خانه » مذهبی و دینی » حدیث و آیه قرآنی درباره دروغ و دروغگویی

حدیث و آیه قرآنی درباره دروغ و دروغگویی

حدیث درباره دروغ و آیات قرآنی در مورد دروغگویی

حدیث درباره دروغ

دروغ چیست؟

دروغ و دروغگویی از جمله کارهایی که در دین مبین اسلام نهی شده است به همین دلیل آیات و احادیث زیادی در مورد دروغ از معصومین گفته شده است، در این پست حدیث و آیه قرآنی درباره دروغ جمع آوری شده است با دانشچی همراه باشید.

۳۵ حدیث درباره دروغ

احادیث مختلف درباره دروغ و تاثیرات آن بر بر زندگی افراد .

۱- پيامبر صلى الله عليه و آله

أَنَّ رَجُلًا أَتَى سَيِّدَنَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَلِّمْنِي خُلُقاً يَجْمَعُ لِي خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَقَالَ لَا تَكْذِب‏

مردى به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرض كرد: به من اخلاقى بياموزيد كه خير دنيا و آخرت در آن جمع باشد، حضرت فرمودند: دروغ نگو.

بحارالأنوار(ط-بیروت) ج ۶۹ ، ص ۲۶۲، ح ۴۳

۲- امام على عليه السلام

لَيسَ الكَذِبُ مِن خَلائِقِ الإِسلامِ؛

دروغگويى از اخلاق اسلام نيست.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص ۲۲۰ ، ح ۴۳۷۹

۳- امام على عليه السلام

(علامة) اَلايمانُ أَن تُؤثِرَ الصِّدقَ حَيثُ يَضُرُّكَ عَلَى الكَذِبِ حَيثُ يَنفَعُكَ؛

(نشانه) ايمان، اين است كه راستگويى را هر چند به زيان تو باشد بر دروغگويى، گرچه به سود تو باشد، ترجيح دهى.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص ۵۵۶ ، حكمت ۴۵۸

۴- امام سجاد عليه السلام

اِتَّقُوا الكَذِبَ الصَّغيرَ مِنهُ وَ الكَبيرَ، فى كُلِّ جِدٍّ وَ هَزلٍ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذا كَذِبَ فِى الصَّغيرِ اجتَرَأَ عَلَى الكَبيرِ؛

از دروغ كوچك و بزرگش، جدّى و شوخيش بپرهيزيد، زيرا انسان هرگاه در چيز كوچك دروغ بگويد، به گفتن دروغ بزرگ نيز جرئت پيدا مى كند.

تحف العقول ص ۲۷۸

۵- امام صادق عليه السلام

لَا يَنْبَغِي لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ يُوَاخِيَ الْفَاجِرَ وَ لَا الْأَحْمَقَ وَ لَا الْكَذَّابَ.

سزاوار نيست كه مسلمان با بدكار و احمق و دروغگو رفاقت كند.

كافى(ط-الاسلامیه) ج۲ ، ص ۶۴۰، ح ۳

۶- امام على عليه السلام

يَكْتَسِبُ الْكَاذِبُ بِكَذِبِهِ ثَلَاثاً سَخَطَ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ اسْتِهَانَةَ النَّاسِ بِهِ وَ مَقْتَ الْمَلَائِكَةِ لَه‏

دروغگو با دروغگويى خود سه چيز بدست مى آورد: خشم خدا را نسبت به خود، نگاه تحقيرآميز مردم را نسبت به خود و دشمنى فرشتگان را نسبت به خود.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص ۲۲۱ ، ح ۴۴۱۸

۷- امام صادق عليه السلام

إِنَّ مِمَّا أَعَانَ اللَّهُ بِهِ عَلَى الْكَذَّابِينَ النِّسْيَان‏

از جمله كمكهاى خداوند بر ضد دروغگويان فراموشى است.

كافى(ط-الاسلامیه) ج۲ ، ص ۳۴۱، ح ۱۵

۸- امام عسكرى علیه السلام

جُعِلَتِ الْخَبَائِثُ فِي بَيْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهُ الْكَذِبُ.

همه پليدى‏ ها را در خانه‏ اى نهادند و كليد آن، دروغ است.

بحارالانوار(ط-بیروت) ج ۶۹ ، ص ۲۶۳

۹- پيامبر صلى الله عليه و آله

إِنَّ اللّه عَزَّ وَ جَلَّ أَحَبَّ الكَذِبَ فِى الصَّلاحِ و َأبغَضَ الصِّدقَ فِى الفَسادِ؛

خداوند عزوجل، دروغى را كه باعث صلح و آشتى شود دوست دارد و از راستى كه باعث فتنه شود بيزار است.

