معنی بیت ” ای شکم خیره به نانی بساز “

همه چیر درباره معنی بیت ای شکم خیره به نانی بساز  *** تا نکنی پشت به خدمت دو تا

در ادامه با معنی و مفهوم و آرایه های این بیت زیبا از جناب سعدی در حکایت عمر گران مایه آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.

معنی بیت چیست؟

ای شکم خیره به نانی بساز

معنی: ای کسی که شکم‌پروری! به اندک نان و غذایی قانع باش و روزگارت را بگذران.

شکم خیره: شکم گستاخ، شکم پرور، کسی که پرخوری بیجا دارد.

تا نکنی پشت به خدمت دو تا

معنی: تا مجبور نشوی به خاطر زیاده خواهی های شکمت، پیش این و آن کمر خم کنی (ذلیلانه به خدمت آن ها در بیایی)

آرایه های بیت

🔸 پشت به خدمت دوتا کردن کنایه از سر تعظیم بر آستان کسی فرود آوردن.

🔸 به نانی ساختن: کنایه از قانع شدن به غذای کم است.

مفهوم بیت چیست؟

این بیت، برگرفته از یکی از حکایات جناب سعدی در کتاب گلستان است. ایشان حکایت دو برادری را می آورد که یکی توانگر و ثروتمند است و دیگری درویشی فقیر. برادر ثروتمند از فقیر می خواهد در دربار شاه خدمت کند و برایش سر تعظیم فرود آورد تا از این راه ثروتمند گردد.

اما درویش که عزت نفس خویش برایش مهم است، هرگز راضی نمی شود که با چنین خفت و خواری بخواهد زندگی خود را بگذراند. به همین دلیل توصیه می کند که آدمی اگر خودش کار کند و عرق بریزد و با غذای کم زندگی اش را بگذراند، بهتر از این است که پیش کسی خم و راست شود.

به طور کلی، این بیت ارزش کار کردن را نشان می دهد. انسانی که تلاش می کند تا زندگی خود را بدون درازکردن دستش جلوی دیگری اداره کند، هیچ گاه خفت را نمی پذیرد.

بیشتر بخوانید: زندگینامه سعدی

اختصاصی-دانشچی