درباره دانشگاه جندی شاپور اهواز بیشتر بدانید!
اگر از دانشجویان خطه جنوب غرب ایران باشید، حتما نام دانشگاه جندی شاپور اهواز را شنیدهاید. اما آیا میدانید که سابقه این دانشگاه معروف به دوران امپراطوری ساسانیان بازمیگردد؟! بله؛ دانشگاه جندی شاپور یا گندی شاپور، دانشگاهی تاریخی و یکی از نخستین مجموعههای آموزشی در جهان بود که توسط شاپور اول بنا نهاده شد.
اگر قصد سفر به اهواز را دارید، مطلب زیر را بخوانید و با رزرو بلیط هواپیما سری به مجموعه آموزشی و تاریخی جندی شاپور در اهواز بزنید.
معرفی دانشگاه جندی شاپور
اگر بخواهیم بگوییم دانشگاه جندی شاپور در حال حاضر کجاست، باید بدانید که این دانشگاه در استان خوزستان، شهرستان اهواز واقع شده است. دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بزرگترین دانشگاه علوم پزشکی ایران و مهمترین دانشگاه علوم پزشکی استان خوزستان است. این دانشگاه یکی از دانشگاههای مادر و تیپ یک ایران شناخته میشود و از لحاظ تعداد مقالات در بین ۱۰ دانشگاه برتر کشور قرار دارد.
درباره دانشگاه جندی شاپور گفتنیها بسیار است. این مجموعه تنها یکی از مناطق تاریخی است که از دوران باشکوه حکومت ساسانیان حکایت میکند؛ بههمیندلیل گردشگران علاقمند به تاریخ، با خرید بلیط تهران اهواز خود را به این نقطه از ایران میرسانند تا از جاهای دیدنی اهواز دیدن کنند. اگر شما هم مشتاق دانستن تاریخچه و پیشینه این مکان باعظمت هستید، ادامه مطلب را مطالعه کنید.
دانشگاه جندی شاپور اهواز چه زمانی تاسیس شد؟
در مهرماه سال ۱۳۳۴ خورشیدی دانشگاهی به نام دانشگاه «گندی شاپور» در شهر اهواز افتتاح شد و سپس نام آن به جندی شاپور تغییر کرد. این دانشگاه که به یاد و نام دانشگاه باستانی گندی شاپور ساخته شده بود، در نزدیکی رودخانه کارون و در همسایگی باغ گیاهان گرمسیری قرار داشت. طراحی و معماری بنای دانشگاه را معماران مشهوری مانند کامران دیبا و آندره گدار برعهده داشتند؛ از این رو معماری این دانشگاه همچنان منحصربهفرد است.
اولین دانشکدۀ این دانشگاه تازهتأسیس، دانشکده کشاورزی بود. سپس رشتهها و دانشکدههای ادبیات، ریاضی و پزشکی نیز اضافه شدند. پس از مدتی دانشکده پزشکی و علوم وابسته، از دانشگاه جندی شاپور جدا شد و نام «دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور» را به خود گرفت که یکی از دانشگاههای مطرح کشور است. اگر میخواهید رتبه دانشگاه جندی شاپور اهواز در جهان را بدانید، باید بگوییم در آخرین رتبهبندی دانشگاههای جهان که در سال ۲۰۲۳ میلادی براساس مرجعیت علمی توسط موسسه لایدن انجام شد، این دانشگاه در رتبه ۱۲۳۶ جهانی ایستاده است.
نام دانشگاه جندی شاپور سابق که در حال حاضر رشتههایی به جز رشتههای علوم پزشکی را میزبانی میکند، به پاس رشادتهای شهید دکتر مصطفی چمران به «دانشگاه شهید چمران اهواز» تغییر کرد.
آنچه خواندید سرگذشت دانشگاه جندی شاپور کنونی بود که در دوران معاصر تأسیس شده است؛ اما داستان دانشگاه جندی شاپور باستانی که نام آن را بر دانشگاه فعلی نهادهاند، به دوران ساسانیان برمیگردد که در بخش بعدی به آن میپردازیم.
