عجایب و شگفتی های جنگل آمازون

با جنگل آمازون بیشتر آشنا شوید!

آمازون، نام بزرگ‌ترین جنگل بارانی جهان است که در شمال آمریکای جنوبی قرار گرفته و بیشتر آن در خاک برزیل و پرو جای دارد. بیش از نیمی از تمامی جنگل‌های بارانی باقی‌مانده در جهان در آمازون قرار دارد. مساحت جنگل‌های آمازون ۵٫۵ میلیون کیلومتر مربع است که در خاک ۹ کشور گسترده شده و یکی از عوامل جذب گردشگر به این مناطق است. رود آمازون نیز در امتداد این جنگل جریان دارد و مانند خون در رگ‌های آن جاری است. وجود این جنگل‌ها برای کره‌ی زمین به قدری مهم است که برخی آن‌ را «ریه‌های کره‌ی زمین» می‌نامند.

تنوع زیستی جنگل آمازون

آمازون بالاترین تنوع زیستی را در جهان دارد. شمار درختان این جنگل ۳۹۰ میلیارد اصله برآورد می‌شود که شامل ۱۶ هزار گونه درخت می‌شود. در جنگل‌های آمازون حدود دو نیم میلیون گونه از حشرات و ده‌ها هزار گونه گیاه زندگی می‌کنند. شمار گونه‌های پرندگان و پستانداران آمازون در حدود دو هزار گونه است. تاکنون دست‌کم ۴۰٬۰۰۰ گونه‌های گیاهی، ۲۲۰۰ گونه ماهی، ۱۲۹۴ گونه پرنده، ۴۲۷ گونه از پستانداران، ۴۲۸ گونه دوزیست و ۳۷۸ گونه از خزندگان به طور علمی در منطقه آمازون بررسی و طبقه‌بندی شده‌اند.

یک‌پنجم تمامی گونه‌های پرندگان جهان در جنگل‌های آمازون زیست می‌کنند و یک‌پنجم از گونه‌های ماهیان جهان نیز ساکن رودخانه‌ها و آب‌های روان آمازون هستند. شماری از گونه‌های موجود در آمازون از گونه‌های پرخطر بر انسان و دیگر حیوانات هستند، ازجمله کیمن سیاه، جگوار، شیر کوهی و آناکوندا. در رودخانه‌ها نیز مارماهی برقی می‌تواند باعث مرگ شود و ماهیان درنده‌ای به نام پیرانیا هم بدن انسان را گزیده و شدیداً زخمی می‌کنند.

قورباغه زهرآگین هم از جانداران سمی خطرناک این نواحی است و خفاش خون‌آشام که در داخل جنگل‌های بارانی آمازون ساکن است از ناقلان بیماری هاری به‌شمار می‌آید. مالاریا، تب زرد و تب دنگی نیز از بیماری‌هایی است که احتمال ابتلا به آن‌ها در جنگل‌های آمازون هست. درخت‌هایی که در معرض خطر انقراض قرار دارند، گونه‌هایی مانند گردوی برزیلی و نخل هستند که زندگی ساکنان آمازون به میوه، دانه، پوشال و خواص دارویی آنان وابسته است. این درختان نقش مهمی در پایداری خاک و تعدیل آب و هوا ایفا می‌کنند.

رودخانه آمازون

رود آمازون را همه می شناسیم، این رود یکی از بزرگترین رود خانه های جهان است که مناظر دیدنی و طبیعی بسیار خوبی دارد، البته دیدنی ترین بخش های این رود از تصاویر هوایی دیده می شود که دارای انشعابات زیادی است که به اقیانوس و دریاچه ریخته می شود. دو درصد از آب های شیرین آمازون به اقیانوس ها می ریزد. این رودخانه در قیاس با سایر رودخانه های مشهور دارای طول و عرض گسترده ای است که آن را خاص کرده و همچون ماری بلند و طویل، راه طی می کند. این رودخانه حدود شش هزار و هفتصد کیلومترمتر طول دارد، و این بسیار جالب است. البته رود نیل هم همین حدود طول دارد اما همه می دانند که میزان حجم آب آمازون بسیار زیاد است.

البته در فصولی که هوا گرم است و بخار آب زیاد رخ می دهد عرض این رودخانه به ۱۱ کیلومتر می رسد که باز هم جالب است. محیط اطراف رودخانه آمازون را نمی توان صرفا به یک رود معرفی کرد بلکه حیات وحش و پوشش جنگلی اطراف این رود بسیار جالب و دیدنی است، این منطقه از بکرترین محل های دنیاست که هنوز بشر نتوانسته در آن تغییراتی انجام دهد. یکی از جاذبه های این رود وجود گربه ماهی هایی است که از حالت نمونه های آکواریومی کاملا متفاوت است و چون در فضایی طبیعی با تغذیه و آب طبیعی رشد کرده اند بسیار تنومند هستند و حدود ۹۰ کیلو گرم وزن برخی از آن ها را محاسبه کرده اند.

