معنی گنج حکمت ای رفیق فارسی دهم به همراه قلمرو ادبی و زبانی
با معنا و مفهوم گنج حکمت ای رفیق! از کتاب فارسی دهم صفحه ۱۱۷ آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.
معنی گنج حکمت ای رفیق
روزی حضرت عیسی(ع) روح خدا از مسیری میگذشت. نادانی با وی روبهرو شد و از حضرت عیسی سؤالی پرسید؛ از روی لطف و مهربانی پاسخش را داد و آن شخص باور نکرد و نپذیرفت و شروع به فریاد و بیخردی کرد. به طوری که او لعنت میکرد، عیسی به او آفرین میگفت.
انسان شریفی به آنجا رسید؛ گفت: «ای روح خدا، چرا خوار این نالایق شدهای و هر چند او خشم میورزد تو مهربانی میکنی و با آنکه او روش ظلم و ستم در پیش گرفته، تو مهر و وفا بیشتر مینمایی؟»
عیسی گفت: «ای دوست از هر ظرفی هر چه در آن است بیرون میریزد، از کوزه همان بیرون میآید که در آن است؛ از او این صفات بیرون میآید و از من این صفات. من از او خشمگین نمیشوم و او از من ادب میآموزد. نادانی از سخن او به من سرایت نمیکند ولی رفتار و خلق و خوی من او را عاقل میکند و از نادانی نجات میدهد.»
قلمرو زبانی
روح الله: روح خدا، لقب حضرت عیسی(ع) ـ ابله: نادان ـ دچار شد: روبهرو شد، برخورد کرد ـ بر سبیل تلطّف: با لطف و مهربانی ـ مسلّم نداشت: باور نکرد، نپذیرفت ـ عربده: بدخلقی، فریاد ـ سفاهت: نادانی، بیخردی ـ نفرین: لعنت ـ تحسین: آفرین گفتن
عزیز: شریف، گرامی ـ زبون: خوار ـ ناکس: نالایق، نااهل، پست و فرومایه ـ قهر: خشم ـ پیش میبرد: انجام میدهد ـ بیش: بیشتر
کُلّ اناءٍ یَتَرشَّح بِما فیه: از هر ظرفی، آنچه درون اوست، ترشح مینماید
قلمرو ادبی
نفرین، تحسین ← تضاد
جفا، وفا ← تضاد، جناس
جور و جفا، مهر و وفا ← مراعات نظیر
پیش، بیش ← جناس
کُلّ اناءٍ… بِما فیه ← تضمین
میزاید، میآید ← جناس، سجع
جاهل، عاقل ← تضاد، سجع