دانشگاه باستانی گندی شاپور در دزفول
دانشگاه جندی شاپور در زمان ساسانیان
آنچه امروزه ما به لحاظ تاریخی به عنوان دانشگاه جندی شاپور میشناسیم، یادگاری از دانشگاهی باستانی است که تأسیس آن به دوران ساسانیان و حکومت شاپور اول برمیگردد. وی، که دومین شاه ساسانی بود، در سال ۲۶۱ میلادی دستور داد در میانۀ شهرهای شوش و دزفول، شهری بزرگ ساخته شود که به «گندی شاپور» شهرت یافت. این نام که معادل امروزی آن «بهتر از آنتیوخ را شاپور ساخته» ترجمه میشود، شکوه و عظمت آن شهر را نشان میدهد. او این شهر را با کمک معماران و مهندسان رومی و در پی شکستهای متعدد رومیان از ایرانیان بنا کرد.
ده سال بعد، یعنی در سال ۲۷۱ میلادی، شاپور اول دستور داد نخستین دانشگاه جهان به نام دانشگاه گندی شاپور در این شهر تاسیس شود. کتابخانه این دانشگاه نیز محل گردآوری جلدهای بیشماری از کتابهای علمی یونانیان، هندیان و سریانیها بوده است. وی همچنین با دعوت دانشمندان متعدد ایرانی، رومی و یونانی، پرورش دانشمندان جوان از سراسر سرزمینهای تحت قلمرو خود را آغاز کرد. در آن دوران رشتههای تحصیلی این دانشگاه شامل علوم طبیعی، ریاضیات، فلسفه و الهیات میشد.
این مرکز آموزشی در دوران اورمزد شاپور، سومین شاه ساسانی نیز پیشرفت کرده و وسعت بیشتری به دست آورد. تا اینکه در زمان حکومت خسرو انوشیروان، بیستویکمین شاه ساسانی، تئودوسیوس یونانی وارد آن شد. تئودوسیوس پزشک معروفی بود که به عنوان استاد در این دانشگاه مشغول به کار شد. با حضور او، رشتههای گیاهپزشکی، جراحی، روانشناسی، دامپزشکی و داروسازی نیز به لیست رشتههای دانشگاه گندی شاپور راه پیدا کرد.
در این دوران، که دوران اوج شکوه و اقتدار دانشگاه جندی شاپور اهواز بود، اساتید دیگری نیز از سرزمینهایی مانند هند وارد ایران شدند. اما با ورود اسلام به ایران، شکوه و فروغ آن رو به تاریکی نهاد. البته خوشبختانه اهمیت علمی و ماهیت فرهنگی این دانشگاه به حدی شناختهشده بود که از گوشهچشم خلفای اعراب در ایران نیز دورنماند. همین موضوع باعث شد از آسیب و گزند حاکمان تاریخی در امان بماند تا امروزه به ما برسد.
دانشگاه گندی شاپور در زمان ساسانیان
زیبایی دانشگاه جندی شاپور و معماری کامران دیبا
همانطور که گفتیم، دانشگاه جندی شاپور سابق (دانشگاه شهید چمران فعلی) با معماری کامران دیبا و آندره گدار ساخته شد. با توجه به آنکه قرار بود دانشگاه در یک زمین کاملاً عریان احداث شود و طرح جامعی نیز در ذهن مسئولان وجود نداشت، معماران توانستند با دست باز، فضاها و ساختمانهای مختلف این دانشگاه را حول محور یک پیادهراه مرکزی طراحی و اجرا کنند. در طول پیادهرو مرکز دانشگاه جندی شاپور اهواز، فضاهایی با مقیاسهای گوناگون و با کاربریهای مختلف خلق شد.
ساختمان شماره ۱ دانشگاه رو به خیابان قرار دارد و محل اجتماع دانشجویان به شمار میآید. این بنا، که دو برج نیز در دو طرف آن به چشم میخورد، به شکل دروازهای ورودی عمل میکند و نقطه آغازین مسیر پیادهرو است. در ادامۀ مسیر و پس از فضاهای سبز، مسجد دانشگاه قرار دارد که از لحاظ معماری یکی از بناهای شاخص دانشگاه است. در سنت معماری مساجد ایرانی، حیاط مسجد به گونهای ساخته میشد که به عنوان رابط میان مسجد و بازار عمل میکرد. از این رو حیاط مسجد تنها یک حیاط نبود، بلکه به عنوان محلی برای گفتوگوی بازاریان، تعامل میان خریدار و فروشنده و حتی معاملات تجاری محسوب میشد.
