کابل سیلیکونی یا نسوز چیست؟

درباره کابل نسوز سیلیکونی بیشتر بدانید!

در دنیای امروز که فناوری و صنعت روزبه‌روز پیشرفته‌تر می‌شود، نیاز به تجهیزات مقاوم و کارآمد بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. کابل‌های سیلیکونی یا نسوز، یکی از این تجهیزات حیاتی هستند که با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود در صنایع مختلف جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند.

سیم و کابل از اجزای اساسی سیستم‌های الکتریکی هستند و در شرایط متنوع محیطی استفاده می‌شوند، به همین دلیل برحسب شرایط محیط، باید نوع آن‌ها نیز تغییر کند. برخی محیط‌ها به دلیل شرایط سخت، دمای بسیار بالایی دارند که ممکن است به سیم و کابل‌ها آسیب وارد کند. برای حل این مشکل، کابل سیلیکونی یا نسوز طراحی و تولید شده است. این کابل‌ها به دلیل ساختار خاص خود، مقاومت بالایی در برابر حرارت داشته و گزینه‌ای مناسب برای استفاده در محیط‌های با دمای بالا هستند.

کابل نسوز یا سیلیکونی چیست؟

کابل سیلیکونی که به آن کابل نسوز نیز گفته می‌شود، یکی از انواع کابل برق است که در آن از سیلیکون به عنوان عایق استفاده می‌شود. این کابل‌ها از انعطاف‌پذیری بالا و مقاومت حرارتی فوق‌العاده‌ای برخوردارند و می‌توانند در دماهای شدید تا بیش از ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد عملکرد مطمئنی داشته باشند. به همین دلیل، از این کابل‌ها در محیط‌هایی با حرارت بالا و برای ساخت تجهیزات الکترونیکی مقاوم در برابر گرما استفاده می‌شود.

ساختار کابل نسوز

1. هادی یا رسانا: مهم‌ترین بخش کابل نسوز، هادی آن است که معمولاً از مس ساخته می‌شود. این بخش وظیفه انتقال جریان الکتریکی یا سیگنال‌های اطلاعاتی را بر عهده دارد. سایر اجزا مانند عایق و روکش، وظیفه حفاظت از این بخش اصلی را دارند.
2. عایق: لایه عایق در کابل نسوز از سیلیکون ساخته می‌شود که نوعی پلاستیک مقاوم در برابر حرارت است. این لایه از رسانا در برابر دمای بالا، آتش‌سوزی و سایر آسیب‌های حرارتی محافظت می‌کند.
3. روکش: روکش خارجی‌ترین لایه کابل سیلیکونی است که از عایق و هادی محافظت می‌کند. برای این لایه معمولاً از موادی نظیر PVC یا XLPE استفاده می‌شود که مقاومت مکانیکی و شیمیایی بالایی دارند.

مشخصات فنی کابل‌های سیلیکونی

به دلیل مقاومت حرارتی و ویژگی‌های خاص این نوع کابل، از آن در صنایع مختلف مانند الکترونیک، خودروسازی، تجهیزات گرمایشی و محیط‌های صنعتی با دمای بالا استفاده می‌شود. با انتخاب کابل سیلیکونی می‌توانید اطمینان حاصل کنید که سیستم‌های الکتریکی شما در سخت‌ترین شرایط محیطی نیز عملکردی مطمئن و ایمن خواهند داشت. در ادامه به بررسی ویژگی‌های مهم آن می‌پردازیم.

• رنگ: بسته به تولیدکننده، ممکن است در رنگ‌های سفید، مشکی، قرمز و… عرضه شوند.
• ولتاژ: این کابل‌ها برای استفاده در ولتاژهای بالا طراحی شده‌اند. ولتاژ استاندارد آن‌ها حداقل ۶۰۰ ولت است و در برخی موارد تا ۱۰۰۰ ولت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• دمای عملکرد: محدوده دمایی عملکرد این کابل‌ها از ۶۰- تا ۲۰۰+ درجه سانتی‌گراد است.
• قطر: بسته به کاربرد، قطر کابل‌های سیلیکونی متغیر است و معمولاً در محدوده ۰.۵ تا ۵۰ میلی‌متر تولید می‌شوند.
• استانداردها: این کابل‌ها باید با استانداردهای بین‌المللی مانند IEC 60245، UL 3302 و VDE 0282 مطابقت داشته باشند.

