تحقیق درباره ارتباط قیام امام حسین علیه السلام با امر به معروف و نهی از منکر

 در مورد ارتباط قیام امام حسین با امر به معروف و نهی از منکر

مطالعه تاریخ و سخنان بزرگان دین این مطلب را آشکار می‌سازد که چند عامل در قیام امام حسین علیه السلام تأثیرگذار بود: امتناع از بیعت با یزید، پاسخ به دعوت کوفیان، اصلاح امت رسول الله و امر به معروف و نهی از منکر.

ارتباط قیام امام حسین ع با امر به معروف و نهی از منکر

امام حسین علیه السلام علاوه بر امر به معروف و نهی از منکر قلبی و زبانی، با شمشیر نیز در این راه قیام کرد و بدین وسیله به پرفضیلت‌ترین و عالی‌ترین مرحله از مراحل آن اقدام نمود.

علی علیه السلام در سخنی پس از بیان مراحل سه‌گانه امر به معروف و نهی از منکر که شامل مراحل قلبی، زبانی و عملی می‌شود می‌فرمایند: «و از همه مهم‌تر سخن به حقّی است که در برابر پیشوای ستمگری گفته شود». (نهج‌البلاغه، حکمت ۳۷۴)

امام حسین علیه السلام در وصیت‌نامه‌ای که برای برادرش محمد حنفیه نوشت، فرمود: «من تنها به انگیزه اصلاح در امّت جدّم بپا خاستم، مى‌خواهم امر به معروف و نهى از منکر کنم و به روش جدّم و پدرم على بن ابى طالب (علیه السلام) رفتار نمایم!» (فتوح ابن اعثم، ج ۵، ص ۳۳ و بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۳۲۹)

امام با همین جمله کوتاه بیان می‌کند که از ابتدای راه، هدفی مشخص و الهی داشته است، کشورگشایی و بدست آوردن مال و مقام دنیایی هدفش نیست، مطلوب او اصلاح جامعه اسلامی و احیای امر به معروف و نهی از منکر است و در این راه ضررهای مالی و جانی نمی‌توانند بازدارنده او باشند.

هنگامی که خبر بی‌وفایی کوفیان به امام می‌رسد در میان اصحابش می‌فرماید: «آیا نمی‌بینید به حق عمل نمی‌شود و از باطل جلوگیرى نمی‌گردد، در چنین شرایطى بر مؤمن لازم است [قیام کند و] شیفته ملاقات پروردگار [و شهادت] باشد». (بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۳۸۱؛ تاریخ طبرى، ج ۴، ص ۳۰۵ و مقتل الحسین خوارزمى، ج ۱، ص ۲۳۷)

هنگامی که حرّ سپاه امام را متوقف ساخت و اجازه حرکت به سوی کوفه به ایشان نداد، امام علیه السلام در نامه‌ای به مردم کوفه نوشت:

«شما می‌دانید پیامبر خدا (صلى الله علیه وآله) در زمان حیاتش فرمود: “هرکس سلطان ستمگرى را ببیند که حرام خدا را حلال شمرده و پیمان خدا را شکسته، با سنّت پیامبر مخالفت می‌ورزد و در میان بندگان خدا به ظلم و ستم رفتار می‌کند ولى با او به مبارزه عملى و گفتارى برنخیزد، سزاوار است که خداوند او را در جایگاه آن سلطان ستمگر [جهنّم] وارد کند”…» (فتوح ابن اعثم، ج ۵، ص ۱۴۳؛ مقتل الحسین خوارزمى، ج ۱، ص ۲۳۴ و بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۳۸۱)

و با این سخنان وظیفه مسلمانان در برخورد با ظالمان را بیان می‌کند و انگیزه خویش را برای قیام با صدای رسا به گوش همگان می‌رساند و البته این مبارزه را مشروط به همراهی کوفیان نیز نمی‌کند.

و با این بیدارگری‌هاست که ما امروز وقتی می‌خواهیم به وسیله زیارت وارث، امام حسین علیه السلام را زیارت کنیم، با تمام وجود می‌گوییم: «من شهادت می‌دهم که تو نماز را بپا داشتى و زکات را ادا کردى و امر به معروف کرده و نهى از منکر را به جا آوردى» و با این جمله اقرار می‌کنیم که قیام امام برای اصلاح جامعه اسلامی و احیای امر به معروف و نهی از منکر بوده است.

منبع: مطالب برگرفته از https://makarem.ir با اندکی تغییر و تلخیص