پاسخ سوالات درس دوازدهم فارسی دهم رستم و اشکبوس

جواب به سوالات و فعالیت درس دوازدهم فارسی دهم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )

پاسخگویی به سوالات درس دوازدهم کتاب فارسی دهم رستم و اشکبوس صفحه 95، 99، 100، 101 با دانشچی همراه باشید.

جواب سوالات فارسی دهم درس دوازدهم رستم و اشکبوس ( پاسخ گام به گام )

شعر «رستم و اشکبوس» ص 95

دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی شعر «رستم و اشکبوس» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.

» معنی شعر رستم و اشکبوس

کارگاه متن‌پژوهی درس دوازدهم ص 99

قلمرو زبانی ص 99

1- بیت زیر را پس از مرتّب‌سازی اجزای کلام، به نثر ساده برگردانید.

بشد تیز، رهّام با خود و گبر       همی گرد رزم اندر آمد به ابر

📗 پاسخ:

مرتّب‌سازی: رّهام تیز با خود و گبر بشد / گرد رزم به ابر همی اندر آمد

نثر ساده: رُهّام به سرعت با کلاه و لباس جنگی وارد میدان نبرد شد و از شدت مبارزه آنها گرد و خاک به هوا برخاست و به ابر رسید.

2- اکنون معنای هر واژه را بنویسید؛ آنگاه با انتخاب کلماتی دیگر از متن درس برای هر واژه، شبکۀ معنایی بسازید.

گرز

معنا: 📗 پاسخ: نوعی اسلحه قدیمی که از چوب و آهن ساخته می‌شده و سر گِرد بزرگی داشته و برای ضربه زدن به کار می‌رفته است

شبکه معنایی: 📗 پاسخ: گرز، تیغ، کمند، بند، پتک

کیوان

معنا: 📗 پاسخ: سیاره زحل

شبکه معنایی: 📗 پاسخ: کیوان، بهرام، سپهر، خورشید، ابر

3- در این درس، نمونۀ دیگری برای این گونه کاربرد متمّم پیدا کنید.

📗 پاسخ:

به رستم بر ← به رستم بر آنگه ببارید تیر / تهمتن بدو گفت: بر خیره خیر

به بند کمر بر ← کمانِ به زه را به بازو فگند / به بند کمر بر، بزد تیر چند

4- چند نمونه «ممال» در متن درس بیابید و بنویسید.

📗 پاسخ: سلاح← سلیح ـ مزاح ← مزیح

قلمرو ادبی ص 100

1- مفهوم کنایی هریک از عبارت‌های زیر را بنویسید.

عنان را گران کردن: 📗 پاسخ: کنایه از متوقف کردن و نگه داشتن اسب

سر هم نبرد به گرد آوردن:📗 پاسخ: کنایه از شکست دادن و از بین بردن حریف

2- یکی از آداب حماسه، رجزخوانی پهلوانان دو سپاه است. کدام ابیات درس، نمونه‌هایی از این رجزخوانی هستند؟

📗 پاسخ: ابیات 19 تا 32 رجزخوانی هستند.

3- از متن درس، دو نمونه از کاربرد «اغراق» را بیابید و آن را توضیح دهید.

📗 پاسخ:

بیت 1: خروشِ سواران و اسپان ز دشت / ز بهرام و کیوان، همی برگذشت

بانگ سواران و اسبان از بهرام و کیوان گذشتن، اغراق دارد.

بیت 40: کُشانی هم اندر زمان، جان بداد / چنان شد که گفتی ز مادر نزاد

در جان دادن اشکبوس به طوری که هرگز زاده نشده، اغراق وجود دارد.

4- در کدام ابیات، لحن بیان شاعر، طنزآمیز است؟

📗 پاسخ:

بیت 19: بدو گفت خندان: که نام تو چیست؟ / تنِ بی‌سرت را که خواهد گریست؟

بیت 21: مرا مادرم نام، مرگِ تو کرد / زمانه مرا پُتک تَرگِ تو کرد

بیت 26: پیاده مرا زان فرستاد، طوس / که تا اسپ بستانم از اشکبوس

بیت 31: بخندید رستم، به آواز گفت / که بنشین به پیش گرانمایه جُفت

بیت 32: سزد گر بداری، سرش در کنار / زمانی برآسایی از کارزار

قلمرو فکری ص 100

1- چرا رستم از رهّام برآشفت؟

📗 پاسخ: چون رهّام، درمانده شد و از میدان جنگ به سوی کوه فرار کرد.

2- به نظر شما چرا رستم پیاده به نبرد، روی آورد؟

📗 پاسخ: رستم در پیاده جنگیدن مهارت داشت و چون دید رهّام فرار کرد و اشکبوس به پیروزی خود مغرور گشت، پیاده به میدان رفت تا هم قدرت خود را نشان دهد و هم اشکبوس را تحقیر کند.

3- بر پایۀ این درس، چند ویژگی برتر رستم را بنویسید.

📗 پاسخ: دارای مهارت‌های رزمی، آشنا به قوانین جنگی، آینده‌نگر نسبت به حفظ قدرت مرکز سپاه، دارای اعتماد به نفس، دلاور و بی‌باک، نیرومند و با غیرت. متعصب نسبت به میهن

4- از دید جنبه‌های فکری و شخصیتی چه ویژگی‌هایی در کلام فردوسی هست که ما ایرانیان بدان می‌بالیم؟

📗 پاسخ: بلاغت، شیوایی و روانی سخن، ماندگار کردن زبان اصیل پارسی، بیان داستان‌های حماسی جذاب، آموزنده و قابل تأمل، برجسته کردن فضیلت‌هایی مانند میهن‌دوستی، آزادگی، پهلوانی، وفاداری، غیرت، شجاعت، احترام به دیگران، مقاومت در برابر ستم زورگویان، محافظت از وطن و ملت در مقابل یورش استعمارگران و…، نشان‌دادن زشتی صفات ناپسند، پیروزی نیکی‌ها بر پلیدی‌ها و…

گنج حکمت «عامل و رعیّت» ص 101

دانش‌آموز عزیز برای خواندن معنی متن «عامل و رعیّت» در سایت دانشچی بر روی لینک زیر ضربه بزنید.

» معنی گنج حکمت عامل و رعیّت

جواب درس‌های بعدی فارسی دهم دانلود PDF کتاب فارسی دهم