دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
جواب به سوالات و فعالیت درس چهاردهم مطالعات اجتماعی هشتم ( پاسخ ها به صورت گام به گام )
پاسخگویی به سوالات درس چهاردهم کتاب مطالعات اجتماعی هشتم میراث فرهنگی ایران در عصر سلجوقی صفحات ۸۶ با دانشچی همراه باشید.
جواب سوالات مطالعات اجتماعی هشتم درس چهاردهم میراث فرهنگی ایران در عصر سلجوقی ( پاسخ گام به گام )
فعّالیت‌های درس چهاردهم
۱- کار برگه شماره (۹)، (شخصیت‌های تاریخی) را در کلاس انجام دهید.
کاربرگه شماره ۹: شخصیت‌های تاریخی
متن‌ها را بخوانید و به پرسش‌ها پاسخ دهید.
۱- من در یکی از روستاهای نیشابور به نام کُندر، زاده شدم. درس خواندم و در ادب فارسی و عربی، مهارتی حاصل کردم. نخستین سلطان سلجوقی مرا به عنوان کاتب (نویسنده فرمان‌ها و نامه‌ها) برگزید و چون در این سمت خودی نشان دادم، منصب مهم وزارت را در حالی که جوان بودم، به من سپرد. من نقش مؤثری در گسترش حکومت سلجوقیان به عهده گرفتم و تلاش کردم تا رسم کشورداری را به حاکمان جدید بیاموزم و اوضاع مملکت را سر و سامان دهم. تا مرگ اولین سلطان سلجوقی به مدت بیست سال وزیر بودم. من به عنوان یک ایرانی به زبان مادری خود یعنی زبان پارسی، علاقه‌مند بودم و برایم ناخوشایند بود که دفترهای ایران و فرمان‌های حکومتی و نامه‌ها به زبانی غیر از فارسی نوشته می‌شد. به همین سبب دستور دادم دفترها و نامه‌ها به خط و زبان فارسی نوشته شود و این رسم برای همیشه در ایران ماندگار شد. براثر دسیسه رقیبم که در اندیشه جانشینی من بود، آلب ارسلان، دومین سلطان سلجوقی، فرمان به برکناری و سپس قتل من داد. چون فرمان قتل خود را دیدم، به جانشینم پیغام دادم: «وزیر را بگو، بد رسمی نهادی و وزیر کشتن را به سلاطین آموختی. عجب، اگر بر خود و نسل خود، این معنی باز نبینی.»
۲- من در توس به دنیا آمدم. در زمان آلب ارسلان، ملکشاه پسر و جانشین او، وزیر بودم. در سی سال وزارتم،
تلاش زیادی برای گسترش قلمرو و قدرتمندی حکومت سلجوقی انجام دادم. آلب ارسلان و ملکشاه به کمک و راهنمایی‌های من، موفق شدند رقیبان و مخالفان را از سر راه بردارند و به امور کشور نظم بدهند. من برای آبادانی و عمران سرزمین خود و رونق تجارت و کشاورزی کوشش زیادی کردم. در دوران وزارت من، فعّالیت‌های اقتصادی رونق یافته و خزانه دولت، وضع مطلوبی داشت. من همچنین مدارس و بیمارستان‌های زیادی بنا کردم کتابی به زبان فارسی با عنوان «سیاست‌نامه» نوشتم و در این کتاب آیین فرمانروایی و راه و رسم کشورداری را به صورت پند و اندرز بیان کردم. قدرت و نفوذ فراوان من و بستگانم، حسادت و دشمنی عده‌ای را برانگیخت. رقیبان من می‌کوشیدند ملکشاه را بر ضد من، تحریک کنند. وقتی یکی از فدائیان اسماعیلیه، کاردش را در بدنم فرو کرد، به یاد آخرین پیغام وزیر قبل از خود افتادم.
۱- شخصیت‌های متن (۱) و (۲)، چه کسانی هستند؟
📗 پاسخ: متن (۱) مربوط به عمیدالملک کُندری وزیر سلطان طغرل و متن (۲) مربوط به خواجه نظام‌الملک وزیر آلب ارسلان و ملکشاه است.
۲- کدام یک از این دو در حوزه زبان و ادب فارسی، اقدام مهمی انجام داده است؟ چگونه؟
📗 پاسخ: عمیدالملک کندری. وی دستور داد دفترها و نامه‌هایی که تا آن زمان به زبانی غیر از فارسی نگاشته می‌شد، به خط و زبان فارسی نوشته شود و این رسم برای همیشه در ایران ماندگار شد.
۳- پیغامی که در انتهای متن (۱) آمده، خطاب به چه کسی بود؟
📗 پاسخ: پیغام عمید الملک کندری برای خواجه نظام‌الملک است.
۴- هدف شخصیت متن (۲) از نگارش سیاست‌نامه چه بود؟
📗 پاسخ: از آنجایی که سلجوقیان گله‌دار و بیابان‌گرد بودند، خواجه نظام الملک در کتاب «سیاست‌نامه» آیین فرمانروایی و راه و رسم کشورداری را به صورت پند و اندرز بیان کرده است.
۵- اقدامات مشترک هر دو شخصیت چه بود؟
📗 پاسخ: این دو شخصیت برای ارتقای فرهنگ و زبان پارسی و بهبود اوضاع کشور و معیشت مردم تلاش فراوان کردند. این وزیران، نقش مهمی در اداره حکومت سلجوقی داشتند و در نتیجه تدبیر و مدیریت آنها، اوضاع اقتصادی و فرهنگی بهتر شد و کشاورزی، بازرگانی، صنعت، هنر و معماری رشد زیادی کرد.
۲- دیوان‌های دوره سلجوقی را به موارد مشابه امروز مربوط کنید. (پاسخ‌ها به رنگ سبز)
عرض: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
اشراف: سازمان بازرسی کل کشور
استیفا: سازمان امور اقتصادی و مالیاتی
جواب درس‌های بعدی مطالعات اجتماعی هشتم دانلود PDF کتاب مطالعات اجتماعی هشتم
