آشنایی با معنی و مفهوم ضرب المثل کلاه خود را قاضی کردن 🎩
در این پست با معانی، ریشه و مفهوم اصلی این ضرب المثل ایرانی و قدیمی آشنا می شوید. با دانشچی همراه باشید.
کلاه خود را قاضی کردن کنایه از چیست؟
۱- یعنی با وجدان خود، داوری کردن و انصاف را رعایت کردن.
۲- اگر بخواهند کسی را با وجدان خودش تنها بگذارند تا به حق قضاوت کند، این ضرب المثل را به کار می برند.
ریشه ضرب المثل
ریشه این ضرب المثل به داستان مرد بی گناهی بر میگردد که تهمت دزدی به او زدند در حالیکه او روحش هم از این کار خبر نداشت. داروغه او را به نزد قاضی خوانده بود. تا موعدِ رفتن فرا رسد مضطرب و ترسان اوقات خود می گذرانید.
همسرش که حال و روز او را دید گفت تو که گناهی نکردی برای چه می ترسی؟ برو پیش قاضی و از خودت دفاع کن. آن را که حساب پاک است از محاسبه چه باک است؟ مرد هم گفت: خودت می دانی که من اگر پیش قاضی بروم دستپاچه می شوم و آنها از هول شدن من، فکر می کنند که واقعا گناهکارم.
پیشنهادی: طلا که پاکه چه منتش به خاکهزن گفت: پس برو همین الان کلاه خودت را قاضی کن. مرد گفت: منظورت چیست؟! زن گفت: کلاهت را بگذار مقابلت و همه حرف هایی را که قرار است به قاضی بزنی، به این کلاه بزن. فرض کن این کلاه، قاضی است.
مرد هم همینکار را کرد. کلاهش را مقابلش گذاشت و از خود دفاع کرد. انقدر برای دفاع از خودش دلیل آورد که دیگر بدون هیچ واهمه ای میتوانست سخن بگوید. صبح فردا که او را نزد قاضی شهر بردند توانست به خوبی در مقابل قاضی و شاکی ای که او را با دزد اصلی اشتباه گرفته بود، از خود دفاع کند و از مخمصه رها یابد.
💬 این چنین شد که هروقت بخواهند کسی را به گفتن سخن حق دعوت کنند، می گویند تو برو کلاهت را قاضی کن؛ یعنی ببین در تنهایی خودت که با وجدانت تنها هستی و خودت را کلک نمی زنی، چه سخنی می گویی و از چه کسی دفاع می کنی.
بیشتر بخوان: ضرب المثل با کلاهاختصاصی-دانشچی
سلام علیکم ، کلاه قاضی کردن یعنی همه جوانب را در نظر گرفتن معنا میشود . یعنی کسی که برای خودش قضاوت میکند باید همه جوانب مثل عدالت ، انصاف ، وجدان ، توانایی شغلی ، سلامتی ، زیبایی ، منافع ، دفاع مشروع و مودبانه … باید در نظر بگیرد . حال شخصی برای من قضاوت میکند قضاوت او نادرست باشد یا ندامت یا مصیبت داشته باشد کسی که برای سلامتی خود به نکاح موقت و رضایت فکر میکند باید قوه تشخیص خود را اینگونه در نظر بگیرد که از قضاوت هایی که نیازهای اولیه زندگی مرا تامین نکند گذشت نکنیم مخصوصاً زمانیکه بیمار کننده است یا پشیمانی به بار می آورد یا نادم میکند . پس آبرو و حیثیت مهم است و در کنار آن سلامتی و کسب و کار هم مهم است و بدون تلاش قضاوت های دیگران تحمیل میشود باید تلاش کرد .پیشگیری بهتر از درمان است ولی زمانیکه مشکلات زیاد است و کم توانی وجود دارد فرد باید کلاه خودش را قاضی کند و برای شرایطی که قضاوتی نادرست باشد یا مورد علاقه فرد نباشد یا پشیمانی به بار بیاورد فرد باید به فکر خودش باشد حتی اگر به نفع خودش هم تلاش کرده باشد برای خودش فردی برگزیند . آب رفته به جوی باز نمیگردد بعضی اوقات فرد به سرش نیزند که چرا اینطور قبول نکردم . اگر دینش را هم عوض نمیکرد راضی بودم حال نفع من مهم تر از نفع خانواده ام است . مهم دانستنی های علمی و تصدیق یا تکذیب عقاید دیگران است ، ان شاء الله هر بدئت از زندگی ما خوشایند باشد ، خدانگهدار .