همه چیز درمورد فُک دریایی، حیوان کوررنگ !
فُک خزری (نام علمی: Pusa caspica) یا فُک خَزَری یکی از پستانداران کمیاب آبزی دنیاست که فقط در دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن زندگی میکند. این گونه تنها پستاندار دریای خزر محسوب میشود و به دلیل صید بیرویه و بههم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیّت نیازمند حمایت بینالمللی است.
فُک دریایی چیست؟
فک خزری بهطور میانگین ۱٫۵ متر طول و ۶۸ کیلوگرم وزن دارد و یکی از کوچکترین انواع فک به شمار میرود. ساحلنشینان شمال به آن سگ آبی میگویند. فکها در میان هزار نوع جاندار خزر تنها پستاندار این دریا محسوب میشوند. فکها جانورانی با ارزشاند که حتی با مدفوع خود یک منبع غذایی در دریای خزر به وجود میآورند و نابودی آنها اکوسیستم خزر
فک دریای ، شکارچی ماهر
در سراسر پهناورترین دریاچه دنیا، پستاندار شکارچی دیگری جز فکهای خزری وجود ندارد؛ شکارچیهایی که برای غذا خوردن به چرا میروند. محققان از این نظر به غذا خوردن این پستانداران چرا کردن میگویند که در پهنه زیستگاه خود در پی طعمه دلخواهشان شنا میکنند، آن را انتخاب کرده و میبلعند.
فکها از لحاظ شنوایی، بینایی و بویایی بسیار ضعیفند و نمیتوانند از این حواس در شکار خود استفاده کنند؛ آنها کوررنگ اند؛ چرا که فقط یک لایه لنزی روی عدسی چشمشان دارند و فقط رنگ سبز را تشخیص میدهند.
فُک ها با همه این ناتوانی، شکارچیهای قهار و ماهری هستند و این توانایی را نه در حواس بویایی، شنوایی و بینایی که در ابزار خاص دیگری دارند. راز پیدا کردن طعمه به وسیله فک، در سبیلهای اوست؛ ۱۲۴ تا ۱۳۸ تار سبیل یک تا چهار سانتیمتری که فکها دو طرف لبشان دارند، جای دقیق طعمه را برایشان مشخص میکند.
روی هر تار سبیل فک، ۱۰۰ تار عصبی قرار دارد که کوچکترین تلاطم را حس میکند و مکان و فاصله دقیق طعمه را تا فاصله پنج تا هفت متری مشخص میکند، حتی بعد از گذشتن ۳۵ثانیه از عبور ماهیان. بعد، از عقب طعمه را دنبال میکند و با چهار دندان نیشاش، آن را مهار کرده و با کمک ماهیچه لبها، زبان و دندانهای دیگرش، میبلعد.
مهاجرت فُک ها
فکها اهل سفرند. نمیتوان گفت ایرانیاند یا روس یا قزاق یا ترکمن. تمام دریاچه پهناور خزر خانه آنهاست. گونه فک خزری یا Phoca caspica سه دوره زندگی دارد: «جفتگیری و تولیدمثل»، «موریزان» و «چِرا یا تغذیه».
آنها دو دوره اول را که حدودا یک یا دو ماه طول میکشد، در یخهای قطور سواحل روسیه و قزاقستان میگذرانند و برای گذراندن دوره چرا و رسیدن به منابع غنی غذایی باید بهار، تابستان و پاییز راهی آبهای عمیق و معتدل جنوب دریای خزر و سواحل شمالی ایران شوند؛ جایی که پر است از دستههای بزرگ ماهیهای کیلکا که یکی از منابع اصلی تغذیه فک به حساب میآیند. کفالهای کوچک، نرمتنان، سختپوستان و دیگر ماهی های کوچک کف دریا هم غذاهای دیگر فکها هستند.