معرفی و توضیح کامل انواع کابل سیلیکونی

کابل‌های سیلیکونی یا نسوز به دلیل توانایی تحمل دماهای بالا و شرایط محیطی سخت، در طیف وسیعی از کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کابل‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام از ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی برخوردار هستند. در ادامه به بررسی انواع آن می‌پردازیم.

۱. کابل ضد حریق

این کابل‌ها به‌طور خاص برای حفظ عملکرد درست در شرایط آتش‌سوزی طراحی شده‌اند و یکی از ایمن‌ترین انواع کابل‌ها محسوب می‌شوند. یکی از مهم‌ترین انواع کابل نسوز است که علاوه بر مقاومت بالا در برابر گرما و آتش، نسبت به نفوذ دود و گازهای سمی ناشی از احتراق نیز مقاوم است. این ویژگی باعث می‌شود که در زمان آتش‌سوزی هیچ اختلالی در عملکرد کابل و هادی ایجاد نشود. استفاده از کابل ضد حریق باعث می‌شود که در زمان بروز آتش‌سوزی، از انتشار شعله و آتش به سایر قسمت‌های شبکه جلوگیری شود. از این نوع کابل بیشتر در محیط‌های حساس مانند فرودگاه‌ها، پمپ بنزین‌ها، صنایع نفت و گاز و ساختمان‌های مسکونی استفاده می‌شود

• دارای عایق سیلیکونی به همراه مواد ضد حریق (Flame Retardant) که باعث کاهش تولید دود و گازهای سمی می‌شود.
• در دماهای بالا (معمولاً ۷۵۰ تا ۹۵۰ درجه سانتی‌گراد) به مدت معین عملکرد خود را حفظ می‌کنند.
• شامل هادی (معمولاً مس)، عایق سیلیکونی، و در برخی موارد یک لایه مقاوم در برابر شعله است.

۲. کابل نسوز شیلددار

این محصول به شکلی طراحی شده است که علاوه بر یک لایه عایق سیلیکونی دارای یک یا چند لایه عایق شیلد است. منظور از شیلد در این نوع کابل نسوز، لایه‌ای عایق است که به صورت ورقه‌ای،‌ نواری یا سیمی دور هادی کابل را احاطه کرده است. استفاده از شیلد در ساختار این کابل‌ها باعث می‌شود که بتوان از تداخل سیگنال‌های محیطی با اطلاعاتی که در حال انتقال توسط هادی است جلوگیری شود. در واقع کابل شیلددار نه تنها مقاومت بالایی در برابر حرارت و آتش دارد بلکه می‌تواند از تأثیر نویزهای محیطی بر سیگنال‌ها درون هادی کابل جلوگیری کند. این نوع کابل در صنایع الکترونیک و مخابرات، آزمایشگاه‌های صنعتی و در تجهیزات پزشکی به کار می‌رود.

• یک لایه شیلد از جنس مس یا آلومینیوم دور رسانا پیچیده شده است. این شیلد می‌تواند به‌صورت بافته، نواری یا سیمی باشد.
• ایمنی را در انتقال اطلاعات حساس افزایش و در سیستم‌های مخابراتی و الکترونیکی نویز را کاهش می‌دهد.

۳. کابل سیلیکون رابر

ساختار این نوع کابل نسوز به شکلی است که علاوه بر روکش و عایق بیرونی، یک لایه از جنس سیلیکون رابر دارند. این لایه از مقاومت بالایی در برابر آتش‌سوزی برخوردار است. به همین دلیل این نوع کابل‌ها می‌توانند تا یک زمان مشخص ساختار خود را در برابر آتش‌سوزی حفظ کنند. در تولید این نوع کابل یکی از فاکتورهای مهم میزان درصد خلوص به کاربرده شده است که می‌توان مقاومت دمایی آن را افزایش دهد. این نوع کابل در صنعت پتروشیمی برای انتقال برق در شرایط سخت حرارتی و شیمیایی، در تجهیزات گرمایشی مانند کوره‌های صنعتی و در صنعت خودروسازی در بخش‌هایی مانند سیستم‌های گرمایشی خودرو استفاده می‌شود.

