درباره فلاسک بیشتر بدانید!
فلاسک(Vacuum flask) یا دمابان ظرفی است که برای حفظ دمای مایعات، چای، قهوه و مواد غذایی گرم یا سرد در مدت زمان طولانی استفاده میشود. شاید برای شما جالب باشد که این ظرف ساده چطور میتواند به ما در طول روز، سفرها، کمپینگ و … کمک کند با ما همراه باشید.
تاریخچه فلاسک
تاریخچه این ظرف به اواخر قرن نوزدهم باز میگردد. در سال ۱۸۹۲، سر جیمز دیوئر، فیزیکدان و شیمیدان اسکاتلندی، فلاسک خلاء را اختراع کرد. دیوئر این فلاسک را برای نگهداری نمونههای مایع در آزمایشگاهها طراحی کرد. او از دو بطری شیشهای استفاده کرد که یکی درون دیگری قرار میگرفت. فضای خالی بین دو بطری از هوا خالی شده بود. این خلاء مانع از انتقال گرما از طریق رسانایی یا همرفت میشد.
در سال ۱۹۰۴، دو دمنده شیشه آلمانی، رینولد برگر و آلبرت اشنانبرنر، فلاسک دیوئر را برای استفاده تجاری اصلاح کردند. آنها فلاسک را از شیشه ضخیمتر ساختند و درپوشی برای آن طراحی کردند. این دو دمنده شیشه نام «ترموس» را برای فلاسک خود انتخاب کردند. این نام از کلمه یونانی «thermos» به معنای «گرم» گرفته شده است که به سرعت محبوبیت پیدا کردند و به سرعت در سراسر جهان گسترش یافتند.
فلاسک چیست؟
فلاسکها معمولاً از دو بطری با دیوارههای نازک ساخته میشوند که یکی درون دیگری قرار میگیرد. فضای خالی بین دو دیواره از هوا خالی شده است. این خلاء مانع از انتقال گرما از طریق رسانایی یا همرفت میشود. در برخی از فلاسکها، دیوارههای داخلی و خارجی با فلز یا پلاستیکی با ضریب انعکاس بالا پوشانده میشود تا از انتقال گرما از طریق تابش نیز جلوگیری شود. فلاسکها از مواد مختلفی مانند شیشه، استیل و پلاستیک ساخته میشوند که ظرفیتهای مختلفی دارند.
طرز کار فلاسک
بر اساس قوانین ترمودینامیک اشیای گرم با انتقال گرمای خود به محیط اطراف، سرد میشوند و اشیای سرد نیز با انتقال سرما به محیط پیرامون گرم خواهند شد. فلاسک مانع از جریان یافتن سرما و گرمای مایعات به خارج ظرف میشود. انتقال گرما از طریق تابش، هدایت یا رسانی و تابش انجام میگیرد.
هنگامی که مایع یا ماده غذایی گرم در فلاسک بریزید، گرما از طریق رسانایی به دیوارههای داخلی منتقل میشود. دیوارههای داخلی به دلیل نازکی و ضریب رسانایی پایین، گرمای کمی را به بطری خارجی منتقل میکنند. فضای خلاء بین دو بطری نیز مانع از انتقال گرما از طریق همرفت میشود. در برخی از فلاسکها، دیوارههای داخلی و خارجی با فلز یا پلاستیکی با ضریب انعکاس بالا پوشانده میشود تا از انتقال گرما از طریق تابش نیز جلوگیری شود.
اجزای اصلی
اجزای اصلی یک فلاسک عبارتند از:
بطری داخلی: این بطری از جنس شیشه، استیل یا پلاستیک ساخته میشود که مایعات درون آن قرار میگیرند.
بطری خارجی: این بطری از جنس فلز یا پلاستیک ساخته میشود و دورتادور بطری داخلی را میپوشاند.
فضای خلاء: فضای خالی بین دو بطری است که مانع از انتقال گرما میشود.
درپوش: درپوش فلاسک از خروج مایع یا ماده غذایی از فلاسک جلوگیری میکند.
کاربرد
فلاسکها در طیف گستردهای از کاربردها استفاده میشوند، از جمله:
- نگهداری قهوه، چای، آبجو و سایر نوشیدنیهای گرم
- نگهداری سوپ، غذای کودک و سایر غذاهای گرم
- نگهداری دارو و سایر مواد شیمیایی
نکاتی برای افزایش طول عمر فلاسک
برای افزایش طول عمر فلاسک، باید نکات زیر را رعایت کنید:
– از پر کردن بیش از حد آن خودداری کنید. این کار باعث میشود که فشار هوا افزایش یابد و به درپوش آن آسیب برساند.
– از قرار دادن آن در معرض ضربه یا شوک حرارتی خودداری کنید. این کار میتواند باعث شکستن یا ایجاد خلاء در آن شود.
– به طور مرتب آن را تمیز کنید. این کار باعث جلوگیری از رشد باکتریها و کپکها میشود.
درباره ظروف سنگی