معافیت دیسک کمر؛ از MRI تا رأی کمیسیون پزشکی/ راهنمای مشاوران آویژه

شرایط معافیت دیسک کمر

معافیت دیسک کمر L5-S1 و معافیت دیسک کمر L4-L5 از رایج‌ترین انواع معافیت‌های پزشکی بین مشمولان است. اگر این بیرون‌زدگی‌ها باعث علائم شدید یا اختلال حرکتی شوند، می‌توانید از کمیسیون پزشکی دیسک کمر معافیت دائم بگیرید. در موارد خفیف‌تر، امکان صدور رأی معاف از نگهبانی دیسک کمر یا معاف از رزم نیز وجود دارد. تجربه معافیت دیسک کمر نشان می‌دهد که آگاهی از مراحل و تهیه مدارک کامل، نقش اساسی در موفقیت دارد. قبل از هر گونه اقدام برای معافیت، حتماً با کارشناسان و پزشکان معتمد مشورت کنید و از توصیه‌های آنان در طول مسیر بهره بگیرید.

دیسک کمر یکی از رایج ترین بیماری های ستون فقرات است که به واسطه فعالیت جسمانی سنگین و خطرناک ایجاد می شود. از آنجایی که مهره های کمر یکی از حساس ترین مهره های ستون فقرات محسوب می شوند، طبیعی است که مشمولانی که دچار دیسک کمر هستند از خدمت سربازی معاف شوند.

معافیت دیسک کمر مختص کسانی است که دچار بیرون زدگی دیسک، عوارض شدید و درد های مکرر در مهره ها می شوند. بیشترین مهره های درگیر در ستون فقرات شامل معافیت دیسک کمر l5 s1 و معافیت دیسک کمر l4 l5 می شود.

نحوه دریافت معافیت دیسک کمر به این صورت است که مشمولان با در دست داشتن برگ و نتیجه mri به یکی از مراکز خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس +۱۰) مراجعه می کنند و درخواست کتبی معافیت دیسک کمر را ثبت می نمایند.

مدت زمان دریافت این معافیت بین ۲ تا ۴ ماه طول می کشد. نکته قابل توجه این است که حتی سربازان غایب هم می توانند از معافیت دیسک کمر و معاف از نگهبانی دیسک کمر بهره مند شوند.

در ادامه این مقاله از گروه آویژه می خوانیم که: انواع معافیت دیسک کمر چیست؟ مدارک مهم وضروری برای دریافت معافیت دیسک کمر و مراحل معافیت دیسک کمر در یک نگاه

دیسک کمر چیست و چرا مهم است؟

دیسک‌های ستون فقرات مثل بالشتک‌هایی بین مهره‌ها عمل می‌کنند. وقتی یکی از این دیسک‌ها دچار پارگی، بیرون‌زدگی یا فشار بر اعصاب اطراف شود، به آن “فتق دیسک” یا “هرنی دیسکال” می‌گویند. شایع‌ترین نواحی درگیری، بخش‌های پایینی ستون فقرات یعنی L4-L5 و L5-S1 هستند که بیشترین وزن و فشار را تحمل می‌کنند.

طبق جدیدترین قوانین نظام وظیفه و تجربیات مرکز مشاوره آویژه، هر نوع درد در ناحیه کمر منجر به معافیت سربازی نمی شود. بلکه صرفا مشمولانی که دچار علائم جدی دیسک کمر و بیرون زدگی مهره های کمری هستند از سربازی معاف می شوند. به طور مثال جدول زیر نمونه ای از بیماری های دارای معافیت سال جدید را نشان می دهد:

انواع هرنی دیسکال (بیرون زدگی مهره)

انجام عمل جراحی روی کمر (لامینکتومی)

برجستگی مهره یا خشکی مهره های کمر

آیا دیسک کمر می‌تواند منجر به معافیت سربازی شود؟

بله. طبق آیین‌نامه شورای پزشکی نظام وظیفه، اگر دیسک کمر شما از نوع خاصی باشد یا علائم شدیدی ایجاد کند، می‌توانید معاف دائم، معاف از رزم یا معاف موقت شوید.

انواع معافیت دیسک کمر

معافیت دیسک کمر مانند خیلی دیگر از بیماری ها، دارای ۳ نوع معافیت می باشد که هر یک از مشمولان با توجه به وضعیت بیماری و مدرک تحصیلی خود می توانند از یکی از معافیت های دیسک کمر استفاده کنند.