من لا يحضره الفقيه ج۴، ص ۳۵۳، ح۵۷۶۲

۱۰- پيامبر صلى الله عليه و آله

الصدق طمأنينة و الكذب ريبة

راستگويى [مايه] آرامش و دروغگويى [مايه] تشويش است.

نهج الفصاحه ص ۵۴۸ ، ح ۱۸۶۴

۱۱- پيامبر صلى الله عليه و آله

اعْلَمْ أَنَّ الصِّدْقَ مُبَارَكٌ وَ الْكَذِبَ مَشْئُوم‏

بدان كه راستگويى، پر بركت است و دروغگويى، شوم.

تحف العقول ص ۱۴

۱۲- حضرت محمد صلى الله عليه و آله

أَنَا زَعِيمٌ بِبَيْتٍ فِي رَبَضِ الْجَنَّةِ وَ بَيْتٍ فِي وَسَطِ الْجَنَّةِ وَ بَيْتٍ فِي أَعْلَى الْجَنَّةِ لِمَنْ تَرَكَ الْمِرَاءَ وَ إِنْ كَانَ مُحِقّاً وَ لِمَنْ تَرَكَ الْكَذِبَ وَ إِنْ كَانَ هَازِلًا وَ لِمَنْ حَسُنَ خُلُقُهُ.

من براى كسى كه بگو مگو را رها كند، هر چند حق با او باشد و براى كسى كه دروغ گفتن را اگر چه به شوخى باشد، ترك گويد و براى كسى كه اخلاقش را نيكو گرداند، خانه اى در حومه بهشت و خانه اى در مركز بهشت و خانه اى در بالاى بهشت ضمانت مى كنم.

خصال ص ۱۴۴، ح ۱۷۰

۱۳- پيامبر صلى الله عليه و آله

عَلَيكُم بِالصِّدقِ فَاِنَّهُ مَعَ البِرِّ وَ هُما فِى الجَنَّةِ وَ ايّاكُم وَ الكِذبِ فَاِنَّهُ مَعَ الفُجورِ وَ هُما فِى النّارِ ؛

شما را سفارش مى كنم به راستگويى، كه راستگويى با نيكوكارى همراه است و هر دو در بهشت اند و از دروغگويى بپرهيزيد كه دروغگويى همراه با بدكارى است و هر دو در جهنم اند.

نهج الفصاحه ص ۵۷۲ ، ح ۱۹۷۶

 

۱۴- حضرت محمد صلى الله عليه و آله

اَلكَذِبُ يَنقُصُ الرِّزقَ؛

دروغ، روزى را كم مى كند.

نهج الفصاحه ص ۳۷۳ ، ح ۱۰۸۷

 

۱۵-امام صادق عليه السلام

سِتَّةٌ لَا تَكُونُ فِي مُؤْمِنٍ الْعُسْرُ وَ النَّكَدُ وَ الْحَسَدُ وَ اللَّجَاجَةُ وَ الْكَذِبُ وَ الْبَغْيُ.

شش (صفت) در مومن نيست: سخت گيرى، بى خيرى، حسادت، لجاجت، دروغگويى و تجاوز.

تحف العقول ص۳۷۷

۱۶- پيامبر صلى الله عليه و آله

مَنْ عَامَلَ النَّاسَ فَلَمْ يَظْلِمْهُمْ وَ حَدَّثَهُمْ فَلَمْ يَكْذِبْهُمْ وَ وَعَدَهُمْ فَلَمْ يُخْلِفْهُمْ فَهُوَ مِمَّنْ كَمُلَتْ ْ مُرُوَّتُه‏ وَ ظَهَرَتْ عَدَالَتُهُ وَ وَجَبَتْ أُخُوَّتُهُ وَ حَرُمَتْ غَيْبَتُهُ.

هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نكند، دروغ نگويد و خلف وعده ننمايد، جوانمرديش كامل، عدالتش آشكار، برادرى با او واجب و غيبتش حرام است.

