تحقیق درباره پرورش زنبور عسل

صفر تا صد پرورش زنبور عسل

زنبور عسل یکی از گونه‌های زنبور است که با جمع‌آوری شهد گل‌ها در کندو، عسل تولید می‌کند. زنبور عسل حشره‌ای اجتماعی است و به هیچ‌وجه نمی‌تواند تنها زندگی کند. هر کندوی زنبور عسل دارای سه گروه زنبور است: زنبور ملکه، زنبورهای نر و زنبورهای کارگر.

زنبور ملکه، وظیفه تخم‌گذاری و رهبری گروه زنبورها را به عهده دارد به طوری که بدون او، تولید عسل امکان‌پذیر نیست.

زنبورهای نر، مسئولیت بارورکردن ملکه را به عهده دارند.

و زنبورهای کارگر ماده، مسئول تأمین غذای ملکه و نوزادان، جمع‌آوری شهد گل‌ها و تولید عسل می‌باشند.

پرورش زنبور عسل

بهترین راه موفقیت در پرورش زنبور عسل، وارد شدن تدریجی و با صبر و حوصله به این کار است.

مرحله اول کسب اطلاعات کافی در زمینه زیست‌شناسی زنبور عسل، زندگی زنبورهای عسل، احتیاجات آنها، مراحل مختلف رشد آنها، نحوه جمع‌آوری گرده و شهد گل‌ها، چگونگی تولید عسل از شهد، آفات و بیماری‌های زنبور عسل و… می‌باشد.

مرحله بعد کسب تجربه و مهارت‌های لازم نزد افراد با تجربه و آگاه در امر زنبورداری است.

مرحله بعد تهیه مکان و لوازم مورد نیاز پرورش زنبور عسل است.

و سرانجام شروع کار با تعداد کمی کندو مثلاً بین ۲ تا ۶ کندو می‌باشد.

بعد از یک سال با سنجش میزان عملکرد، بررسی عوامل موفقیت و تقویت آنها و یافتن عوامل مشکل‌ساز و برطرف کردن آنها، می‌توان تعداد کندوها را به ۲۰ تا ۳۰ کندو رساند.

در صورت موفقیت در این مرحله و بازدهی مناسب و قابل قبول، می‌توان برای ادامه، تعداد کندوها را به ۱۰۰ کندو یا بیشتر افزایش داد. اداره بیش از ۱۰۰ کندو با داشتن عملکردی موفق و خوب، نشان از حرفه‌ای شدن در این رشته دارد.

وسایل مورد نیاز برای پرورش زنبور عسل

– کندو: کندوها غالباً از چوب ساخته می‌شوند. یک کندوی خوب در برابر اثرات نور خورشید و باران و نفوذ موریانه‌ها مقاوم است و از ورود زنبورهای مهاجم جلوگیری می‌کند.

– زنبورهایی از نژاد خوب و عالی.

– لباس کار مخصوص زنبورداری، پوتین یا چکمه مناسب، دستکش، کلاه و توری جهت پوشاندن سر و صورت.

–  دودی یا دودکن که برای کم کردن حملات زنبورها یا اداره کردن زنبورها هنگام بازدید از کندو استفاده می‌شود.

– کاردک زنبورداری، برس زنبور، قفس ملکه، اهرم، موم بر، ظرف غذاخوری، چنگال مخصوص عسل و اکستراکتور برای استخراج عسل

زنبورهای عسل در کندو

ملکه از لارو ماده جوان یا تخم بارور کمتر از ۳ روز به وجود می‌آید. بعد از یک هفته آماده جفت‌گیری شده و دو روز بعد از جفت‌گیری، تخم‌گذاری را آغاز می‌کند.

نوزادان بعد از خروج از تخم، به صورت کرم‌های سفیدی هستند که در خانه‌های کوچکی زندگی می‌کنند و زنبورهای پرستار به آنها غذا می‌رسانند. بعد از چند روز به شکل زنبورهای خوابیده و خشک شده درمی‌آیند و دیگر غذا نمی‌خورند تا به صورت حشره و زنبور کامل درآیند.

بهترین زمان و مکان برای پرورش زنبور عسل

در اواخر زمستان و اوایل بهار که از سردی هوا کاسته می‌شود و هوا به تدریج گرم می‌شود، زنبورها برای پیدا کردن شهد گل‌ها و به خصوص گرده‌ها از کندوها خارج می‌شوند و به فعالیت می‌پردازند. خرید و فروش کندوها نیز در فصل بهار انجام می‌شود، لذا بهترین فصل برای شروع پرورش زنبور عسل، فصل بهار است.

مکانی که دارای شرایط زیر باشد برای پرورش زنبور عسل مناسب است:

– شرایط آب و هوایی مناسبی داشته باشد یعنی دمای ۱۶ تا ۳۲ درجه داشته باشد زیرا وزش باد شدید و بارندگی زیاد و هوای خیلی گرم یا خیلی سرد از فعالیت زنبورها جلوگیری می‌کند.

– گل و گیاه منطقه باید از نوعی باشد که زنبورها قادر به استفاده از شهد آنها باشند. گیاهانی مثل آفتابگردان، نخود، آویشن، یونجه، شبدر، و درختانی مثل بیدمشک، اقاقیا، بادام و گلابی و… برای جمع‌آوری شهد و تولید عسل توسط زنبورها بسیار مناسبند. منابع غنی تغذیه زنبورها بر بالا بردن کیفیت عسل و رونق‌بخشی به زنبورداری بسیار مؤثر است.

–  دارای منابع آب سالم باشد زیرا زنبورها نیز مانند سایر موجودات برای زنده ماندن احتیاج به آب دارند و وجود آب سالم و بهداشتی نزدیک کندوها برای تأمین آب مورد زنبورها بسیار ضروری است.

– رعایت بهداشت مکان قرار گرفتن کندوها و محیط اطراف آن باعث جلوگیری از بیمار شدن زنبورها و جلوگیری از ضرر و زیان می‌شود. زنبورها نسبت به برخی از بیماری‌ها بسیار حساس هستند و محیط آلوده خطر ابتلا به این بیماری‌ها را افزایش می‌دهد.

– از دسترس حیواناتی مثل پرنده زنبورخوار و خرس دور باشد.

– با زنبورداران دیگر حداقل ۴ کیلومتر فاصله داشته باشد تا شهد گل بیشتری در اختیار زنبورها قرار گیرد.

– دسترسی به بازار مصرف آسان باشد.

مجوز پرورش زنبور عسل

جهاد کشاورزی به زنبوردارانی که دارای ۴۵ کلنی باشند و آمار آن را به این نهاد ارائه دهند، دفترچه زنبورداری می‌دهد. مزایای داشتن این دفترچه، دریافت بیمه تأمین اجتماعی، دریافت تسهیلات و دریافت سهمیه شکر دولتی می‌باشد.

فراورده‌های پرورش زنبور عسل

زنبورداران با پرورش زنبور عسل با روش اصولی و بهداشتی می‌توانند فراورده‌های زیر را به دست آورند:

عسل، موم، بره موم، گرده گل، ژل رویال یا شاه‌انگبین.

در مورد زنبور عسل بیشتر بدانید