انواع معافیت دیسک کمر در سال جاری

۱	معافیت از رزم دیسک کمر: مشمولان از انجام خدمات سنگین مثل کار با اسلحه معاف می شوند.
۲	معاف از نگهبانی دیسک کمر: مشمولان از انجام خدمات سنگین و نگهبانی های طولانی مدت معاف خواهند شد.
۳	معافیت موقت: مشمولان برای یک دوره درمانی ۶ ماهه از خدمت سربازی معاف می شوند.
۴	معاف دائم دیسک کمر: سربازان به طور کامل از خدمت سربازی معاف می شوند.

معافیت دیسک کمر L5-S1

ناحیه L5-S1جایی است که مهره پنجم کمری به مهره اول خارجی متصل می‌شود. این ناحیه یکی از نقاط حساس ستون فقرات است که تحت فشار زیادی در هنگام ایستادن، نشستن و حرکت قرار دارد. دیسک‌های بین مهره‌های L5 و S1 به‌طور معمول در اثر فشار و آسیب‌دیدگی تحت تأثیر قرار می‌گیرند و ممکن است دچار بیرون‌زدگی شوند. این بیرون‌زدگی، در صورتی که به ریشه‌های عصبی فشار وارد کند، می‌تواند باعث بروز علائم بالینی جدی مانند درد شدید در ناحیه کمر و اندام تحتانی، ضعف عضلانی، بی‌حسی یا احساس سوزش در پاها شود.

در صورتی که بیرون‌زدگی دیسک L5-S1 با تصویربرداری MRI تأیید شود و علائم بالینی مانند درد شدید، ضعف عضلانی یا مشکلات حرکتی در پاها وجود داشته باشد، احتمال صدور معافیت دائم وجود دارد.

معافیت دیسک کمر L4-L5

ناحیه L4-L5 در ستون فقرات، بین مهره چهارم و پنجم کمری قرار دارد و یکی از بخش‌های حساس است که در معرض فشار زیادی در فعالیت‌های روزانه و تحرکات فیزیکی قرار می‌گیرد. بیرون‌زدگی دیسک در این ناحیه می‌تواند باعث فشار به ریشه‌های عصبی در این بخش شود که به نوبه خود، موجب بروز علائم عصبی نظیر درد تیرکشنده در پاها، بی‌حسی یا ضعف عضلانی می‌شود. این علائم معمولاً در ناحیه کمر یا پاها احساس می‌شود و می‌تواند شدت زیادی داشته باشد.

اگر در تصویربرداری MRI بیرون‌زدگی شدید دیسک L4-L5 دیده شود و علائم عصبی نیز مانند درد تیرکشنده، ضعف عضلانی یا مشکلات حرکتی در پاها تأیید گردد، فرد ممکن است معافیت دائم از خدمت سربازی دریافت کند. این وضعیت معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که مشکلات دیسک به حدی شدید باشد که فرد قادر به انجام فعالیت‌های فیزیکی سنگین و وظایف رزمی نباشد و نیاز به درمان طولانی‌مدت داشته باشد.

روند دریافت معافیت دیسک کمر چگونه است؟

دریافت معافیت پزشکی جراحی و ستون فقرات همراه با مراحل و پیچیدگی هایی است که در ادامه مقاله آویژه به آن می پردازیم. طبق آخرین قوانین و تحقیقات مشاوران آویژه ، روند دریافت معافیت دیسک کمر طبق جدول زیر است:

مراحل دریافت معافیت دیسک کمر در یک نگاه

۱. بررسی شرایط معافیت و مشورت با کارشناسان نظام وظیفه گروه آویژه

۲. تهیه مدارک و مراجعه حضوری به یکی از مراکز خدمات الکترونیک انتظامی

۳. تکمیل فرم های واکسیناسیون سربازی، اطلاعات اولیه و فرم خوداظهاری به بیماری

۴. ارسال پیامک از سمت نظام وظیفه و مراجعه به بیمارستان نیروهای مسلح برای معاینات تخصصی

۵. بررسی مدارک پزشکی و علائم بالینی مشمول.

