دانشچی پورتال جامع تحقیق و مقاله، مطالب علمی و هنری ، وبگردی و…
همه چیز درباره آتش سوزی جنگل و علل آن
آتش سوزی جنگل
آتش سوزی در جنگل ها یک نوع آتش سوزی بسیار وسیع و غیر قابل کنترل است که در طبیعت رخ می دهد. در ادامه با این پدیده طبیعت سوز آشنا می شوید! با دانشچی همراه باشید.
اصطلاح آتش‌سوزی جنگل فقط به آتش‌سوزی‌هایی که در جنگل روی می‌دهد اطلاق نمی‌شود بلکه این اصطلاح به دیگر آتش‌سوزی‌ها مشابهی که در طبیعت وحش مانند چمن‌زار، بیشه‌زار، بوته‌زار و خاک باتلاقی روی می‌دهد نیز گفته می‌شود. ساختمان‌ها نیز چنانچه آتش به آن‌ها سرایت کند می‌توانند درگیر این آتش‌سوزی شوند. از آن جایی که علت آتش‌سوزی جنگل متفاوت است، نتیجه‌ای که از خود برجا می‌گذارد همیشه منحصربه‌فرد است.
ویژگی آتش سوزی جنگلی
همهٔ آتش‌سوزی‌ها با سه ویژگی توصیف می‌شوند: ویژگی‌های فیزیکی، نوع سوخت و تأثیر آب‌وهوا بر روی آتش. چگونگی آتش‌سوزی جنگل و شدت آن‌ها بسته به ترکیب عواملی چون سوخت در دسترس، ویژگی‌های فیزیکی و آب و هوا دارد.
آتش‌سوزی‌های جنگل می‌توانند هم بزرگ، فاجعه بار و کنترل‌نشدنی باشند و ۰٫۴ تا ۴۰۰ کیلومتر مربع یا بیشتر را در بر بگیرند و هم کوچک باشند و فقط یک کیلومتر مربع یا کمتر را در بر بگیرند.
تفاوت آتش سوزی در جنگل ها با سایر آتش سوزی ها
آتش‌سوزی در جنگل با دیگر انواع آتش‌سوزی‌ها از نظر گستردگی، سرعت گسترش از منشأ، پتانسیل تغییر جهت ناگهانی و توانایی جهیدن از میان فضاهای خالی مانند جاده‌ها، رودخانه‌ها و دیگر نقاط اشتعال‌ناپذیر تفاوت دارد. آتش‌سوزی جنگل از نظر علت آتش‌سوزی، ویژگی‌های فیزیکی آن مانند سرعت پراکندگی، وجود مواد اشتعال‌پذیر و تأثیر آب‌وهوا بر آتش توصیف می‌شوند.
مناطقی که بیشتر در معرض آتش سوزیهستند
آتش‌سوزی جنگل پدیده‌ای معمول در استرالیا است، زیرا اقلیم این منطقه به‌طور کلی اقلیمی داغ و خشک است که همین اقلیم در همهٔ طول سال زندگی و زیرساخت‌های آن را در معرض خطر بسیار زیاد آتش‌سوزی قرار می‌دهد که این خطر در ماه‌های داغتر تابستان و بهار چند برابر می‌شود. در ایالات متحده هر ساله بین ۶۰٬۰۰۰ تا ۸۰٬۰۰۰ آتش‌سوزی جنگل روی می‌دهد که ۱۳ میلیون تا ۴۵ میلیون متر مربع زمین را هر ساله می‌سوزاند.
جلوگیری از آتش سوزی
راهبردها برای جلوگیری، تشخیص و خاموش کردن آتش‌سوزی جنگل در طی سال‌ها دگرگون شده‌اند و متخصصان مدیریت بین‌المللی آتش‌سوزی جنگل تشویق به پیشرفت بیشتر تکنولوژی و انجام پژوهش‌های بیشتر می‌نمایند.
یکی از تکنیک‌های بحث‌برانگیز آتش‌سوزی مصنوعی کنترل‌شده است. در این روش آتش‌سوزی‌های کوچکی برپا می‌کنند تا از میزان مواد اشتعال‌پذیر برای یک آتش‌سوزی بزرگ احتمالی بکاهند. برخی از آتش‌سوزی‌ها که در مناطق دورافتادهٔ جنگلی روی می‌دهند می‌توانند موجب ویرانی گستردهٔ خانه‌ها و دیگر دارایی‌های انسان که حد فاصل میان طبیعت وحش و شهر قرار دارند شوند.
عوامل موثر در آتش سوزی جنگل
چهار علت طبیعی اصلی برای آتش‌سوزی جنگل عبارتند از آذرخش، فوران آتشفشانی، جرقه در اثر فروافتادن صخره‌ها و احتراق خودبخود. شعله‌های آتش‌سوزی در رگه‌های زغال سنگ در سرتاسر جهان مانند سنترالیای پنسیلوانیا و کوه سوزان می‌تواند مواد اشتعال‌پذیر در نزدیکی خود را به آتش بکشد.
با وجود این بسیاری از آتش‌سوزی‌های جنگل در اثر عوامل انسانی مانند آتش‌سوزی عمدی، سیگارهای دورانداخته شده، جرقهٔ ابزار و وسائل و همچنین قوس‌های الکتریکی خطوط انتقال نیرو پدید می‌آیند. بر خلاف باور عمومی شیشهٔ دورانداخته‌شده نمی‌تواند علتی برای آتش‌سوزی باشد.
