همه چیز در مورد سنگ نمک و طرز تهیه نمک خوراکی
در ادامه با طرز تهیه نمک خوراکی از کتاب علوم چهارم دبستان آشنا میشوید. با دانشچی همراه باشید.
طرز تهیه نمک خوراکی
در گذشته، تولید نمک خوراکی در کارگاههای سنتی صورت میگرفت. سنگ نمک استخراج شده از معادن پس از آسیاب و سرند شدن، با افزودن ید، به صورت نمک غیر استاندارد و با عوارض جانبی احتمالی در طولانی مدت، در کیسههای نایلونی زرد رنگ به بازار عرضه میشد.
اما امروزه، با پیشرفت تکنولوژی، کارخانههای تصفیه نمک با استفاده از روشهای مکانیزه، نمک خوراکی با کیفیت و استاندارد تولید میکنند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
۱. آسیاب کردن سنگ نمک یا به کار بردن نمک تبخیری و حل نمودن آن در آب خالص برای تهیه محلول اشباع آب نمک.
۲. افزودن مواد شیمیایی برای رسوب کامل کلسیم و منیزیم و جداسازی مواد نامحلول.
۳. عبور محلول آب نمک از فیلترهای شنی برای حذف ذرات ریز.
۴. تبخیر محلول اشباع نمک و تولید کریستالهای خالص نمک و جداسازی آنها با سانتریفیوژ.
۵. شستشوی نهایی کریستالهای نمک و اضافه کردن ید.
۶. خشک کردن کریستالها با هوای گرم و انتقال به سیلوهای ذخیره.
۷. بستهبندی نمک با دستگاههای تمام اتوماتیک.
این روش علاوه بر افزایش خلوص نمک به حداقل ۹۹.۵ درصد، تمامی ناخالصیهای محلول و نامحلول را حذف کرده و به دلیل دمای بالا، آلودگیهای میکروبی را نیز از بین میبرد.
ید دار کردن نمک
ید یکی از مواد ضروری برای بدن است که کمبود آن میتواند مشکلات زیادی ایجاد کند. نمک، به عنوان یک ماده غذایی در دسترس عموم، وسیلهای ایدهآل برای افزایش ید در رژیم غذایی است. اضافه کردن ید به نمک به خصوص در نمکهای تصفیه شده، ساده و کمهزینه است و تاثیر بسیار زیادی در ریشهکنی بیماری گواتر در ایران داشته است.
مصرف نمک در ایران و استانداردها
متوسط مصرف نمک در ایران بالاتر از استانداردهای جهانی است. متخصصان، مصرف روزانه ۵ گرم نمک را توصیه میکنند. یکی از دلایل مصرف بالای نمک در ایران، عدم استفاده گسترده از نمک تصفیه شده خالص است. ناخالصیهای موجود در نمکهای تصفیه نشده، شوری نمک را کاهش داده و باعث مصرف بیشتر آن میشود.
نمک خوراکی مشمول استانداردهای اجباری است و حداقل خلوص آن ۹۹.۲ درصد تعیین شده است. ویژگیهای یک نمک خوب شامل ویژگیهای فیزیکی (مانند ظاهر، طعم، بو و اندازه ذرات) و ویژگیهای شیمیایی (مانند خلوص، مواد نامحلول، سولفات، رطوبت و میزان ید) میشود.
منابع طبیعی نمک و نکات کاربردی
نمک به صورت جامد در معادن و یا محلول در آب دریا یافت میشود. در ایران معادن نمک به شکل کوههای نمکی وجود دارند.
برای مصرف بهینه نمک:
♦ از نمکهای تصفیه شده و دارای مهر استاندارد استفاده کنید.
♦ نمک را در ظرفهای سربسته، بهداشتی و خشک نگهداری کنید.
♦ اگر فشار خون بالا دارید یا سابقه خانوادگی آن را دارید، مصرف نمک را کاهش دهید.
با رعایت این نکات، میتوانیم از نمک به عنوان یک چاشنی مفید و سالم در رژیم غذایی خود استفاده کنیم و از عوارض ناشی از مصرف نادرست آن جلوگیری کنیم.
پیشنهادی: آشنایی با تاثیر قهوه بر فشار خونطرز تهیه نمک خوراکی_ دانشچی