کامران دیبا با الهام از این نقش کلیدی حیاط در معماری سنتی مساجد ایرانی، این الگو را برای مسجد دانشگاه جندی شاپور نیز در نظر گرفته بود و یک حیاط باصفا برای آن طراحی کرد که بیارتباط با سایر فضاهای دانشگاه هم نباشد.
ساختمان مسجد در نقطه تلاقی سه مسیر اصلی دانشگاه قرار دارد و حیاط آن میتواند مبدأ و مقصد عابران باشد. این مسجد با استفاده از آجرهای گندمگون ساخته شده و گنبد و مناره فیروزهای رنگ آن مانند نگینی میدرخشد. از وجوه برجستۀ مسجد دانشگاه جندی شاپور عدم وجود کاشیکاریهای فیروزهایرنگ مرسوم و استفاده از حداقل رنگ در تزئینات آن است.
جاهای دیدنی اطراف دانشگاه جندی شاپور
پس از بازدید از بنای زیبای این دانشگاه، میتوانید از مجتمع تفریحی و بولینگ ساحل، در نزدیکی آن هم تفریح کنید و یا روی پل پنجم که از روی رودخانه زیبای کارون میگذرد، عکسهای خاطرهانگیز بگیرید. این مجموعه آموزشی همچنین فقط نیم ساعت با فرودگاه اهواز فاصله دارد؛ بنابراین میتوانید بازدید از آن را به روز آخر سفر خود موکول کرده و با پرواز اهواز به تهران به پایتخت برگردید.
دانشگاه چمران اهواز؛ از مجموعههای جداشده از دانشگاه جندی شاپور
امکانات دانشگاه جندی شاپور اهواز
دانشگاه جندی شاپور اهواز به عنوان یکی از دانشگاههای برتر کشور در حوزه علوم پزشکی از امکانات متنوعی برخوردار است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- ۱۰ خوابگاه دخترانه، پسرانه و متاهلی؛
- استخر خصوصی برای دانشجویان، اساتید و کارکنان دانشگاه؛
- کتابخانهای مشتمل بر ۴۸۰۰۰ جلد کتاب، پایاننامه و منابع چندرسانهای؛
- کلینیک تخصصی دندانپزشکی.
آدرس و شماره تماس دانشگاه جندی شاپور اهواز
همانطور که بالاتر توضیح دادیم، دانشگاه قدیمی جندی شاپور امروزه به دو دانشگاه چمران و دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تفکیک شده است. البته این دو دانشگاه در یک پردیس قرار دارند؛ اما مسیر دسترسی به هریک متفاوت است.
- آدرس بیمارستان علوم پزشکی جندی شاپور اهواز: بلوار گلستان، نرسیده به میدان دانشگاه، بلوار علوم پزشکی
- سایت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز: ajums.ac.ir
- شماره تلفن: ۰۶۱۳۳۱۱۰۰۰۰
دانشگاه شهید چمران اهواز نیز که به رشتههای مهندسی، ریاضیات، علوم پایه، روانشناسی و تربیت بدنی اختصاص دارد، در نشانی زیر واقع شده است:
- آدرس دانشگاه شهید چمران اهواز: انتهای بلوار گلستان، ضلع جنوبی میدان دانشگاه
- سایت دانشگاه شهید چمران اهواز: scu.ac.ir
- تلفن: ۰۶۱۳۳۲۲۶۶۰۰
سفر به اهواز با بلیط هواپیما ارزان تریپ
در این مطلب با یکی از قدیمیترین دانشگاههای جهان، یعنی دانشگاه جندی شاپور آشنا شدید. این دانشگاه در حاشیه رود کارون واقع شده و به حدی زیباست که یکی از دوستداشتنیترین روزهای سفرتان را رقم میزند. البته بقایای دانشگاه گندی شاپور ساسانیان در محوطه باستانی گندی شاپور، در ۱۷کیلومتری شهر دزفول قرار دارد که با خرید بلیط هواپیما دزفول میتوانید از آن دیدن کنید.
آژانس هواپیمایی تریپ با فروش بلیط پرواز به مقصد تمامی فرودگاههای داخلی و فرودگاههای بینالمللی خارجی، سالهاست که همراه و هممسیر گردشگران عزیز ایرانی است. شما میتوانید برای خرید بلیط هواپیما با قیمت مناسب به وبسایت تریپ به آدرس www.trip.ir مراجعه کنید.