شجره نامه چیست و چه چیزهایی را نشان می دهد؟

همه چیز درباره شجره نامه

شجره نامه‌(Family tree) یا درخت زندگی در واقع یک فهرست از نام‌های افرادی را نشان می‌دهد که اصل و نسب مشترکی با یکدیگر دارند. این فهرست می‌تواند در قالب یک نمودار یا یک جدول تنظیم شود. در این مطلب ما سعی داریم شما را با شجره نامه و کاربرد‌های آن بیشتر آشنا کنیم.

شجره نامه چیست؟

شجر‌ة یک کلمه عربی است که در زبان فارسی به معنای درخت می‌باشد. و علت نامگذاری شجره نامه، از اینجا شروع می‌شود که اصل و نسب و خانواده انسان را به یک درخت تشبیه می‌کنند، همانطور که یک درخت در ابتدا یک نهال است و با مرور زمان این نهال به یک درخت با یک تنه قدرتمند تبدیل شده و شاخه و برگ‌های آن نیز بیشتر می‌شود، خانواده‌ها نیز با گذشت زمان با افزایش افراد خانواده بزرگتر می‌شوند. در حال حاضر نیز یکی از مرسوم‌ترین قالب‌های شجره نامه، قالب درختی می‌باشد. در لغت نامه دهخدا شجره نامه این طور توصیف شده است “فهرست نام‌های پدران و نیاکان کسی، به صورت درختی که نیای اولی اصل و فرزندان به ترتیب شاخه‌های آن باشند. ”

نکته جالب در اینجاست که در شجره‌ نامه، فقط نسبت‌های پدر و فرزندی نوشته می‌شود. در صورتی که بخواهیم نسبت‌های برادری و خواهری را به فهرست اضافه کنیم به آن تبارنامه گفته می‌شود. و با افزودن خویشاوندان نسبی و سببی در فهرست ما به یک نسب نامه دست پیدا خواهیم کرد. به افرادی که شجره نامه‌ها و تبارنامه‌ها را مورد مطالعه قرار می‌دهند، نسب‌شناس یا تبارشناس می‌گویند.

کاربرد‌های شجره نامه

همان طور که گفتیم یک شجره‌نامه شامل گروهی از افراد می‌باشد که با یکدیگر نسبت خویشاوندی و خانوادگی دارند. پس با داشتن یک شجره نامه ما می‌توانیم به ساده‌ترین روش از روابط خویشاوندی خود اطلاع پیدا کنیم. این که با وصل کردن حال به گذشته بدانیم چه کسی هستیم و از کجا آمده‌ایم.

برای بدست آوردن تاریخچه پزشکی و مشاوره‌های ژنتیکی ما می‌توانیم از شجره نامه‌ها استفاده کنیم. همان طور که می‌دانیم در مشاوره‌های ژنتیکی از الگو‌های وراثتی استفاده می‌شود. برای درمان و پیشگیری از یک بیماری در انسان که به صورت ارثی و ژنتیکی می‌باشد و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. داشتن اطلاعات درباره تاریخچه خانواده‌ها می‌تواند مفید باشد. این بیماری‌ها هم می‌تواند جسمی و هم روانی باشند.

وقتی که هنوز بکارگیری از نام خانوادگی برای افراد جامعه آغاز نشده بود استفاده از شجره‌نامه بسیار مرسوم بوده است. در واقع برای تشخیص افراد از یکدیگر، مخصوصاً وقتی که این افراد دارای نام‌های یکسان بودند، یکی از راه‌های جداسازی استفاده از شجره نامه بوده است. به عنوان مثال هنگام صدا کردن کسی نام پدر شخص را نیز به اسم او اضافه می‌کردند. یا آن که پدر یا مادر را با اسم فرزندش صدا می‌کردند. این روش هنوز هم در میان جوامع عربی وجود دارد.

هم چنین در علم تاریخ نیز برای آگاهی بیشتر و درست‌تر از اتفاق‌های تاریخی و مهم و بررسی دوران‌های حکمرانی حکومت‌ها، از شجره نامه استفاده می‌شود.

نتیجه‌گیری

در آخر توصیه ما به شما این است که برای اینکه با مفهوم درخت زندگی بیشتر آشنا شوید بهتر است شما هم برای خود یک شجره نامه درست کنید. برای این کار می‌توانید با یک برگه یا مقوا شروع کنید یا در برنامه‌های اکسل یا ورد با درست کردن یک جدول ساده شجره نامه خود را بسازید. البته با یک جستجو در اینترنت با انواع شجره نامه‌های آماده روبرو خواهید شد. به ارث گذاشتن یک خاطره تاریخی برای نسل‌های آینده خود، و یا دانستن اینکه اجداد ما چه کسانی بوده‌اند حتماً هیجان‌انگیز خواهد بود.

نحوه انتقال پیام در گذشته