مختصر درمورد ترانزیستور و کاربردهای آن
در ادامه با ترانزیستور و کاربردهای آن آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.
ترانزیستور چیست؟
ترانزیستور یکی از مهمترین قطعات الکترونیکی و یکی از ادوات حالت جامد است که از مواد نیمه رسانایی مانند سیلیسیم و ژرمانیم ساخته میشود. یک ترانزیستور در ساختار خود دارای پیوندهای نوع N ونوع P میباشد.
ترانزیستورهای جدید به دو دسته کلی تقسیم میشوند: ترانزیستورهای اتصال دوقطبی (BJT) و ترانزیستورهای اثر میدانی (FET). اعمال جریان در BJTها و ولتاژ در FETها بین ورودی و ترمینال مشترک، میزان رسانایی بین خروجی و ترمینال مشترک را افزایش میدهد، از اینرو سبب کنترل جریان بین آنها میشود. مشخصات ترانزیستورها به نوع آن بستگی دارد.
در مدارهای آنالوگ، ترانزیستورها در تقویت کنندهها استفاده میشوند، (تقویت کنندههای جریان مستقیم، تقویت کنندههای صدا، تقویت کنندههای امواج رادیویی) و منابع تغذیه تنظیم شده خطی.
همچنین از ترانزيستورها در مدارات دیجیتال بعنوان یک سوئیچ الکترونیکی استفاده میشود، اما به ندرت به صورت یک قطعه جدا، بلکه به صورت بهم پیوسته در مدارات مجتمع یکپارچه بکار میروند. مدارهای دیجیتال شامل گیتهای منطقی، حافظه با دسترسی تصادفی (RAM)، ریزپردازندهها و پردازشگرهای سیگنال دیجیتال (DSPs) هستند.
ترانزیستور میتواند به عنوان کلید نیز کار کند. ترانزيستور سهپایه دارد: بیس، کلکتور و امیتر.
ویژگی های ترانزیستور :
۱) ترانزیستور از عناصری به نام نیمه هادی مانند سیلیکون و ژرمانیوم ساخته می شود نیمه هادی ها جریان الکتریسیته را نسبتا خوب (اما نه به اندازه ای خوب که رسانا خوانده شوند مانند مس و آلومنیوم و تقریبا بد اما نه به اندازه ای که عایق نامگذاری شوند مانند شیشه) هدایت می کنند به همین دلیل به آنها نیمه هادی می گویند.
۲)عمل جادویی که ترانزيستور می تواند انجام دهد اینست که می تواند مقدار هادی بودن خود را تغییر دهد . هنگامی که لازم است یک هادی باشد می تواند هدایت خوبی دشته باشد و هنگامی که لازم است تا به عنوان عایق عمل کند جریان بسیار کمی را از خود عبور می دهد که می توان آن را ناچیز شمرد.
کاربرد ترانزيستور
ترانزیستور هم در مدارات الکترونیک آنالوگ و هم در مدارات الکترونیک دیجیتال کاربردهای بسیار وسیعی دارد.
در مدارات آنالوگ ترانزیستور در حالت فعال کار میکند و میتوان از آن به عنوان تقویت کننده یا تنظیم کننده ولتاژ (رگولاتور) و… استفاده کرد.
و در مدارات دیجیتال ترانزیستور در دو ناحیه قطع و اشباع فعالیت میکند که میتوان از این حالت ترانزیستور در پیاده سازی مدار منطقی، حافظه، سوئیچ کردن و… استفاده کرد.
۱) در تقويت كننده ها (تقویت جریان)
۲) در تثبيت كننده ها
۳) به عنوان سوییچ استفاده میشود. (سوئيچ = کلید)
۴) در نوسان سازها (در مدارات اسيلاتور)
۵) در مدارات آشكارساز
۶) در مخلوط كننده ها (مدارات ميكسر)
۷) درمدارات مدولاتور
عملکرد ترانزیستور
ترانزيستور از دیدگاه مداری یک عنصر سهپایه میباشد که با اعمال یک سیگنال به یکی از پایههای آن میزان جریان عبور کننده از دوپایه دیگر آن را میتوان تنظیم کرد. برای عملکرد صحیح ترانزیستور در مدار باید توسط المانهای دیگر مانند مقاومتها و… جریانها و ولتاژهای لازم را برای آن فراهم کرد و یا اصطلاحاً آن را بایاس کرد.
پیشنهادی: همه چیز درباره برق گیر و انواع آن