در مناطقی که کشت متناوب انجام می‌شود و زمین کشاورزی باید به سرعت برای کشت آماده شود. قطع درختان و سوزاندن زمین ارزانترین راه برای آماده‌سازی زمین برای کشت است. مناطق جنگلی که در اثر قطع درختان صاف شده‌است احتمال آتش‌سوزی علف‌ها در آن‌ها افزایش پیدا می‌کند و جاده‌های متروکه‌ای که در اثر قطع درختان به وجود آمده و گیاهان در آن رشد کرده‌اند مانند راهروی آتش عمل می‌کنند.
آتش‌سوزی‌های سالانه علفزارها در جنوب ویتنام تا اندازه‌ای در اثر نابودی مناطق جنگلی به وسیلهٔ ارتش آمریکا که سموم علف‌کش، مواد منفجره و دستگاه‌های مکانیکی برای صاف کردن زمین به کار می‌بردند یا در اثر انجام عملیات آتش‌افروزی آن‌ها در این مناطق در خلال جنگ ویتنام پدید می‌آیند.
بسته به مناطق جغرافیایی منشأ اصلی آتش‌سوزی جنگل می‌تواند متفاوت باشد. مثلاً در کانادا و شمال غربی چین آذرخش علت اصلی آتش‌سوزی است. در دیگر نقاط جهان دخالت انسان علت اصلی است.
در مکزیک، آمریکای مرکزی، آمریکای جنوبی، آفریقا، آسیای جنوب شرقی، فیجی و نیوزلند آتش‌سوزی جنگل می‌تواند به فعالیت‌های انسانی مانند دامداری، کشاورزی و آتش زدن زمین کشاورزی مربوط شود.
بی‌مبالاتی عامل اصلی آتش‌سوزی جنگل در چین و حوضه مدیترانه است. در ایالات متحده و استرالیا منبع آتش‌سوزی جنگل هم می‌تواند به آذرخش و هم به فعالیت‌های انسانی مانند جرقه‌های ماشین‌آلات و ته‌سیگارهای دورانداخته‌شده مربوط شوند.
طبق آمارهای سالانه عوامل انسانی مانند آتش‌هایی که در اردوها افروخته می‌شود و آتش‌سوزی‌های کنترل‌شدهٔ کشاورزی عامل اصلی بیش از ۶ آتش‌سوزی حیات وحش در سال است، ولی در طول یک سال مساحت مناطقی که در اثر عوامل طبیعی طعمهٔ آتش می‌شوند ممکن است بسیار بیشتر از مساحت مناطقی باشد که در اثر عوامل انسانی می‌سوزند یا بر عکس.
مثلاً در سال ۲۰۱۰ تقریباً ۵۶۶۰ کیلومتر مربع در اثر عوامل انسانی و ۸۰۹۰ کیلومتر مربع در اثر عوامل طبیعی آتش‌سوزی جنگل رخ داد، ولی در سال ۲۰۱۱ آتش‌سوزی‌هایی که در اثر عوامل انسانی ایجاد شده بود بسیار بیشتر بود، به این ترتیب که تقریباً ۲۱۸۰۰ کیلومتر مربع از آتش‌سوزی‌ها در اثر عوامل انسانی و فقط ۱۳۷۰۰ کیلومتر مربع در اثر عوامل طبیعی بودند.
اثرات آتش سوزی در جنگل ها بر سلامتی
دود آتش حاوی ذارتی مهمی است که می تواند بر عوارض جانبی بر دستگاه تنفسی بگذارد. استنشاق دود ناشی از یک آتش سوزی می تواند یک خطر بهداشتی باشد. دود آتش از ترکیب محصولات احتراق از جمله؛ کربن دی اکسید ٬ کربن مونکسید ٬ بخارآب ٬ ذرات معلق ٬ مواد شیمیایی آلی ٬ نیتروژن اکسید و ترکیبات دیگر است. استنشاق ذرات معلق و مونوکسید کربن ٬ مشکلات های اصلی سلامت به وجود می آورند.
تشدید آسم
دود آتش می تواند مشکلات بهداشتی برای گروهی از افراد از به ویژه، کودکان و کسانی که مشکلات تنفسی دارند ایجاد کند. یکی از عوامل بیماری های آلرژی مانند آسم ٬ آلودگی هوا است.به طور خاص، برخی از افراد مبتلا به آسم بیشتر از داروهای سرماخوردگی استفاده می کنند.به طور خاص، برخی از افراد مبتلا به آسم بیشتر از داروهای سرماخوردگی استفاده می کنند.
خطر مونوکسید کربن
یک گاز بی رنگ و بدون بو که در نزدیکی آتش در بالاترین غلظت یافت می شود. به همین دلیل استنشاق مونوکسید کربن یک خطر جدی برای سلامت آتشنشانان است. دود آتش می تواند وارد ریه شود جایی که در آن جذب خون می شود و تحویل اکسیژن را به اندام حیاتی بدن کاهش می دهد.
بیشتر بخوانید: اهمیت گراز و خرس در جنگلمنبع: ویکی پدیا