۶. ارسال پیامک به مشمول و دعوت برای حضور در جلسه کمیسیون پزشکی دیسک کمر نظام وظیفه استان

۷. صدور رای توسط اعضای کمیسیون پزشکی و اعلام رای به مشمول

تجربه معافیت دیسک کمر؛ آنچه دیگران می‌گویند

بسیاری از افرادی که موفق به دریافت معافیت دیسک کمر شده‌اند، تأکید دارند که نباید هیچ سند یا گواهی پزشکی را دست کم گرفت. در گفتگو با یکی از مشمولان که در سال ۱۴۰۴  معافیت دائم گرفت، می‌گوید:

«دیسک L5-S1 داشتم. درد شدید پا، بی‌حسی انگشتان و مشکلات حرکتی داشتم. MRI همه چیز رو نشون داد. توی کمیسیون پزشکی دیسک کمر پزشک چندتا تست انجام داد. چون علائمم واضح بود و گزارش MRI هم تأیید می‌کرد، سریع معاف دائم شدم.»

در مقابل، فردی دیگر که علائم بالینی‌اش خفیف‌تر بود، معاف از رزم گرفت. بنابراین، شدت علائم نقش اساسی دارد.

معاف از نگهبانی دیسک کمر

معاف از نگهبانی یکی از انواع معافیت‌های خدمتی است که به افرادی که به مشکلات جسمی و بیماری‌هایی مانند دیسک کمر دچار هستند، اعطا می‌شود. این معافیت به‌ویژه برای کسانی است که توانایی انجام برخی از وظایف فیزیکی خاص مانند ایستادن طولانی‌مدت، حمل بار سنگین یا انجام وظایف رزمی را ندارند، اما در عین حال شرایط معافیت دائم را نیز ندارند. به عبارت دیگر، افرادی که علائم بیماری‌شان آنقدر شدید نیست که به معافیت دائم منجر شود، اما همچنان قادر به انجام برخی فعالیت‌های خاص نظامی نیستند، می‌توانند از این معافیت بهره‌مند شوند.

چه افرادی می توانند معافیت از نگهبانی دیسک کمر را دریافت کنند؟

این نوع معافیت برای افرادی صادر می‌شود که:

1. مشکلات دیسک کمر دارند اما شدت آن به حدی نیست که به معافیت دائم منجر شود.
2. نمی‌توانند وظایف سنگین نظامی مانند حمل تجهیزات سنگین، شرکت در رژه‌ها، یا انجام وظایف رزمی را انجام دهند.
3. از انجام وظایف نگهبانی شبانه و ایستادن طولانی‌مدت به‌ویژه در شرایط نامناسب، ناتوان هستند.
4. علائم بیماری آن‌ها ممکن است خفیف یا دوره‌ای باشد، یعنی در برخی مواقع علائم شدت پیدا می‌کند و در برخی مواقع کاهش می‌یابد.
5. در برخی موارد، فرد ممکن است قادر به انجام وظایف دیگر مانند خدمات پشتیبانی یا کارهای اداری در محیط نظامی باشد.

نکاتی برای موفقیت در دریافت معافیت دیسک کمر

• مدارک کامل پزشکی، ترجیحاً از چند متخصص معتبر
• MRI با گزارش رسمی و به‌روز
• شرح دقیق علائم به پزشک کمیسیون
• حفظ آرامش و احترام در جلسه کمیسیون

سخنی از مشاوران آویژه

معافیت دیسک کمر L5-S1 و معافیت دیسک کمر L4-L5 از رایج‌ترین انواع معافیت‌های پزشکی بین مشمولان است. اگر این بیرون‌زدگی‌ها باعث علائم شدید یا اختلال حرکتی شوند، می‌توانید از کمیسیون پزشکی دیسک کمر معافیت دائم بگیرید. در موارد خفیف‌تر، امکان صدور رأی معاف از نگهبانی دیسک کمر یا معاف از رزم نیز وجود دارد.

تجربه معافیت دیسک کمر نشان می‌دهد که آگاهی از مراحل و تهیه مدارک کامل، نقش اساسی در موفقیت دارد. قبل از هر گونه اقدام برای معافیت، حتماً با کارشناسان و پزشکان معتمد مشورت کنید و از توصیه‌های آنان در طول مسیر بهره بگیرید.

منبع: مرکز مشاوره آویژه// https://avije.org/