تحف العقول ص ۵۷ – خصال ص ۲۰۸، ح ۲۸

۱۷- امام على عليه السلام

لَا تَسْتَشِرِ الْكَذَّابَ فَإِنَّهُ كَالسَّرَابِ يُقَرِّبُ عَلَيْكَ الْبَعِيدَ وَ يُبَعِّدُ عَلَيْكَ [إِلَيْكَ‏] الْقَرِيب‏

با دروغگو مشورت نكن، چون دروغگو، مانند سراب، دور را در نظرت نزديك نشان مى دهد و نزديك را دور.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص ۴۴۲ ، ح ۱۰۰۹۲

۱۸- امام على عليه السلام

لَوْ تَمَيَّزَتِ الْأَشْيَاءُ لَكَانَ الصِّدْقُ مَعَ الشَّجَاعَةِ وَ كَانَ الْجُبْنُ مَعَ الْكَذِب‏

اگر خصلت ها از يكديگر متمايز و جدا شوند، هر آينه راستى با شجاعت باشد و بزدلى با دروغ.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص ۲۱۹ ، ح ۴۳۴۹

۱۹- امام صادق عليه السلام

تَركُ الحُقوقِ مَذَلَّةٌ وَ إِنَّ الرَّجُلَ يَحتاجُ إِلى أَن يَتَعَرَّضَ فيها لِلكَذِبِ؛

ندادن حقوق (ديگران) ذلّت مى آورد و انسان در اين باره مجبور به دروغ گفتن مى شود.

تحف العقول ص ۳۶۰

۲۰- امام حسن عسکری علیه السلام

جُعِلتِ الخَبائِثُ فی بَیت وَ جُعِل مِفتاحُهُ الکَذِبَ؛

تمام پلیدیها در خانه ای قرار داده شده و کلید آن دروغگویی است.

نزهة الناظر و تنبیه الخاطر ص ۱۴۵ – بحار الانوار(ط-بیروت) ج ۷۵ ، ص ۳۷۷

۲۱- امام على عليه السلام

اَدَّبْتُ نَفْسى فَما وَجَدْتُ لَها بِغَيرِ تَقْوَى الاْلهِ مِنْ اَدَبِ
فى كُلِّ حالاتِها وَ اِن قَصُرَتْ اَفْضَلَ مِنْ صَمْتِها عَنِ الْكَذِبِ
وَ غيبَةِ النّاسِ اَن غيبَتَهُم حَرَّمَها ذُوالْجَلالِ فِى الْكُتُبِ
اِن كانَ مِن فِضَّةٍ كَلامُكِ يا نَفْسُ فَاِنَّ السُّكوتَ مِن ذَهَبِ؛

به ادب و تربيت نفس خود پرداختم و براى ‏آن / ادبى بهتر از تقواى الهى در تمام حالاتش نيافتم
و اگر از پس اين امر برنيامد / براى آن چيزى بهتر از دم فروبستن از دروغ نيافتم
و از غيبت مردمان، همانا غيبت آنان را / خداوند با عظمت در كتاب‏ها حرام كرده است
اى نفس، اگر سخن تو / نقره است، سكوت طلاست

دیوان امیرالمومنین ص ۶۹

۲۲- امام صادق عليه السلام

الْمُؤْمِنُ لَا يُخْلَقُ عَلَى الْكَذِبِ وَ لَا عَلَى الْخِيَانَةِ وَ خَصْلَتَانِ لَا يَجْتَمِعَانِ فِي الْمُنَافِقِ سَمْتٌ حَسَنٌ وَ فِقْهٌ فِي سُنَّةٍ.

مؤمن در سرشتش دروغ و خيانت نيست و دو صفت است كه در منافق جمع نگردد: سيرت نيكو و دين شناسى.

بحار الانوار(ط-بیروت) ج ۷۵ ، ص ۲۵۱ – تحف العقول ص۳۶۷

۲۳- امام على عليه السلام

تَحَرِّى الصِّدقِ وَ تَجَنُّبُ الكَذِبِ اَجمَلُ شيمَةٍ وَ اَفضَلُ اَدَبٍ؛

راستگو بودن و پرهيز نمودن از دروغ، زيباترين اخلاق و بهترين ادب است.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص ۲۱۷ ، ح ۴۲۹۴

۲۴- امام على عليه السلام

اَلصّادِقُ عَلى شَفا مَنجاةٍ وَ كَرامَةٍ وَ الكاذِبُ عَلى شُرُفِ مَهواةٍ وَ مَهانَةٍ؛

راستگو در آستانه نجات و بزرگوارى است و دروغگو در لبه پرتگاه و خوارى.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص ۱۱۷ ، خطبه ۸۶

۲۵- امام على عليه السلام

يَبلُغُ الصّادِقَ بِصِدقِهِ ما يَبلُغُهُ الكاذِبَ بِاحتيالِهِ؛

راستگو، با راستگويى خود به همان مى رسد كه دروغگو با حيله گرى خود.

