دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
جواب به سوالات و فعالیت درس دوازدهم فارسی دهم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس دوازدهم کتاب فارسی دهم رستم و اشکبوس صفحه ۹۵، ۹۹، ۱۰۰، ۱۰۱ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات فارسی دهم درس دوازدهم رستم و اشکبوس ( پاسخ گام به گام )
شعر «رستم و اشکبوس» ص ۹۵
دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی شعر «رستم و اشکبوس» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.
کارگاه متن‌پژوهی درس دوازدهم ص ۹۹
قلمرو زبانی ص ۹۹
۱- بیت زیر را پس از مرتّب‌سازی اجزای کلام، به نثر ساده برگردانید.
بشد تیز، رهّام با خود و گبر همی گرد رزم اندر آمد به ابر
📗 پاسخ:
مرتّب‌سازی: رّهام تیز با خود و گبر بشد / گرد رزم به ابر همی اندر آمد
نثر ساده: رُهّام به سرعت با کلاه و لباس جنگی وارد میدان نبرد شد و از شدت مبارزه آنها گرد و خاک به هوا برخاست و به ابر رسید.
۲- اکنون معنای هر واژه را بنویسید؛ آنگاه با انتخاب کلماتی دیگر از متن درس برای هر واژه، شبکۀ معنایی بسازید.
گرز
معنا: 📗 پاسخ: نوعی اسلحه قدیمی که از چوب و آهن ساخته می‌شده و سر گِرد بزرگی داشته و برای ضربه زدن به کار می‌رفته است
شبکه معنایی: 📗 پاسخ: گرز، تیغ، کمند، بند، پتک
کیوان
معنا: 📗 پاسخ: سیاره زحل
شبکه معنایی: 📗 پاسخ: کیوان، بهرام، سپهر، خورشید، ابر
۳- در این درس، نمونۀ دیگری برای این گونه کاربرد متمّم پیدا کنید.
📗 پاسخ:
به رستم بر ← به رستم بر آنگه ببارید تیر / تهمتن بدو گفت: بر خیره خیر
به بند کمر بر ← کمانِ به زه را به بازو فگند / به بند کمر بر، بزد تیر چند
۴- چند نمونه «ممال» در متن درس بیابید و بنویسید.
📗 پاسخ: سلاح← سلیح ـ مزاح ← مزیح
قلمرو ادبی ص ۱۰۰
۱- مفهوم کنایی هریک از عبارت‌های زیر را بنویسید.
عنان را گران کردن: 📗 پاسخ: کنایه از متوقف کردن و نگه داشتن اسب
سر هم نبرد به گرد آوردن:📗 پاسخ: کنایه از شکست دادن و از بین بردن حریف
۲- یکی از آداب حماسه، رجزخوانی پهلوانان دو سپاه است. کدام ابیات درس، نمونه‌هایی از این رجزخوانی هستند؟
📗 پاسخ: ابیات ۱۹ تا ۳۲ رجزخوانی هستند.
۳- از متن درس، دو نمونه از کاربرد «اغراق» را بیابید و آن را توضیح دهید.
📗 پاسخ:
بیت ۱: خروشِ سواران و اسپان ز دشت / ز بهرام و کیوان، همی برگذشت
بانگ سواران و اسبان از بهرام و کیوان گذشتن، اغراق دارد.
بیت ۴۰: کُشانی هم اندر زمان، جان بداد / چنان شد که گفتی ز مادر نزاد
در جان دادن اشکبوس به طوری که هرگز زاده نشده، اغراق وجود دارد.
۴- در کدام ابیات، لحن بیان شاعر، طنزآمیز است؟
📗 پاسخ:
بیت ۱۹: بدو گفت خندان: که نام تو چیست؟ / تنِ بی‌سرت را که خواهد گریست؟
بیت ۲۱: مرا مادرم نام، مرگِ تو کرد / زمانه مرا پُتک تَرگِ تو کرد
بیت ۲۶: پیاده مرا زان فرستاد، طوس / که تا اسپ بستانم از اشکبوس
بیت ۳۱: بخندید رستم، به آواز گفت / که بنشین به پیش گرانمایه جُفت
بیت ۳۲: سزد گر بداری، سرش در کنار / زمانی برآسایی از کارزار
قلمرو فکری ص ۱۰۰
۱- چرا رستم از رهّام برآشفت؟
📗 پاسخ: چون رهّام، درمانده شد و از میدان جنگ به سوی کوه فرار کرد.
۲- به نظر شما چرا رستم پیاده به نبرد، روی آورد؟
📗 پاسخ: رستم در پیاده جنگیدن مهارت داشت و چون دید رهّام فرار کرد و اشکبوس به پیروزی خود مغرور گشت، پیاده به میدان رفت تا هم قدرت خود را نشان دهد و هم اشکبوس را تحقیر کند.
۳- بر پایۀ این درس، چند ویژگی برتر رستم را بنویسید.
📗 پاسخ: دارای مهارت‌های رزمی، آشنا به قوانین جنگی، آینده‌نگر نسبت به حفظ قدرت مرکز سپاه، دارای اعتماد به نفس، دلاور و بی‌باک، نیرومند و با غیرت. متعصب نسبت به میهن
۴- از دید جنبه‌های فکری و شخصیتی چه ویژگی‌هایی در کلام فردوسی هست که ما ایرانیان بدان می‌بالیم؟
📗 پاسخ: بلاغت، شیوایی و روانی سخن، ماندگار کردن زبان اصیل پارسی، بیان داستان‌های حماسی جذاب، آموزنده و قابل تأمل، برجسته کردن فضیلت‌هایی مانند میهن‌دوستی، آزادگی، پهلوانی، وفاداری، غیرت، شجاعت، احترام به دیگران، مقاومت در برابر ستم زورگویان، محافظت از وطن و ملت در مقابل یورش استعمارگران و…، نشان‌دادن زشتی صفات ناپسند، پیروزی نیکی‌ها بر پلیدی‌ها و…
گنج حکمت «عامل و رعیّت» ص ۱۰۱
دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی متن «عامل و رعیّت» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.
جواب درس‌های بعدی فارسی دهم دانلود PDF کتاب فارسی دهم
