مهم ترین زمین لرزه های ۵۰ سال اخیر ایران

 زمین لرزه های مهم ایران در ۵۰ سال اخیر

زمین لرزه یا زلزله چیست؟

لرزش ناگهانی پوسته‌های جامد زمین، زلزله یا زمین لرزه نامیده می‌شود. دلیل اصلی وقوع زلزله را می‌توان افزایش فشار بیش از حد داخل سنگها و طبقات درونی زمین دانست. این فشار به حدی است که در سنگ گسستگی بوجود می‌آید و دو قطعه سنگ در امتداد سطح شکستگی نسبت به یکدیگر حرکت می‌کنند. به سطح شکستگی که توأم با جابجایی است، گسل گفته می‌شود. وقتی که سنگ شکسته می‌شود، مقدار انرژی که در زمان طولانی در برابر شکستگی حالتهای مختلفی را برای آزادسازی انر‍ژی نهفته شده بوجود می‌آورد.

بطوری که در ابتدا فشار و نیروهای درونی ممکن است باعث ایجاد یکسری لرزه‌های خفیف و کوچک در سنگها شود که پیش لرزه نامیده می‌شود. بعد از اینکه فشار درونی بر مقاومت سنگها غلبه کرد انرژی نهفته آزاد می‌گردد و زمین لرزه اصلی رخ می‌دهد، البته نباید از اثر لرزشهای کوچکی که بعد از زمین لرزه اصلی نیز اتفاق می‌افتد و به نام پس لرزه معروف هستند، چشم پوشی کرد. لرزه ، پیش لرزه ، لرزه اصلی و پس لرزه مجموعا یک زمین لرزه را نشان می‌دهند.

بزرگترین و مهم ترین زمین لرزه های ۵۰ سال اخیر ایران

زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت ۷.۲ ریشتر و ۱۰۰۰۰ کشته در سال ۱۳۴۱ به وقوع پیوست.

در سال ۱۳۴۷ نیز زمین لرزه ای به بزرگی ۷.۴ ریشتر دشت بیاض را لرزاند که منجر به کشته شدن ۱۰۵۰۰ نفر و تخریب ۶۱ روستا شد.

۱۳۵۱ منطقه قیر با زمین لرزه ۶.۹ ریشتری لرزید و ۴۰۰۰ نفر را به کام مرگ برد.

۱۳۵۶ خورگو با ۷ ریشتر لرزید که در آن ۱۲۸ نفر کشته شدند.

زلزله طبس با شدت ۷/۷ ریشتر در سال ۱۳۵۷، ۱۹۶۰۰ کشته و تخریب ۱۶ روستا را به دنبال داشت.

در سال ۱۳۵۸ هم قائن با شدت ۷.۱ ریشتر لرزید که در اثر آن ۱۳۰ نفر جان باختند.

۱۳۶۰ سیرچ با شدت ۷.۴ ریشتر به لرزه درآمد و ۱۳۰۰ نفر کشته شدند و ۸۵ درصد شهر هم تخریب شد.

رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹ با شدت ۷.۴ ریشتر لرزید که ۳۵۰۰۰ نفر کشته به همراه داشت.

بیرجند هم در سال ۱۳۷۶ با شدت ۷.۳ ریشتر لرزید و ۱۵۰۰ نفر کشته بر جای گذاشت.

در سال ۱۳۸۱ هم آوج در اثر زمین لرزه با خسارات زیاد در شهر و روستاها روبه رو شد. شدت زلزله آوج ۶.۶ ریشتر بود.

بم هم در سال ۱۳۸۲ با قدرت ۶.۵ ریشتر با خاک یکسان شد که ۴۱۰۰۰ نفر در اثر آن جان باختند.

زلزله بعدی در سال ۱۳۸۳ در فیروزآباد با شدت ۶.۳ ریشتر آمد که منجر به ریزش کوه و خسارات شد.

زرند هم در سال ۱۳۸۳ با شدت ۶.۴ ریشتر لرزید و ۶۱۲ نفر در آن کشته شدند و ۱۰ روستا تخریب شد.

زلزله اهر و ورزقان در سال ۱۳۹۱ با شدت ۶.۲ ریشتر و ۲۵۰ کشته و بیش از ۲۰۰۰ مجروح برجا گذاشت.

زلزله کرمانشاه در سال ۱۳۹۶ با شدت  ۷.۳ ریشتر با ۵۷۴ نفر کشته و ۹۳۸۸ نفر زخمی و حدود ۷۰٬۰۰۰ نفر بی‌خانمان

آمار قربانیان زمین لرزه های ۵۰ سال اخیر ایران

سپتامبر ۱۹۶۲ (شهریور/مهر ۱۳۴۱) ۱۱ هزار تن کشته و ۲۰۰ روستا در غرب تهران ویران شد.

اوت ۱۹۶۸ (مرداد/شهریور ۱۳۴۷) حدود ۱۰ هزار تن در استان خراسان جان سپردند.

آوریل ۱۹۷۲‌ (فروردین/اردیبهشت ۱۳۵۱) پنج هزار و ۴۴ تن در جنوب کشور کشته شدند.

آوریل ۱۹۷۷ (فروردین/اردیبهشت ۱۳۵۶) حدود ۹۰۰ تن در منطقه اصفهان جان باختند.

سپتامبر ۱۹۷۸ ((شهریور/مهر ۱۳۵۷) ۲۵ هزار تن در شرق ایران کشته شدند.

نوامبر ۱۹۷۹ (آبان/آذر ۱۳۵۸) ۶۰۰ تن در شمال شرقی ایران جان سپردند.

ژوئن ۱۹۸۱ (خرداد/تیر ۱۳۶۰)، یکهزار و ۲۸ تن در استان کرمان کشته شدند.

ژوئیه ۱۹۸۱ (تیر/مرداد ۱۳۶۰) یکهزار و ۳۰۰ تن در استان کرمان جان باختند.

۲۱ ژوئن ۱۹۹۰ (۳۱ خرداد ۱۳۶۹) حدود ۴۰ هزار تن در شهر رودبار در شمال کشور در اثر سنگین ترین زمین لرزه کشته شدند.

۲۸ فوریه ۱۹۹۷ (۱۰ اسفند ۱۳۷۵) حدود یک هزار و ۱۰۰ تن در اردبیل کشته شدند، بزرگی آن زمین لرزه، ۵.۵ درجه در مقیاس ریشتر بود.

۱۰ مه ۱۹۹۷ (۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۵) یکهزار و ۶۱۳ تن در بیرجند بر اثر زمین لرزه با بزرگی ۷.۱ درجه در مقیاس ریشتر، جان باختند.

۱۰ آگوست ۲۰۱۲ (۲۰ مرداد ۱۳۹۱) تا کنون ۲۵۰ تن در سه شهر آذربایجان بر اثر زمین لرزه با بزرگی ۶.۲ درجه در مقیاس ریشتر، جان باختند.

۲۱ آبان ۹۶ بر اثر زلزله ۷.۳ ریشتری در ازگله کرمانشاه ۵۷۴ تن جان باختند.

در ضمن شما می توانید به صورت آنلاین زلزله های رخ داده در کشور را از طریق لینک زیر ببینید:

» مرکز لرزه‌نگاری کشور

همه چیز درباره راه های ایمنی در برابر زلزله