همه چیز در مورد مواد تهیه شده از سنگ ها و استفاده های آن
سنگها که در همه جای کره زمین یافت میشوند، همواره نقش مهمی در زندگی انسان دارند و جزء موادی، با کاربردهای زیاد و متفاوت محسوب میشوند. بطوریکه انسان از قرنها پیش که هنوز وارد عصر آهن نشده بودند از سنگها برای ابزار دفاعی، زراعی و شکار و حتی ساخت ظروف استفاده میکرد. بدون شک، داشتن اطلاعات درباره سنگها و کاربرد آنها باعث تغییر نگرش ما در استفاده از وسایلی که در اطرافمان است، خواهد شد.
سنگ چیست؟
سنگ مادهای است جامد و سخت که از توده پوسته زمین شکسته یا جدا شده و از تجمع و پیوند یک یا چند کانی تشکیل شده است. این کانیهای سنگ ساز، حدود ۲۴ کانی هستند که در سنگهای پوسته زمین یافت میشوند. در تعریف کانیها باید گفت مواد جامدی که در زمین به صورت طبیعی یافت میشوند، و جزء عناصر، غیرآلی و همگن هستند. کانیها که ترکیبات شیمیایی مشخص و خاص خود را دارند معمولاً متبلور میباشند.
موادی که از سنگ ها تهیه میشود
همانطور که اشاره شد، از دوران پیش از تاریخ، سنگها نقشی اساسی در نحوه زندگی بشر داشتهاند. با گذشت هر قرن، اهمیت اقتصادی سنگها نیز تغییر پیدا کرده و به مرور افزایش یافته است. تمدنهای جدید، به طور شگفتآوری از احداث آسمان خراشها گرفته تا ساخت رایانه به سنگها وابسته هستند.
سنگها انواع متفاوتی دارند. بعضی درشت و بعضی کوچک بوده، برخی زبر و برخی صاف هستند. با توجه به عوامل فیزیکی و شیمیایی، رنگ سنگها نیز معمولاً خیلی متغیر است و در حد وسیعی تغییر میکند. تعداد کمی از سنگها مانند تالک، آزبست، گوگرد و… به همان شکل استخراج شده، استفاده میشوند. اما بسیاری از آنها را برای تبدیل شدن به یک ماده مفید، باید در ابتدا باید فرآوری شوند. آجر، شیشه، سیمان، گچ و چیزی در حدود بیست فلز از آهن گرفته تا طلا شامل این مورد میشوند. سنگها روی زمین، در رودخانهها، کوهها و کف دریاها و داخل زمین به طور طبیعی یافت میشوند و بسته به نوعشان کاربردهای متفاوتی دارند.
از سنگ چه استفاده هایی می شود (کاربرد سنگ ها)
– بعضی سنگها به علت رنگ و جلای زیبایی که دارند در صنعت جواهرسازی مورد استفاده قرار میگیرند. الماس، یاقوت، زمرد و… از این دستهاند.
– استفاده از سنگ در کارهای ساختمانی جزء بیشترین کاربردها از سنگها میباشد. سنگ گرانیت، مرمر، ماسه سنگ و … مهمترین سنگهای مصرفی در ساختمان و صنایع مربوط به آن هستند. این موضوع شامل مصارف تزئینی مانند نمای ساختمان، سنگ فرش و سقف ساختمانها نیز میشود.
– سنگها در راهسازی نیز مصارف متعدد دارند که از جمله این موارد پلسازی، زیرسازی، سنگفرش، زیر ریل آهن و غیره است.
– برای انتقال جریان برق و ساختن ترانزیستورها در صنایع الکتریکی از سنگها استفاده میشود.
– مهمترین منابع ما در تأمین انرژی از سنگها میباشد. زغال سنگ یکی از مهمترین منابع انرژی است و مصرف عمده آن در تولید انرژی الکتریکی و ذوب فلزات و پتروشیمی میباشد.
– در صنایع غذایی نیز از سنگها استفاده میشود. آنچه باعث تصفیه قند در کارخانه قند میشود، استفاده از سنگ آهک میباشد. خاک رس نیز برای جدا کردن ناخالصیها در صنایع غذایی کاربرد دارد. سنگ نمک در سه نوع خوراکی، تزئینی و صنعتی کاربرد دارد.
– تمام فلزات موجود روی کره زمین از سنگ معدن بدست میآیند. در صنعت به هنگام ذوب فلزات از زغال سنگ كك استفاده میشود. برای ساخت سازههای نسوز از سنگها استفاده میشود.
– سنگها در صنایع شیمیایی نیز کاربرد دارند. ساختن انواع لنت ترمز، لوله فارسیت و انواع ایرانیت از جمله این کاربردهاست. کاغذ سنگ در نوشتافزار و لوازم و التحریر و صنعت کتاب و بسیاری از کاربردهای دیگر استفاده میگردد.
– در صنایع دارویی نیز سنگها کاربرد دارند. به عنوان مثال میتوان به تولید پودر تالک یا پودر بچه اشاره کرد. سنگها همچنین دارای خواص درمانی میباشند.
نتیجهگیری
بطور کلی، بشر در طول تاریخ اطلاعات بسیار مهمی در رابطه با چگونگی شکلگیری، جنس، ساختار و سایر خصوصیات سنگها بدست آورده است. و از این رو توانسته است به اهمیت و ارزش آنها پی ببرد. بطوریکه از نظر اقتصادی، بسیاری از کشورهای جهان نظیر شیلی، گینه… اقتصاد خود را بر اساس مواد معدنی و سنگ پایهریزی کردهاند. سنگها از نظر درمانی نیز دارای جایگاه ویژهای میباشند. بعضی از سنگها دارای مواد سمی و مهلک میباشند. همچنین از نظر زیبایی نیز ارزش والایی در نزد مردم دارند بطوریکه برخی از آنها به عنوان زینت استفاده میکنند و یا علاقمند به جمعآوری مجموعههای کانی هستند.
کانی ها را بهتر بشناسید