• ترکیبی از سیلیکون خالص و لاستیک مصنوعی برای افزایش مقاومت در آن استفاده می‌شود.
• مناسب برای دمای کاری ۶۰- تا ۲۵۰+ درجه سانتی‌گراد است.
• از ویژگی‌های این کابل به انعطاف‌پذیری بالا، حتی در دماهای پایین، مقاومت مکانیکی مناسب در کنار مقاومت حرارتی، طول عمر بالا در شرایط سخت محیطی می‌توان اشاره کرد.

۴. کابل مقاوم در برابر حرارت

همانطور که از نام این نوع کابل می‌توان تشخیص داد،‌ از مقاومت دمایی بالایی برخوردار است. این کابل‌ها می‌توانند افزایش دما تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد را تحمل کنند. کابل‌های مقاوم در برابر حرارت، از انتشار شعله و آتش به سایر قسمت‌های شبکه جلوگیری نمی‌کنند. به همین دلیل از این نوع کابل در محیط‌هایی که مستعد آتش‌سوزی هستند استفاده نمی‌شود. از این کابل در سیستم‌های تهویه و گرمایش، صنایع غذایی و تجهیزات آزمایشگاهی استفاده می‌شود.

• دمای عملکرد از ۶۰- تا ۲۰۰+ درجه سانتی‌گراد است.
• مناسب برای انتقال برق در محیط‌های صنعتی است.
• دارای مقاومت بالا در برابر تغییرات دمایی شدید است.

مزایای کابل سیلیکونی (نسوز)

کابل‌های سیلیکونی یا نسوز به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، در بسیاری از صنایع و محیط‌های حساس مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین مزایای این کابل‌ها عبارت‌اند از:

1. مقاومت بالا در برابر حرارت: کابل‌های سیلیکونی می‌توانند دماهای بسیار بالا را تحمل کنند و عملکرد خود را در دماهای تا ۲۰۰+ درجه سانتی‌گراد حفظ کنند. این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در محیط‌های صنعتی و گرمایشی ایده‌آل می‌کند.
2. محافظت از هادی در برابر آتش‌سوزی: این کابل‌ها به دلیل ساختار مقاوم خود، در صورت بروز آتش‌سوزی از هادی در برابر آسیب محافظت کرده و یکپارچگی الکتریکی را حفظ می‌کنند.
3. جلوگیری از انتشار گازهای سمی: یکی از مهم‌ترین مزایای کابل‌های نسوز، تولید حداقل گازهای سمی در زمان آتش‌سوزی است. این ویژگی در محیط‌هایی که ایمنی افراد و تجهیزات حیاتی است، اهمیت زیادی دارد.
4. مقاومت در برابر سرما و کاهش دما: کابل‌های سیلیکونی علاوه بر تحمل دماهای بالا، در دماهای بسیار پایین (۶۰- درجه سانتی‌گراد) نیز انعطاف‌پذیری و عملکرد خود را حفظ می‌کنند.
5. حداقل تولید دود در زمان آتش‌سوزی: این کابل‌ها در زمان سوختن، دود بسیار کمی تولید می‌کنند که این ویژگی به کاهش خطرات جانی و تخلیه سریع کمک می‌کند.
6. مقاومت در برابر رطوبت و خشکی شدید: سیلیکون به‌عنوان یک ماده ضدآب، کابل‌های نسوز را در برابر شرایط بسیار مرطوب یا خشک مقاوم کرده و دوام آن‌ها را در محیط‌های مختلف تضمین می‌کند.
7. خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی: کابل‌های سیلیکونی به دلیل خواص ذاتی خود، در برابر رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها و دیگر عوامل زیستی مقاوم هستند. این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در صنایع بهداشتی و دارویی مناسب می‌کند.
8. مقاومت در برابر اشعه‌های مضر: این کابل‌ها در برابر تابش اشعه UV، گاما و مادون قرمز مقاومت بالایی دارند، که باعث می‌شود در فضای باز و محیط‌های تابش مستقیم خورشید به‌خوبی عمل کنند.
9. مقاومت در برابر مواد شیمیایی: کابل‌های سیلیکونی در برابر محیط‌های اسیدی یا بازی مقاوم هستند و در محیط‌هایی که مواد شیمیایی خورنده وجود دارد، به‌خوبی عمل می‌کنند.
10. وزن کم و انعطاف‌پذیری بالا: وزن سبک و انعطاف‌پذیری بالای این کابل‌ها، نصب و استفاده از آن‌ها را در فضاهای محدود و شرایط سخت آسان‌تر می‌کند.