: پاسخ: خیر. در آن زمان هیچکس در خانه خود حمام نداشت. همه از حمام عمومی استفاده میکردند، به همین دلیل معمولاً هفتهای یکبار به حمام میرفتیم.
سؤال: آیا شما در خانهتان آب گرم داشتید؟ آب را چطور گرم میکردید؟
📗 پاسخ: پاسخ: خیر، در آن زمان آبگرمکن نبود، چون آب لولهکشی نبود. اگر برای انجام کاری به آب گرم نیاز داشتیم، آب را داخل کتری میریختیم و آن را روی اجاق گاز به جوش میآوردیم.
سؤال: لباسهایتان را چطور میشستید؟
📗 پاسخ: پاسخ: معمولاً یا داخل لگن در حیاط لباس میشستند و یا خانمها لباسها را جمع میکردند و با همسایههای دیگر به کنار موتور آب میرفتند و در آنجا لباس میشستند.
سؤال: آیا در زمان شما، مردم از صرفهجویی در آب یا قطع آب یا کمبود آب حرف میزدند؟ چرا؟
📗 پاسخ: پاسخ: خیر، چون همگی آب را کم مصرف میکردند و آب لولهکشی وجود نداشت که قطع شود. از آنجایی که باید برای مصارف روزانه خود، آب به منزل میآوردند به همین دلیل همگی به مقدار مصرف خود دقت میکردند.
۸- همفکری کنید و کاربرگۀ شمارۀ (۱۳) «پیشنهاد درباره مصرف صحیح آب» را در کلاس انجام دهید.
کاربرگه شماره ۱۳: پیشنهاد درباره مصرف آب
به طور گروهی درباره هریک از این موارد پیشنهاد یا پیشنهاداتی بدهید که آب کمتر مصرف شود.
آبیاری باغچه | – آبیاری به وسیله آبپاش و عدم استفاده از شلنگ
– استفاده از آب شستشوی میوه و سبزی برای آبیاری باغچه |
مسواک زدن | – استفاده از لیوان آب برای مسواک زدن
– باز کردن شیر به مقدار کم برای آب کشیدن دهان |
حمام کردن | – در موقع شستوشو دوش حمام را باز نگذاریم.
– استفاده از یک لگن آب برای شستشوی بدن |
شستن سبزی و میوه | – خیس کردن آنها در یک ظرف بزرگ
– جمعآوری آب شستشوی میوه و سبزی برای آبیاری گلدان |
شستن اتومبیل | – استفاده از سطل آب به جای شلنگ
– تمیز کردن با دستمال، سپس آب ریختن به مقدار کم |
استفاده از ماشین لباسشویی | – استفاده از ماشین، زمانی که ظرفیت آن کاملاً پر شده
– استفاده از دورهای کمتر ماشین لباسشویی |
نظافت حیاط یا راهپله | – استفاده از تی، به جای شلنگ
استفاده از جارو برای جمعکردن آشغالها به جای شلنگ آب |
شستن ظروف | – همه ظرفها را در یک جای بزرگتر خیس کنیم تا در شستوشو از آب کمتری استفاده شود.
– استفاده از فشار کم آب برای آبکشی ظروف |
– اگر ۱۰ دقیقه زمان دوش گرفتن در حمام طول بکشد چند لیتر آب (معادل چند لیوان) مصرف میشود؟ حساب کنید.
📗 پاسخ: هر دقیقه ۲۰ لیتر و هر یک لیتر معادل ۴ لیوان آب مصرف میشود. در ۱۰ دقیقه، ۲۰۰ لیتر آب مصرف میشود که معادل ۸۰۰ لیوان آب است.
۱۰- اگر شعری دربارۀ آب میدانید، در کلاس بخوانید.
پاسخ این سؤال به عهده دانشآموز است.
۱۱- به این تصویر دقت کنید و با همفکری یکدیگر بگویید خاک چه اهمیتی در زندگی موجودات زنده دارد؟
📗 پاسخ: حیوانات علفخوار از گیاهانی که روی خاک رشد میکند استفاده میکنند و حیوانات گوشتخوار از حیوانات علفخوار تغذیه میکنند، پس به طور غیرمستقیم خاک برای حیوانات گوشتخوار نیز مهم است. از طرفی تمام محصولات کشاورزی و باغداری مورد نیاز انسان به واسطه خاک حاصلخیز به عمل میآیند. پس بخش مهمی از تغذیه انسانها و جانوران به خاک وابسته است.
۱۲- ده مورد از مواد غذایی را که در دو روز گذشته مصرف کردهاید بنویسید و در جدول علامت بزنید.
مواد غذایی که خوردهام | منبع | وابستگی به خاک | ||
گیاهی | حیوانی | دارد | ندارد | |
شیر | ֍ | ֍ | ||
چای | ֍ | ֍ | ||
برنج | ֍ | ֍ | ||
سیبزمینی | ֍ | ֍ | ||
گوجه فرنگی | ֍ | ֍ | ||
نان | ֍ | ֍ | ||
مرغ | ֍ | ֍ |