پاییز که از راه میرسد، سفر ۱۰۰۰کیلومتری فکها هم شروع میشود. اواخر آبان تا اوایل دیماه (اوایل نوامبر تا اواخر دسامبر) فصل کوچ فکهاست؛ البته کوچ فکهای باردار؛ چراکه فکهایی که شرایط زادآوری ندارند در آبهای میانی یا جنوبی خزر در طول زمستان باقی میمانند. تودههای بزرگ یخ و دماهای زیر صفر بهترینجا برای زادآوری و جفتیابی فکهاست؛ جایی که روی خشکی دشمن کمتری دارند و با خیال راحت میتوانند تولههایشان را رها کنند یا ساعتها زیر نور خورشید از آفتاب لذت ببرند و بغلتند تا موهایشان بریزد.
اکنون اواسط بهمنماه است؛ یعنی ماه ژانویه رو به انتها رفته و ماه فوریه در روزهای آغازین خود قرار دارد. حالا فک مادر، با خیال آسوده، تولهاش را بعد از ۹ تا ۱۱ ماه بارداری در عمق قصر یخیاش به دنیا میآورد. نوزادها که اول کرکهای سفید دارند و بعد از دو هفته با اولین موریزانشان موهای خاکستری تیره درمیآورند، سه تا پنج هفته اول را فقط شیر میخورند. هرچند هرچه بزرگتر میشوند، با موریزانهای هرساله بعد از جفتگیری، نرها تیرهتر و مادهها قهوهایتر میشوند و همین میشود یکی از راههای تشخیص نر و ماده.
ویژگی های زندگی فُک
فُک پستانداری است که در آب زندگی میکند و تنها برای زادآوری، و گاهی برای استراحت به ساحل میآید. در خشکی بسیار کمتحرک ولی در آب بسیار فعال است و با کمک پاهای خود به سرعت شنا میکند. فکها از دستهایشان برای حفظ تعادل استفاده میکنند.
بدن این پستاندار برای زندگی در آب تغییراتی کردهاست. میان انگشتان دست و پای آن پردهای وجود دارد که باعث میشود دستها و پاها شبیه بالهای برای شنا شود. پاها در انتهای بدن و در امتداد دم قرار گرفتهاند. بههمیندلیل فکها نمیتوانند بهراحتی روی زمین راهبروند.
نقش فُک در طبیعت
فکها با خوردن آبزیان بیمار و ایجاد تعادل در جمعیت آنها، در اکوسیستم دریای خزر نقش مهمی ایفا می کنند.
غذای فُک ها
فُک دریای خزر از نرم تنان و ماهی های کوچک، به خصوص ماهی کیلکا، تغذیه می کند.
خطری که فُک ها را تهدید می کند
فُک ها جانوران بسیار زیبایی هستند و شیر آنها ۱۲ درصد چربی دارد. در زمان های گذشته، تعداد زیادی از فک ها برای استفاده از پوست و گوشتشان شکار می شدند. هم اکنون سالانه تعداد زیادی از آنها در تورهای ماهیگیران گرفتار می شوند. بعضی ماهیگیران تصور می کنند که فک ها از ماهیان تجاری که برای آنها بسیار ارزشمندند، تغذیه می کنند، به همین دلیل، به محض کشاهده ی فک ها آنها را می کشند.
گرمایش جهانی و گرم شدن روز به روز زمین، باعث آب شدن یخ های قسمت های شمالی دریای خزر و در نتیجه از بین رفتن زیستگاه فک ها شده است. از دیگر علل کاهش شدید جمعیت فک های دریای خزر، آلودگی های محیطی و نوعی بیماری ویروسی است که از سگ سانان به این گونه منتقل شده و در سال های گذشته تلفات زیادی به بار آورده است.
پیشنهادی: با زندگی خرس قطبی آشنا شوید
سلام
ببخشید تو عنوان پست نوشتین تحقیق درباره فک دریایی بعد تو پرانتز نوشتین سگ آبی
ولی فک دریایی که سگ آبی نیست
لطفا درستش کنین
مرسی
سلام بله درست عرض میکنید ولی فک های خزری به نام سگ آبی می شناسند. بیشتر اهالی شمال کشورمان به فک خزری نام سگ آبی را داده اند… به همین دلیل ذکر شده
ممنون از دیدگاهتون
سلام
آهان متوجه شدم
چه جالب ، نمی دونستم
خیلی خوب بود اما فک خزری ایرانی هست