معنی حکایت ” عمر گران مایه “

آشنایی با معنی و مفهوم حکایت عمر گران مایه

در این پست با معنی و مفهوم این حکایت قدیمی سعدی  از کتاب فارسی پایه ششم آشنا می شوید با دانشچی همراه باشید.

معنی حکایت عمر گران مایه

دو برادر، یکی خدمت سلطان کردی و دیگری به زورِ بازو، نان خوردی.

معنی: دو برادر بودند که یکیشان به پادشاه خدمت می کرد ( و پول در می آورد) و دیگری با زحمات و تلاش های خودش کار می کرد و روزی اش را بدست می آورد.

باری، توانگر گفت درویش را که: چرا خدمت نکنی تا از مَشَقّتِ کار کردن بِرَهی؟

معنی: یک بار، برادر ثروتمند به برادر فقیرش گفت: چرا تو هم به پادشاه خدمت نمی کنی تا از این سختی و فلاکت رها شوی؟

گفت: تو چرا کار نکنی تا از مَذلّتِ خدمت، رهایی یابی که خردمندان گفته‌اند: نانِ خود خوردن و نشستن، بِه که کمر زرّین بستن و به خدمت ایستادن.

معنی: برادر فقیر گفت: تو چرا خودت کار نمی کنی که از خواری و خفت خدمت (به پادشاه) رها شوی؟ چرا که عاقلان گفته اند: انسان اگر نان بازوی خودش را بخورد و (در همان موقعیت و جایگاه) بنشیند، بهتر از آن است که لباس های گران بها بپوشد و به دیگری خدمت کند ( و خود را تحقیر کند).

معنی شعر عمر گران‌ مایه فارسی ششم

به دست، آهنِ تفته کردن خمیر / بِه از دست بر سینه، پیشِ امیر

معنی: انسان اگر با دستان خودش سختی بکشد و آهن را به خمیر تبدیل کند، بهتر از آن است که دست به سینه در خدمت پادشاه در بیاید.

عمرِ گران مایه در این صرف شد / تا چه خورم صیف و چه پوشم شِتا

معنی: عمر ارزشمند ما در این صرف می شود که در تابستان چه بخوریم و در زمستان چه بپوشیم!

صیف: تابستان
شتاء: زمستان

ای شکمِ خیره به نانی بساز / تا نکنی پشت به خدمت، دو تا

معنی: ای شکم حریص! طمع نکن و با همین نان بساز. برای اینکه مجبور نشوی پشتت را برای تعظیم دیگری خم کنی. ( پس زیاده خواه نباش)

معنی پشت دو تا کردن: خم شدن در برابر کسی، خود را کوچک کردن

 

    پیام اخلاقی: انسان ها نباید خود را با کوچک کردن در مقابل دیگران خوار و کم ارزش کنند. هر انسانی موظف است عزت و بزرگی نفس خود را حفظ کند. از این حکایت کوتاه نتیجه می گیریم که کار کردن و سختی کشیدن حتی اگر با درآمد کم باشد، بسیار شریف تر از سر خم کردن جلوی دیگران است حتی اگر باعث ثروتمندی انسان شود. 

 

اختصاصی-دانشچی

حکایت‌های بیشتر