ماهی های آب شیرین ماهی های خاصی هستند که در این رود هم می توانید بسیاری از نمونه های آن را مشاهده کنید که از نظر اندام ماهی ها واقعا با سایر مناطق فرق دارند. به عنوان مثال ماهی آراپیما یکی از ماهی های آب شیرین است که در این منطقه به روش خاصی رشد می کند! به عنوان مثالی بارز وزن این ماهی به ۲۰۰ کیلو می رسد و البته طول آن هم ۴ متر می باشد.

البته این محل محل نگهداری و پرورش بسیاری از گونه های وحشی و سمی مثل مار افعی نیز می باشد که به گونه ای فراوان در آب ها و لابه لای بوته ها و جنگل ها می توانید آن ها را ببینید! اینکه این رود همچنان به خوبی عمر خود را طی کرده و همچنان پر آب طی می کند مساله ای عجیب برای عوام است اما اگر به تحقیقات مراجعه کنیم متوجه می شویم که در سال حدود ۱۰۱۶ سانتی متر بارش در این منطقه رخ می دهد و این یکی از دلایل پر آب و زنده بودن این رود می باشد. البته طغیان این رودخانه می تواند برای برخی کشورها خطرناک باشد.

زمانی که آب باران و بارش زیاد می شود بستر رودخانه طغیان می کند و شالیزارهای اطراف را سیل باران می کند و این می تواند ضرراتی داشته باشد. جنگل های این محل همیشه دارای رطوبت هستند و دمای آن جا حدود ۳۰ درجه سانتی گراد محاسبه شده است. می توان گفت هر روز باران شدیدی در این منطقه از رود آمازون می بارد که بخش غربی آمازون است که دمایش ۲۵ درجه سانتی گراد است.

شگفتی های آمازون

۱- جنگل‌های حاره‌ای آمازون حداقل از ۵۵ میلیون سال پیش وجود داشتند.

۲- جنگل آمازون خانه‌ی بیش از ۲/۵ میلیون گونه از حشرات است.

۳- در طول ۴۰ سال گذشته حداقل ۲۰ درصد از جنگل‌های آمازون از بین رفته‌اند.

۴- مساحت جنگل های آمازون ۵ میلیون و پانصد هزار کیلومتر مربع است که ۲ برابر مساحت کشور آرژانتین است.

۵- روی رودخانه‌ی آمازون هیچ پلی ساخته نشده است.

۶- باد، شن و ماسه را از صحرای بزرگ آفریقا به جنگل‌های آمازون می‌آورد و مواد معدنی مورد نیاز آن را تامین می‌کند. یعنی صحرا این جنگل حاره‌ای را بارور و حاصلخیز می‌کند.

۷- انسان‌ها برای اولین بار حداقل ۱۱۲۰۰ سال پیش در جنگل‌های آمازون سکونت یافتند.

۸- ۲۰ درصد اکسیژن زمین توسط جنگل‌های حاره‌ای آمازون تولید می‌شود.

۹- از هر ۱۰ گونه‌ی شناخته‌شده در جهان، یکی در جنگل‌های آمازون زندگی می‌کند.

۱۰- نام آمازون از اساطیر یونانی به نام «آمازون‌ها» آمده است. آن‌ها گروهی از زنان جنگجو بودند. در بسیاری از قبیله‌های این منطقه، زنان هم‌پای مردان می‌جنگیدند.

۱۱- قبلا رودخانه‌ی آمازون در جهت مخالف (یعنی از شرق به غرب) جریان داشت.

۱۲- تقریبا ۴۰۰ میلیارد درخت، از ۱۶ هزار گونه‌ی مختلف در جنگل‌های حاره‌ای آمازون رشد می‌کنند.

۱۳- حجم آب رودخانه‌ی آمازون، ۵ برابر بیشتر از هر رودخانه‌ی دیگر روی زمین است.

۱۴- حدود ۶۰ درصد جنگل‌های آمازون در برزیل قرار دارد؛ ۱۳ درصد آن در خاک پرو، ۱۰ درصد آن در کلمبیا و قسمتی از آن نیز در ونزوئلا، اکوادور، بولیوی و سه کشور دیگر قرار گرفته است.

۱۵- زیر رودخانه‌ی آمازون در برزیل یک رودخانه‌ی زیرزمینی به طول ۴ کیلومتر وجود دارد که ممکن است طول آن به اندازه‌ی رودخانه‌ی آمازون باشد اما عرض آن صد‌ها برابر بزرگ‌تر از آن است!

۱۶- در سال ۲۰۰۸، نروژ یک میلیارد دلار (دلار آمریکا) برای نجات جنگل‌های آمازون کمک کرد.

۱۷- مطالعه‌ای در سال ۱۹۹۹ انجام گرفت که نشان داد یک کیلومتر مربع از جنگل‌های آمازون می‌تواند ۹۰۷۹۰ تن از گیاهان زنده را در خود جای دهد.

۱۸- جنگل آمازون بیش از نیمی از جنگل‌های بارانی جهان را تشکیل می‌دهد.

۱۹- شهر ایکیتوس در پرو، بزرگ‌ترین شهر در جهان است که از طریق جاده دسترسی به آن امکان ندارد. این شهر در اعماق جنگل‌های آمازون واقع شده و بیش از ۴۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.

 کاکائو درختی در جنگل‌های آمازون