غررالحکم و درر الکلم ص ۸۰۹

۲۶- امام موسى كاظم عليه السلام

اَداءُ الاَمانَةِ وَ الصِّدقُ يَجلِبانِ الرِّزقَ، و َالخيانَةُ وَ الكَذِبُ يَجلِبانِ الفَقرَ وَ النِّفاقَ؛

اداى امانت و راستگويى روزى را زياد مى كند و خيانت و دروغگويى باعث فقر و نفاق مى شود.

تحف العقول ص ۴۰۳

۲۷- امام باقر عليه السلام

إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ لِلشَّرِّ أَقْفَالًا وَ جَعَلَ مَفَاتِيحَ تِلْكَ الْأَقْفَالِ الشَّرَابَ وَ الْكَذِبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرَابِ.

به راستى كه خداوند عزوجل براى شر قفل هايى گذارد و كليد آن قفل ها را شراب قرار داد و دروغ از شراب بدتر است.

كافى(ط-الاسلامیه) ج ۲، ص ۳۳۹، ح ۳

۲۸- امام صادق عليه السلام

الْكَلَامُ ثَلَاثَةٌ صِدْقٌ وَ كَذِبٌ وَ إِصْلَاحٌ بَيْنَ النَّاسِ قَالَ قِيلَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا الْإِصْلَاحُ بَيْنَ النَّاسِ قَالَ تَسْمَعُ مِنَ الرَّجُلِ كَلَاماً يَبْلُغُهُ فَتَخْبُثُ نَفْسُهُ فَتَلْقَاهُ فَتَقُولُ سَمِعْتُ مِنْ فُلَانٍ قَالَ فِيكَ مِنَ الْخَيْرِ كَذَا وَ كَذَا خِلَافَ مَا سَمِعْتَ مِنْهُ.

سخن سه گونه است: راست و دروغ و اصلاح ميان مردم به آن حضرت عرض شد: قربانت اصلاح ميان مردم چيست؟ فرمودند: از كسى سخنى درباره ديگرى مى شنوى كه اگر سخن به گوش او برسد، ناراحت مى شود. پس تو آن ديگرى را مى بينى و بر خلاف آنچه شنيده اى، به او مى گويى: از فلانى شنيدم كه در خوبى تو چنين و چنان مى گفت.

كافى(ط-الاسلامیه) ج۲، ص ۳۴۱، ح ۱۶

۲۹- امام على عليه السلام

لا تُحَدِّثِ النّاسَ بِكُلِّ ما سَمِعتَ بِهِ، فَكَفى بِذلِكَ كَذِبا؛

هر چه را شنيدى براى مردم بازگو مكن، كه همين براى دروغگويى (تو) كافى است.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص ۴۵۹ ، از نامه ۶۹

۳۰- امام على عليه السلام

اَمرانِ لا يَنفَكّانِ مِنَ الكَذِبِ: كَثرَةُ المَواعيدِ، وَ شِدَّةُ الاعتِذارِ؛

دو چيز از دروغ جدا نمى شود: بسيار وعده دادن و به شدت عذرخواهى نمودن.

شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج ۲۰، ص ۲۸۷، ح ۲۸۲

۳۱- امام على عليه السلام

اَلكَذِبُ فِى العاجِلَةِ عارٌ وَ فِى الآجِلَةِ عَذابُ النّارِ؛

دروغ در دنيا ننگ و عار است و در آخرت عذاب جهنم.

غررالحکم و درر الکلم ص ۹۱ ، ح ۱۷۳۷

۳۲- امام على عليه السلام

لَيسَ لِكَذوبٍ اَمانَةٌ، وَ لا لِفُجورٍ صيانَةٌ؛

دروغگو امانتدار نيست و بدكار، نگهدارنده اسرار.

تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص ۲۲۰ ، ح ۴۳۸۷

۳۳- پيامبر صلى الله عليه و آله

اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَصديقا لِلنّاسِ اَصدَقُهُم حَديثا وَ اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَكذيبا اَكذَبُهُم حَديثا؛

هر كس راستگوتر است سخن مردم را بيشتر باور مى كند و هر كس دروغگوتر است مردم را بيشتر دروغگو مى داند.

