جواب به سوالات و فعالیت درس دوازدهم فارسی پنجم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس دوازدهم کتاب فارسی پنجم درس آزاد (فرهنگِ بومی ۲) صفحات ۸۹، ۹۰ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات فارسی پنجم درس دوازدهم درس آزاد (فرهنگِ بومی ۲)
📗 پاسخ:
ماه رمضان در فرهنگ مردم ایران جایگاه ویژهای دارد. رمضان ماهی است که در آن میلاد با سعادت امام دوم شیعیان امام حسن(ع) و شهادت جانسوز مولای متقیان علی(ع) قرار گرفته و پایان آن عید سعید فطر است، عید جشن بندگی و اطاعت از دستورات الهی.
اما در این ماه ارزشهای دیگری هم وجود دارد که بر معنویات آن میافزاید، رمضان ماه رحمت خدا، ماه نزول قرآن، ماه نزدیکشدن هرچه بیشتر به پروردگار با راز و نیاز و درخواست مغفرت از پیشگاه با عزتش و ماه دور شدن از مادیات است.
در این ماه مردم بیشتر به فضایل اخلاقی مثل تعاون، صلهی رحم، دستگیری از بینوایان، دوری از کبر و خودخواهی، کنار گذاشتن کینهها و دوری از گناهان زبان توجه میکنند و همین امر موجب رشد معنویات و فضایل انسانی در این ماه میشود.
همین ویژگیها باعث اهمیت و احترام ماه رمضان در فرهنگ دینی و ادب اسلامی و ایرانی مردم ما شده است، بهطوری که بسیاری از علاقهمندان دو ماه قبل از فرارسیدن ماه مبارک رمضان در ماههای رجب و شعبان به پیشواز این ماه میروند و روزه میگیرند.
در گذشتهها از نیمه ماه شعبان به بعد غبارروبی و آراستن مساجد و خانه تکانی در منازل و تمیزکردن مغازهها و معابر شهری آغاز میشد؛ تا با زدودن آلودگیها از ظاهر زندگی، و ورود به ماه رمضان به زدودن آلودگیها از روح و روان انسانها پرداخته شود.
البته هنوز هم بعضی از این سنتها از جمله غبارروبی و آراستن مساجد و خانه تکانی در بعضی نقاط کشور رواج دارد و مردم برای این آداب و رسوم احترام زیادی قائل هستند.
کنار گذاشتن کدورتها و عیادت از بیماران و دستگیری از خانوادههای کمبرخوردار نیز از دیگر سنتهای پسندیدهای است که در این ماه شریف بیشتر به آن پرداخته میشود.
هلال ماه رمضان
از آنجا که در گذشته وسایل ارتباط جمعی به صورت امروزی نبود و اطلاعرسانی بسیار مشکل بود، برای مردم، دیدن هلال ماه رمضان ضروری بود. در غروب ۲۹ ماه شعبان مردم بر روی منارهها، گلدستهها، پشتبام منازل و یا تپههای اطراف محل زندگیشان میرفتند و سعی میکردند هلال ماه نو را ببینند.
اگر میدیدند و فرارسیدن ماه رمضان توسط مرجع مورد قبول که به او «اعلم بلد» میگفتند، هم تأیید میشد، فردای آن روز را به نیت ماه رمضان روزه میگرفتند.
اگر نمیدیدند، سحری میخوردند و تا ظهر در صورت اطلاع از ماه رمضان، نیت روزه واجب میکردند و اگر تا ظهر معلوم نمیشد یا نیت روزه مستحبی میکردند و به پیشواز ماه رمضان میرفتند و یا روزه را میخوردند.
اگر شعبان ۳۰ روزی بود، دیگر احتیاجی به دیدن هلال ماه نبود، و فردای آن، اول رمضان بود و روزه واجب میگرفتند. امروزه با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی، دیدن هلال ماه به اطلاع همگان میرسد یا اگر دیده نشود روز آخر شعبان یوم الشک اعلام میگردد و مردم وظایف خود را نسبت به روزه به صورتی که گفتیم انجام میدهند.
رمضان در گذشته
در گذشته بیدار شدن مردم هنگام سحر در مناطق مختلف ایران به صورتهای مختلف انجام میشد:
اغلب مردم در خانههایشان خروس داشتند و با صدای خروس از خواب بیدار میشدند. اولین خروسخوان برای بیدار شدن، دومی برای سحری خوردن و با صدای سوم دست از خوردن میکشیدند.
در بعضی مناطق هم اذانگو دوبار اذان میگفت یکی برای خوردن سحری و دیگری برای نماز صبح.
در بعضی مناطق مردم با صدای طبل بیدار میشدند یک بار برای بیدار شدن، بار دوم برای سحری خوردن، و بار سوم برای نماز صبح.
در بعضی مناطق همسایهها یکدیگر را بیدار میکردند.
در تهران قدیم مردم با صدای توپ این زمانها را تشخیص میدادند.
و امروزه معمولاً با زنگ ساعت یا موبایل برای سحری و نماز صبح بیدار میشوند.
بر اساس روایات و دستورات دینی، افطاری دادن در ماه رمضان ثواب زیادی دارد. افطاری دادن موجب تجدید دیدارها، صله رحم، انفاق، انس و الفت با یکدیگر، ترویج خوبیها و همچنین ترویج فرهنگ روزهداری است چون روزهداران در این دیدارها از ایمان و صبر یکدیگر تأثیر میگیرند و اعتقادات دینیشان تقویت میشود.
در گذشته اگر در خانهای غذایی پخته میشد که بوی زیادی داشت، حتماً برای همسایهها هم از آن غذا میفرستادند، در بعضی نقاط کشور هنوز هم این رسم به صورت گذشته رواج دارد، امروزه گاهی نزدیک افطار آش، حلیم، شلهزرد یا غذاهای دیگر به عنوان نذری و خیرات پخش میشود.
در فرهنگ ایرانی به غذاهایی که در ماه رمضان استفاده میشود توجه ویژهای شده تا هم بدن انسان برای روزهداری قوی نگه داشته شود و هم آب بدن در این ماه تأمین شود.
این غذاها در مناطق مختلف ایران متفاوت است ولی معمولاً شامل: آش رشته، شلهزرد، فرنی، شیر، خرما، نان خرمایی، زولبیا و بامیه و در تابستانها مصرف هندوانه هنگام سحر برای تأمین آب بدن هنگام روز، میشود.
شب قدر
یکی دیگر از مراسمی که در ماه رمضان برگزار میشود، مراسم شبهای قدر است. شب نوزدهم (شب ضربت خوردن امام علی(ع))، شب بیست و یکم (شب شهادت حضرت) و شب بیست و سوم (شب سوم امام(ع)) شبهای قدر هستند که در این سه شب سرنوشت و تقدیر انسان در سال آینده نوشته و امضا میشود.
در این شبها، مساجد، حسینیهها و زیارتگاهها پذیرای مؤمنانی است که برای شبزندهداری و دعا و راز و نیاز و قرآن سر گرفتن و درخواست بخشش از خداوند متعال آمدهاند، بعضی از مؤمنان هم در خانههایشان اعمال شب قدر را انجام میدهند و همگی از خداوند درخواست آمرزش و خیر و خوبی برای خودشان و دیگران میکنند.
در ماه رمضان مردم بیشتر ترجیح میدهند نمازهای روزانه را به جماعت بخوانند، و نماز جماعت با حضور نمازگزاران بسیار باشکوه برگزار میشود اما اوج این شکوه و عظمت روز عید فطر است که در آن، نماز عید معمولاً در فضای باز، در کوچه و خیابان برگزار میشود و نمازگزاران، موفقیت برای یک ماه بندگی را تبریک میگویند و برای یکدیگر آرزوی قبولی عبادات میکنند.
مسلمانان معتقدند که تکمیل کننده روزه ماه رمضان پرداخت زکات فطره است، زکات فطره یا فطریه، مبلغی است که فرد برای خودش و کسانی که خرج آنها را میدهد به نیازمندان پرداخت میکند. اعتقاد بر این است که پرداخت فطریه، هم کمک به نیازمندان است، هم موجب قبولی روزه انسان میشود و هم انسان را در مقابل حوادث مختلف در طول سال بیمه میکند.
درست و نادرست درس دوازدهم ص ۸۹
(پاسخ ها با رنگ سبز)
۱- قبل از شروع ماه رمضان، مردم به غبارروبی و آراستن مساجد میپردازند.
درست
۲- افطاری دادن باعث ترویج فرهنگ روزهداری میشود.
درست
۳- زکات فطره مخصوص کسانی است که روزه نگرفتهاند.
نادرست
درک مطلب ص ۹۰
۱- چرا توجه به تغذیه در ماه رمضان با اهمیت است؟
📗 پاسخ: توجه به تغذیه در این ماه برای قوی نگه داشتن بدن برای روزه و تأمین آب بدن بسیار اهمیت دارد.
۲- شبهای قدر چه شبهایی است و چگونه برگزار میشود؟
📗 پاسخ: شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان شبهای قدر هستند که تقدیرات سال آینده هرکس در این شبها نوشته و امضا میشود. مردم در این شبها شبزندهداری میکنند و به دعا و راز و نیاز میپردازند و با قرار دادن قرآن روی سر، از خداوند متعال طلب آمرزش و خیر و خوبی برای خودشان و دیگران میکنند.
جواب درسهای بعدی فارسی پنجم دانلود PDF کتاب فارسی پنجم
اختصاصی_دانشچی