همه چیز درباره زمان و واحد اندازه گیری آن ⏱
در ادامه با تحقیقی درباره تعریف زمان و واحد اندازه گیری آن آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.
زمان چیست؟
زمان یا وقت بُعدی است که در آن اتفاقات از گذشته تا به حال و از حال تا آینده رخ میدهند. از نظر واژه شناسی ایرانی، زمان ریشه گرفته از واژه زروان است که الهه زمان در ایران پیش از اسلام بوده.دو دیدگاه گوناگون در تعریف زمان وجود دارد.
دیدگاه نخست درباره زبان بیان میکند که زمان قسمتی از ساختارهای اساسی جهان است، بُعدی است که اتفاقات پشت سر هم در آن رخ میدهند. همچنین این دیدگاه بیان میکند که زمان قابل اندازهگیری است. این یک نوع دیدگاه واقع گرایانهاست که آیزاک نیوتن بیان میکند و از این رو گاهی با نام زمان نیوتونی شناخته میشود.
در مقابل، دیدگاه دیگری چنین بیان میکند که زمان قسمتی از ساختارهای ذهنی انسان است (همراه فضا و عدد) آن چنانکه ما در ذهن خود رشتهٔ رویدادها را دنبال میکنیم همچنین در ذهن خود برای طول آن اتفاقات کمیتهایی را از قبیل ثانیه، دقیقه و ساعت تعریف میکنیم. تعریف دوم به هیچ هویت مستقلی برای زمان اشاره نمیکند که اتفاقات درون آن رخ دهد. این دیدگاه حاصل کار گوتفرید لایبنیتس و امانوئل کانت میباشد که زمان را قابل اندازهگیری نمیداند و میگوید تمام اندازهها در سیستم ذهنی بشر رخ میدهد.
به طور کلی در فیزیک زمان و فضا به عنوان کمیتهای بنیادی بهشمار میآیند و امکان بیان تعریفی دقیق برای آنها در قالب دیگر کمیتها نیست به این خاطر که بقیه کمیتها همچون سرعت، نیرو و انرژی همگی به وسیله این دو کمیت تعریف شدهاند.
داود بن محمود قیصری، در سده هشتم هجری و در رساله «معمای زمان» مینویسد که «زمان نه آغازی دارد و نه پایانی. زمان، قابل تقسیم نیست و آنچه که ما آنرا بخش میکنیم تنها در پندار ماست.» از یک منظر زمان را با ارزش تر از پول و طلا دانستهاند، چرا که پول و طلای از دست رفته را میتوان به دست آورد ولی زمان از دست رفته را هرگز نمیتوان به دست آورد.
واحد اندازهگیری زمان
شبانه روز به دو گونه متفاوت تقسیم شدهاست. یکی بر اساس گاه یا موقعیت خورشید و ماه و طول سایه بوده است. برای نمونه آریاییها و زرتشتیان شبانه روز را بر مینای پنجگاه یعنی از برآمدن آفتاب تا نیمروز، از نیمروز تا سه ساعت پس از نیمروز، از ساعت سه پسین تا فرورفتن آفتاب، از فرورفتن آفتاب و پیدا شدن ستاره شامگاهی در آسمان تا نیمه شب و از نیمه شب تا برآمدن آفتاب.
و شیوه دیگر، تقسیم شبانه روز به ۲۴ ساعت یا پاس. طول شبانه روز (چه خورشیدی و چه نجومی) همیشه ۲۴ ساعت کامل نیست و در طول روزهای سال تا چند دقیقه کمتر و یا بیشتر میشود که در قرارداد عموم و برای جلوگیری از ناهنجاریها، همه شبانه روزها ۲۴ ساعت کامل فرض میشوند.
یکای کمیت زمان در سیستم متریک ثانیه میباشد. سایر واحدهای زمان عبارتاند از:
- دقیقه
- ساعت
- شبانه روز
- هفته
- ماه
- سال
- دهه
- قرن (صده)
- هزاره
ابزارهای اندازهگیری زمان در گذشتهها
- ساعت شنی
- ساعت آفتابی
- ساعت آبی
معما درباره زمان
دوتا ساعت شنی داریم یکی ۳ دقیقه را محاسبه میکند و یکی ۷ دقیقه را ما میخواهیم ۸ دقیقه را حساب کنیم.
توجه کنید ما مستقیم زمان ۸ دقیقه را میخواهیم نه اینکه بشینین ۱ ساعت جمع و کم کنید تا ۸ دقیقه بشه .یعنی از وقتی که هر کدام از این ساعت شنی ها را فعال کردید زمان ۸ دقیقه شما شروع میشود و باید ۸ دقیقه را محاسبه کنید.
جواب معما
هر دوساعت را به کار میندازیم بعد از سه دقیقه ساعت اولی را برمیگردونیم بعد از سه دقیقه دیگر دوباره ساعت اول را برمیگردانیم (در مجموع شش دقیقه شده است ) حالابعد از یک دقیقه زمان ساعت دوم تمام میشود و زمان ساعت اول نیز یک دقیقه گذاشته است آن را برگرداننده حالا یک دقیقه گذاشته ساعت اول که به پایان یرسد با هفت دقیقه ساعت دوم میشود هشت دقیقه … ( ۸=۱+۷)