نهج الفصاحه ص ۲۷۲ ، ح ۵۹۱

۳۴- پيامبر صلى الله عليه و آله

ثلاث من كنّ فيه فهو منافق و إن صام و صلّى و حجّ و اعتمر و قال: «إنّي مسلم» من إذا حدّث كذب و إذا وعد أخلف و إذا ائتمن خان.

سه چيز است كه در هر كس باشد منافق است اگر چه روزه دارد و نماز بخواند و حج و عمره كند و بگويد من مسلمانم، كسى كه هنگام سخن گفتن دروغ بگويد و وقتى كه وعده دهد تخلف نمايد و چون امانت بگيرد، خيانت نمايد.

نهج الفصاحه ص ۴۲۲ ، ح ۲۸۰

۳۵- پيامبر صلى الله عليه و آله

آیَةُ المُنافِقِ ثَلاثٌ: اِذا حَدَثَ کَذِبَ وَ اِذا وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِذا اؤتُمِنَ خانَ؛

نشان منافق سه چیز است: ۱ – سخن به دروغ بگوید . ۲ – از وعده تخلف کند .۳ – در امانت خیانت نماید .

نهج الفصاحه ص ۱۵۶ ، ح ۷

دروغ در قرآن

۱- «فی قلوبهم مرض فزادهم الله مرضـا ولهم عذاب الیم بما کانوا یکذبون؛

در دلهای آنان یک نوع بیماری است خداوند بر بیماری آنان افزوده و به خاطر دروغ‎هایی که می‌گفتند، عذاب دردناکی در انتظار آنهاست.» بقره/سوره۲، آیه۱۰.

۲- اولـئک اصحـب النار هم فیها خــلدون• یوم یبعثهم الله جمیعـا فیحلفون له کما یحلفون لکم ویحسبون انهم علی شیء الا انهم هم الکـذبون.

هرگز اموال و اولادشان آنها را از عذاب الهی حفظ نمی‌کند آنها اهل آتشند و جاودانه در آن می‌مانند! • (به خاطر بیاورید) روزی را که خداوند همه آنها را برمی‌انگیزد، آنها برای خدا نیز سوگند (دروغ) یاد می‌کنند همان گونه که (امروز) برای شما یاد می‌کنند و گمان می‌کنند کاری می‌توانند انجام دهند بدانید آنها دروغگویانند.» مجادله/سوره۵۸، آیه ۱۷ و ۱۸

۳- دروغگو مستحق لعنت و سزاوار خشم پروردگار عالم است. معنی سوره نور آیه ۷

۴- و مگوئید آنچه را که وصف می کند آن را زبان های شما به دروغ در احکام خدا که این حلال است و این حرام چنین می گویید و توصیف می کنید بر خلاف واقع تا افتراء بزنید بر خدا دروغ را آن کسانی که افتراء می زنند به خدا دروغ را رستگار نمی شوند. معنی سوره نحل آیه ۱۱۵

۵- برخورداری کمی است در دنیا دروغ گویان را و برای ایشان عذابی دردناک است در آخرت. معنی سوره نحل آیه ۱۱۶

۶- آگاه باشید مردم که برای خداست دین خالص نه دین مخلوط با غیر خدا آن کسانی که گرفتند سوای خدا دوستانی برای پرستش گویند نمی پرستم این ها را مگر برای آنکه نزدیک گردانند این بت ها ما را به خدا. نزدیکی کامل البته خدا حکم می کند میانه ایشان در آن چه اختلاف می کنند در دین خود ، خدا راه نمی نماید کسی را که او دروغگو و ناسپاس است. معنی سوره زمر آیه ۲

پیشنهادی: همه چیز درباره عواقب دروغ گفتن

آیات و حدیث درباره دروغ _ دانشچی

ℹ️ اشتراک گذاری به دوستان خود:

2 دیدگاه

  1. دروغ توسط هر کس در هیچ شکل و توجیهی پذیرفتنی نیست مگر در عالم قدرت و یا سیاست. شکست در صداقت بهتر از پیروزی با نیرنگ و دروغ است. حق همیشه پیروز نیست و تداوم قدرت باطل، فرصت ازمایش حقجویان است اگر حق با روش شیطانی دروغ و نیرنگ پیروز شود، دیگر حق محسوب نمیشود ممکن است به پیروزی برسد اما باطلی را رایج کرده که بمراتب بدتر از شکست در مقابل باطل است و جامعه را ناامن و بی اعتماد میکند.

  2. هویت انسان هر چقدر پست باشد پست تر از آن داشتن هویت دروغین است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *