نقش زنگ تفریح در مدرسه
همه ما این اصل را باور داریم که مدرسه بعد از خانواده اصلیترین محیط برای رشد، آموزش و تربیت کودکان و نوجوانان میباشد. در واقع مدرسه برای کودکان و نوجوانان، مهمترین مکان برای اجتماعی شدن است. تجربیاتی که دانش آموزان در مدرسه به دست میآورند میتواند در نگرش آنان نسبت به آینده خود و جامعه اثر بگذارد. در این بین اگر بگوییم که علاوه بر آموختن دروس، وجود زنگ تفریح نیز دریادگیری کودکان اثری بسیار مثبت دارد برای شما تعجبآور باشد.
اما در حقیقت زنگ تفریح نیز از جمله مواردی است که باعث رشد و کمک به یادگیری بهتر کودک میشود که ما از آن به عنوان آموزش پنهان نام میبریم. در این مطلب ما سعی داریم به شما بگوییم که اثرات زنگ تفریح بر روی یادگیری کودکان چیست و این مدت زمان پانزده دقیقهای چقدر میتواند مفید واقع شود.
زنگ تفریح چیست؟
واژه زنگ تفریح در مدارس و موسسات آموزشی برای اعلان وقت استراحت و تفریح به دانش آموزان و کارکنان به کار میرود. به زبان سادهتر این زنگ مدت زمان مخصوصی برای دانش آموزان در مدارس ایجاد میکند که به تفریح و استراحت بپردازند و معمولا بین کلاسها یا فعالیتهای تحصیلی برگزار میشود و جزو برنامههای روزانه در تمامی مدارس و موسسات آموزشی کشور در نظر گرفته شده است.
با خوردن این زنگ دانش آموزان و معلمان از کلاسها و فعالیتهای اموزشی خارج میشوند و به انجام فعالیتهای غیر تحصیلی مشغول میگردند. این فعالیتهای غیر تحصیلی و تفریحی باید مناسب محیط مدرسه بوده و با قوانین مدارس و مراکز آموزشی مطابقت داشته باشد. هرچند گاهی با مقرراتی که غالباً برای دانش آموزان توجیه نشده است و غیر قابل درک میباشد، کارکنان مدرسه این قوانین را وضع میکنند که در این صورت فرصت تفریح و بازی از کودک گرفته میشود. مانند: “توپ نیاورید” “جیغ نکشید” “روی زمین خط نکشید” “سروصدا نکنید” و امثال آن. ولی باید بدانیم که این مدت زمان مخصوص دانش آموزان است.
اهمیت و نقش زنگ تفریح در مدرسه
هدف از وجود زنگ تفریح ایجاد تعادل در برنامههای روزانه در موسسات آموزشی و جلوگیری از خستگی دانش آموزان از فعالیت تحصیلی میباشد. دانش آموزان در این زمان به فعالیتهای غیر تحصیلی مانند بازی، ورزش، گفتگو و ارتباط با دوستان و خوردن خوراکیهای سالم و امثال آن میپردازند تا استراحتی داشته باشند و با پرداختن به یک فعالیت تفریحی مناسب به یک احساس خوب و شادی دست پیدا کرده تا با بدست آوردن انرژی بیشتر برای افزایش و بهتر شدن یادگیری و کلاس بعدی آمادگی داشته باشند.
در واقع زنگ تفریح فرصتی است تا دانش آموزان با گروههای سنی مختلف و با بازیهای گروهی با یکدیگر دوست شوند و به نوعی اجتماعی شدن در مدرسه را تجربه کرده و یاد بگیرند. بدون شک زنگ تفریح بهترین زمانی است که همهی ما در مدارس تجربه میکنیم.
به عقیده کارشناسان امر بعد از یک مدت طولانی یادگیری و یا کار مداوم اگر ما استراحتی نداشته باشیم عملکرد مغز پایین آمده و کشش به کار و درس خواندن و تمایل وعلاقه به یادگیری کم می شود. مغز و چشم انسان نیز نیاز به استراحت دارد. پس با کمی استراحت و حتی خوردن یک میان وعده مناسب هنگام مطالعه و کار میتوان به سلامت مغز کمک کرد و از حواس پرتی جلوگیری نمود. بسیاری از معلمان فکر میکنند با گذاشتن زمان بیشتر بر روی مباحث تحصیلی میتوانند نتیجه بهتری داشته باشند گاهی برای افزایش تدریس برخی دروس همانند ریاضی و علوم حتی از زنگ ورزش نیز استفاده میکنند که این امر بسیار اشتباه میباشد. واقعیت این است که زنگ تفریح و فعالیت و بازیهای کودکان فرصتی را برای مغز فراهم میکند تا کودکان برای یاد گرفتن آمادهتر شوند. اگر دانش آموزان برای مدت زمان طولانی بنشینند، به اندازه کافی وارد فضای درسی نمیشوند و برخی از دانش آموزان نیز به طور کامل از فضای درس و کلاس خارج میشوند. که امری بسیار طبیعی است چون ذهن خسته دنبال راهی برای رهایی میگردد. هر چه به دقایق پایانی کلاس می رسیم یادگیری بچه ها کمتر میشود. تحرک و دادن یک وقفه استراحت به مغز باعث برگشت دوباره تمرکز میشود و کودکان بهتر میتوانند در بحثها شرکت کنند و وظایفشان را انجام دهند.
لازم به ذکر است که زنگ تفریح همچنین برای معلمان و کارکنان نیز با کاهش استرس و افزایش تمرکز و پایداری در تدریس بهتربسیار مفید میباشد. در واقع این مدت زمان به آنها این امکان را می دهد تا از فعالیتهای خارج از محیط تدریس یا کار استفاده کنند، و با استراحت انرژی خود را تجدید کنند.
و چقدر خوب است که گاهی پدر و مادرها نیز در زندگی برای خود زنگ تفریحی داشته باشند. بهتر است برای حفظ سلامتی جسمی و روحی خود گاهی به خودتان فرصتی بدهید تا با وقت گذراندن با دوستان، خواندن کتاب، ورزش کردن، دیدن فیلم یا سریال مورد علاقه تان، یا با داشتن هر فعالیتی که شما را شاد و خوشحال میکند هر چند برای یک مدت کوتاه از استرسها و فشارهای روزمره زندگی دور باشید. که بدون شک با داشتن روحیه بهتر و شادتر، جسم سالمتری خواهید داشت و محیط شادتری برای فرزندان خود رقم خواهید زد.
در واقع زنگ تفریح فقط در مدارس نیست میتوان زنگ تفریح را جزو سبک زندگی سالم دانست. هر گونه تنفسی در زندگی زنگ تفریح محسوب میشود.
نویسنده: مریم پور حسن